İsrail’de hafta sonu baş gösteren saldırılar, bölgede hâlihazırda yüksek olan gerilimi artırdı. İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu’nun savaş ilanıyla bölgede oluşan jeopolitik gerilim, başta petrol olmak üzere emtia piyasalarında da ani hareketlere sebep oldu.
🎯 Bölgede Neler Oluyor?
İsrail ve Filistin arasında, yarım yüzyıldır görülen en ölümcül saldırı başladı. İsrail, Filistinli paramiliter örgüt Hamas’ın cumartesi sabah erken saatlerde, Yahudilerin önemli bir bayramı gerçekleştirdiği sürpriz saldırıya misilleme yaparken, Gazze Şeridi’ndeki çatışmalar da devam ediyor.
Hamas’ın El Aksa Tufanı adını verdiği operasyonda 700’den fazla İsrailli hayatını kaybederken, İsrail’in Gazze Şeridi’ne düzenlediği misilleme saldırılarında da en az 400 Filistinli hayatını kaybetti. Yabancı uyruklular da dâhil olmak üzere toplam ölü sayısı 1.100’ü aştı.
🎯 Altın Yeniden Güvenli Liman Oldu
İsrail ve Hamas güçleri arasında hafta sonu başlayan çatışmaların Orta Doğu’da daha geniş çaplı bir çatışma riskini artırması ve külçe altın gibi güvenli liman yatırımlarına hücumu teşvik etmesiyle altın fiyatları yükseldi.
Spot altın TSİ 13.00’de 1.851 dolardan işlem görürken, ABD vadeli altın kontratları da 1,07% artışla 1.864 dolara yükseldi. Borsa İstanbul’da Altın sertifikası ise (Altın.S1) güne 4%’e yakın yükselişle 18,15 TL’den başladı.
Altının yanı sıra diğer değerli metallerde de yukarı yönlü bir eğilim izleniyor. Gümüş 0,31% artışla 21,79 dolara, bakır 0,81% artışla 3,65 dolara ve platin 0,85% artışla 899 dolara ulaştı.
🎯 Uzmanların Yorumları
City Index Kıdemli Analisti Matt Simpson, “Altın, hafta sonu yaşanan jeopolitik olayların ardından güvenli liman statüsünü yeniden kazandı. Altında 1.880 dolara ulaşma potansiyeli görüyoruz ancak tahvil getirilerinin önemli ölçüde düştüğünü görmezsek, yakın zamanda 1.900 doları aşabileceğinden şüpheliyim.” yorumunu yapıyor.
Simpson’a paralel olarak Phillip Nova kıdemli piyasa analisti Priyanka Sachdeva, İsrail’de patlak veren siyasi krizin “altında güvenli liman alımına yönelik panik talebini” tetiklediğini söyledi.
Orta Doğu’da yeni bir savaş tehdidi yaratan şiddet olayları, Hazine tahvilleri, dolar, Japon yeni ve altın gibi güvenli limanlara olan talebi artırdı.
Ancak külçe altının yükselişi, FED’in para politikasını sıkılaştırma döngüsünü yakın vadede sona erdirme ihtimalinin düşük olduğu görüşünü destekleyen güçlü ABD ekonomik verileriyle sınırlı kalmaya devam ediyor.
Sachdeva, hem ABD Hazine tahvil getirilerinin hem de ABD dolarının “ABD ekonomisinin dayanıklılığına bağlı olarak yukarı yönlü bir hareket göstermeye devam ettiğini ve getirisi olmayan, dolar cinsinden külçelerdeki yükselişi sınırlamaya devam edeceğini” belirtti.
🎯 Jeopolitik Belirsizlikle Petrol Yükseldi
Analistler, hem İsrail hem de Filistin’in büyük petrol oyuncuları olmadığını ancak çatışmanın daha geniş kilit bir petrol üretim bölgesinde yer aldığını belirtiyor. Dolayısıyla bu da petrol fiyatları üzerinde bir miktar belirsizliğe yol açıyor.
Brent TSİ 13.00’de 3,19% artışla varil başına 87,28 dolara, ABD ham petrolü de 3,48% artışla 85,67 dolara yükseldi.
Vanda Insights CEO’su Vandana Hari, çatışmanın petrol üretimini ya da arzını doğrudan etkilemese de “önemli bir petrol üreten ve ihraç eden bölgede” olduğunu belirtti.
İsrail’de günde yaklaşık 300 bin varil kapasiteli iki petrol rafinerisi bulunuyor. ABD Enerji Enformasyon İdaresi’ne (EIA) göre ülkede “neredeyse hiç ham petrol ve kondensat üretimi yok.” EIA’nın verilerine göre Filistin toprakları hiç petrol üretmiyor.
Facts Global Energy Orta Doğu Genel Müdürü Iman Nasseri “İki taraf arasındaki ‘savaşın’ hızla ABD, İran ve tarafların diğer destekçilerinin doğrudan dahil olduğu bölgesel bir savaşa dönüştüğünü görmediğimiz sürece petrol fiyatı üzerindeki etkisi sınırlı olacaktır.” diyor.
🎯 İran Yaptırımları Brent’i 100 Dolara Taşıyabilir
Benzer şekilde Fransız işadamı ve enerji sektörü odaklı hedge fonu yöneticisi Pierre Andurand da çatışmanın gerçekleştiği konumun büyük bir petrol üretim bölgesi olmaması nedeniyle savaşın kısa vadede petrol arzını etkilemesinin olası olmadığını söyledi:
“Önümüzdeki günlerde petrol fiyatlarında büyük bir artış beklenmemeli. Ancak eninde sonunda arz ve fiyatlar üzerinde bir etkisi olabilir. Geçtiğimiz altı ay boyunca yaptırımların zayıf uygulanması nedeniyle İran arzında çok büyük bir artış gördük. ABD yönetiminin İran’ın petrol ihracatına yönelik yaptırımları daha sıkı bir şekilde uygulamaya başlama ihtimali yüksek.”
Andurand’a paralel olarak Commonwealth Bank of Australia enerji analisti Vivek Dhar da ana endişesinin İran’ın petrol arzı ve ihracatı olduğunu belirtti. Dhar, ABD’nin İran Devrim Muhafızları’nın saldırıya karıştığını teyit etmesinin, yüksek akaryakıt fiyatlarıyla ilgili endişeler nedeniyle bu yıl zayıf bir şekilde uygulanan İran’a yönelik mevcut yaptırımların, daha güçlü bir şekilde uygulanmasını teşvik edeceğini söyledi.
Bu durumun Brent’in varil fiyatını 100 doların üzerine çıkarabileceğini belirten Dhar, “ABD’nin bu konuda İran’ı suçladığını görürsek, İran’ın petrol uzmanlarında bu yılki artışın büyük bir kısmının tersine döndüğünü görebiliriz. Bunun piyasa üzerindeki etkisi küresel arzın yaklaşık yüzde 0,5 ile 1’i kadar olacaktır, ki bu da oldukça büyük bir rakam.” diyor.
⭐ Midas’ta Emtiaya Yatırım
“Peki, nasıl emtia yatırımı yapacağım?” diye soruyorsan, uygulamamızda “Altın Çağı Başlıyor! Nelere Yatırım Yapabilirim?” ve “Petrole Yatırım: Fosil Yakıt Sektörü ve Hisseleri” başlıklı içerikleri inceleyebilirsin.
Burada yer alan bilgiler yatırım tavsiyesi içermez. Bilgi için: Midas Sorumluluk Beyanı
Bu içerik hazırlanırken faydalanılan kaynak: CNBC1&2 The Financial Times, Bloomberg
