Dünya çapında insanların birbirine ulaşmasının ve yeni yerler keşfetmesinin anahtarı: Havacılık ✈️ 

Gelişen teknolojiler, artan küresel nüfus ve ekonomik büyüme ile birlikte, uluslararası seyahatlerin ve ticaretin önemi her geçen gün artıyor. Bu dinamikler, havacılık sektörünü geleceğin en parlak yatırım alanlarından biri haline getiriyor.

Dünya genelindeki hava yolu şirketleri, genişleyen uçuş ağları ve artan yolcu kapasiteleriyle dikkat çekiyor. Bu gelişmeler, yatırımcıların gözünde havacılık sektörünü cazip bir yatırım alanı olarak öne çıkarırken analistler, havacılık sektörünün uzun vadeli büyüme potansiyeline dikkat çekiyor. Artan seyahat talebi, genişleyen global ağlar ve teknolojik ilerlemeler, sektörün gelecekteki başarısının temel taşlarını oluşturuyor.

Türkiye ise stratejik konumu ve gelişen altyapısıyla havacılık sektöründe önemli bir merkez olma yolunda ilerliyor. Goldman Sachs, JPMorgan ve Morgan Stanley gibi önde gelen yabancı yatırım bankaları, Türkiye’deki havacılık şirketlerine yatırım yapmanın cazip fırsatlar sunduğunu belirtiyor. Morgan Stanley’nin analizlerine göre, Türkiye’nin havacılık sektörü, artan yolcu sayısı ve genişleyen uçuş ağı sayesinde yatırımcılara değerli fırsatlar sunuyor.

Havacılık sektörünün gelecek beklentilerine ve hem BIST hem de ABD borsalarda işlem gören havacılık şirketlerine birlikte bir göz atalım. 

🌎 Havacılık Sektörünün Genel Görünümü

Küresel hava taşımacılığı sektörü, son yıllarda artan yolcu talebi, teknolojik ilerlemeler ve genişleyen küresel ağlar sayesinde önemli bir büyüme kaydetti. IATA’nın (Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği) verilerine göre, hava yolcu trafiğinin 2028 yılına kadar yıllık ortalama 5% büyüme göstermesi bekleniyor.

Pandemide 391,22 milyar dolara gerileyen küresel havacılık sektörünün pazar büyüklüğü, 2023 yılını 841,44 milyar dolar ile tamamladı. Bu rakamın pandemi öncesi olan 2019 yılı büyüklüğünün 3% altında olduğu belirtilebilir.

🇹🇷 Türkiye’de Havacılık Sektörü

Türkiye, havayolu taşımacılığı sektöründe son yıllarda kaydettiği büyüme ile dikkat çekiyor. Stratejik konumu, gelişmiş havaalanı altyapısı ve güçlü havayolu şirketleri ile Türkiye, hem bölgesel hem de küresel havayolu taşımacılığında önemli bir merkez haline geldi. Ana pazarlar arasında Avrupa, Orta Doğu ve Asya bulunurken, Türkiye dünya genelinde 200’den fazla destinasyona uçuş sağlayarak havayolu taşımacılığında dünya sıralamasında üst sıralarda yer alıyor.

2023 yılı itibarıyla, Türkiye Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) ve Türk Hava Yolları (THYAO) gibi öncü kuruluşların verilerine göre, Türkiye’deki havayolu taşımacılığı sektörü, iç pazarda yolcu sayısında önemli bir artış yaşarken uluslararası uçuşlarda da kapasitesini genişletti. Bu artış, Türkiye’nin havayolu taşımacılığında küresel bir bağlantı noktası olarak konumunu daha da güçlendiriyor. Yolcu sayısı ve uçuş ağındaki genişleme, Türkiye’nin havayolu taşımacılığı sektörünün, global pazarda rekabetçi ve dinamik bir yapıya sahip olduğunu gösteriyor.

Küresel ekonomideki toparlanma ve seyahat talebindeki artışla birlikte, Türkiye’nin havayolu taşımacılığı ihracatının daha da büyümesi ve yeni pazarlara açılması beklenebilir.

📊 Yatırım Perspektifi: Ne Beklenmeli?

Havacılık sektörü, artan yolcu talebi ve teknolojik yeniliklerle büyümeye devam ediyor. Yatırımcılar için sektördeki gelişmeleri yakından takip etmek ve karşılaşılabilecek zorluklar ile fırsatları dengeli bir şekilde değerlendirmek büyük önem taşıyor.

Küresel tedarik zinciri sorunları, uçuş güvenliği ve operasyonel maliyetlerdeki artışlar, havayolu taşımacılığı sektörünün kârlılığı üzerinde baskı oluşturabilir. Ayrıca, küresel ekonomik belirsizlikler ve sağlık krizleri gibi faktörler, tüketici harcamalarını ve seyahat talebini olumsuz etkileyebilir.

Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği’ne (IATA) göre, hem 2024 hem de 2025’in havayolu sektörü için rekor yıllar olması ve yolcu seviyelerinin önceki 2019 sektör rekorlarını aşması bekleniyor.

Öne Çıkan Havacılık Hisseleri

United Airlines Holdings (UAL)

United Airlines Holdings, iştirakleri aracılığıyla Kuzey Amerika, Asya, Avrupa, Afrika, Pasifik, Orta Doğu ve Latin Amerika’da faaliyet göstermektedir. Şirket, filoları aracılığıyla hem yolcu hem de yük taşıyor.

Şirket 2032 yılına kadar filosundaki uçak sayısının 800 olmasını hedefliyor.

Son Bilanço Bize Ne Söyler?

United Airlines, son bilançosunda 13,63 milyar dolar gelir açıklayarak yıldan yıla 10% gelir büyümesi kaydetti. Ayrıca şirket analistlerin gelir beklentisini de 80 milyon dolar aştı. Diğer yandan United Airlines’ın net kârı 600 milyon dolar ile geçen yıla göre 29% düşüş gösterdi. Hisse başına kâr ise tek seferlik kalemlerin etkisiyle analistlerin 1,69 dolar beklentisini aşarak 2 dolar olarak açıklandı. 

Böylece yıllık bazda bakıldığında şirket, hisse başına 10-12 dolar kâr hedefine ulaşarak 2023 yılının tamamı için 10,05 dolar hisse başına kâr açıkladı. 2024 yılının tamamı için analistler hisse başına kârın 9-11 dolar arasında olmasını öngörüyor.

Dikkat Çeken Noktalar

• United, yakıt hariç birim maliyetlerin geçen yılın ilk çeyreğinde tek haneli yüzde puanların ortasında artmasını beklediğini söyledi. Gelirlerin ise sabit olması öngörülüyor.
• Şirketin taşıma kapasitesi geçen yılın aynı dönemine göre 14,7% artış gösterdi.
• Boeing uçaklarında yaşanan problemlerden ötürü şirket Ocak ayında bazı uçaklarını çalıştıramadı.
• Şirketin brüt kâr marjı 33,3% seviyelerinde bulunurken başta yakıt olmak üzere yüksek maliyetler nedeniyle net kâr marjı 4,9% seviyesinde bulunuyor.
• Şirketin 4,0x Borç/Özsermaye oranıyla oldukça yüksek borçluluk oranına sahip olduğu belirtilebilir.
• United Airlines 28,1% özkaynak kârlılığı ile rakiplerine göre (14%) sermayesini daha verimli kullandığı ancak bu yüksek oranın yüksek borçluluktan da kaynaklanabileceği yorumu yapılabilir.
• United Airlines’ın F/K oranı 5,7 ile sektör ortalamasına (9,2) göre düşük seviyede bulunuyor.
• Şirket temettü ödemesi gerçekleştirmiyor.
• UAL hisseleri, Wall Street analistlerinin konsensus tahmini olan 58,08 doların altında 45,49 dolar fiyattan işlem görüyor. UAL hissesi hedef fiyatına göre 28% potansiyel getiri sunuyor.

Delta Air Lines (DAL)

Delta Air Lines, ABD’de ve uluslararası alanda yolcu ve kargo hava taşımacılığı sağlamaktadır. Şirket, Havayolu ve Rafineri olmak üzere iki bölümde faaliyet göstermektedir. Delta aynı zamanda uçak bakım ve mühendislik desteği, onarım ve revizyon hizmetleri de sağlamaktadır. Şirketin yaklaşık 1273 uçaktan oluşan bir filosu bulunuyor.

Son Bilanço Bize Ne Söyler?

Delta Air Lines, yılın son çeyreğinde 13,66 milyar dolar gelir üzerinden hisse başına 1,28 dolar kâr açıklayarak piyasanın 13,52 milyar dolar gelir üzerinden hisse başına 1,17 dolar kâr beklentisini aştı. Özellikle uluslararası seyahatlere yönelik seyahat talebinin 2023′te rekor kırmasının etkisiyle şirketin kârını geçen yıla göre ikiye katladığı belirtilebilir.

Delta, 2024′ün ilk çeyreğinde ne kârının geçen yıla göre 3%-6% aralığında artmasını beklediğini söyledi. Bu rakamın analistlerin öngördüğü 0,25-0,50 dolar aralığındaki hisse başına kâra paralel olduğu belirtilebilir. 

Dikkat Çeken Noktalar

• Şirketin yurt içi yolcu sayısı, salgın öncesi seviyelere neredeyse geri döndü. Bu durum, talebin yeniden canlandığına ek olarak hâlâ büyüme için yer olduğunu da gösteriyor.
• Şirket 2023 boyunca 2 milyar dolar nakit akışı bildirirken bu rakamın 2024’te 3-4 milyar dolar aralığında olmasını bekliyor. Güçlü nakit akışıyla şirketin borçluluğunu azaltması öngörülebilir.
• 2023’te havacılık sektörü şirketleri ortalama 9,1% düşüş gösterirken Delta Air Lines yıllık 9,1% yükselişle rakiplerinden pozitif ayrıştı.
• Şirketin brüt kâr marjının 22,4% ile düşük seviyede olmasına rağmen net kâr marjının 7,9% olması olumlu olarak değerlendirilebilir.
• Delta’nın Net Borç/Özsermaye oranının 2,5x ile sektör ortalamasının (1,6x) üstünde bulunduğu belirtilebilir.
• Şirketin F/K oranı 5,9 ile sektör ortalamasına (9,2) göre düşük seviyede bulunuyor.
• Delta Air Lines’ın 41,5% özkaynak kârlılığı ile rakiplerine göre (14%) sermayesini daha verimli kullandığı belirtilebilir. Şirketin aktif kârlılığı da 7,4% ile 5% olan sektör ortalamasının üzerinde bulunuyor.
• Şirketin temettü verimliliği 1% seviyesinde bulunuyor.
• DAL hisseleri, Wall Street analistlerinin konsensüs tahmini olan 53,00 doların altında 42,27 dolar fiyattan işlem görüyor. DAL hissesi hedef fiyatına göre 25% potansiyel getiri sunuyor.

TAV Havalimanları Holding (TAVHL)

1997 yılında kurulan TAV Havalimanları, son otuz yılda küresel havacılık sektöründe yaşanan olağanüstü büyümenin de etkisiyle kayda değer büyüme katetmiştir. Firma işletmeciliğini yaptığı havalimanlarında iştirakleri kanalıyla yer hizmeti, gümrüksüz mağazacılık ve yeme-içme alanlarında da faaliyet göstermektedir.

TAV Havalimanları, iştirakleri aracılığıyla, havalimanı değer zincirinin her noktasında hizmet vermektedir. Sekiz ülkede işletmesini üstlendiği 15 havalimanından oluşan geniş portföyü ve 35 bin kişilik kadrosuyla TAV Havalimanları, her bir havalimanı projesinin ihtiyaçlarına özel çözümler üreterek hayata geçirmektedir.

Son Bilanço Bize Ne Söyler?

Tav Havalimanları (TAVHL), 2023 4. çeyrek bilançosunu açıkladı. Buna göre Tav Havalimanları’nın net kârı 4. çeyrekte 2,2 milyar TL olarak gerçekleşti. Böylece şirket 2023’ün tamamında 7,5 milyar TL net kâr elde etti. Şirketin bu dönemde net kârının 64,5 milyon TL olması beklenirken, açıklanan kâr rakamı beklentinin oldukça üzerinde gerçekleşti.

Almatı başta olmak üzere Ankara ve Gazipaşa’da yer alan havalimanlarında güçlü süren operasyonlar ve dış hatlardaki ivmelenme FAVÖK rakamında sağlanan güçlü duruşa önemli bir zemin oluşturdu.

Şirket, totalde 2023 yılını 7.530 mn TL kâr ile tamamlamış oldu. Bu oran 2022 yılına kıyasla 297% artışa işaret ediyor.

Finansman gideri, gelir kalemlerine kıyasla 35% ile daha sınırlı artış gösterirken finansal kaldıraç oranının sektör ortalamasının bir miktar üzerinde 69,99% olarak gerçekleştiği izlendi. Sektör genelinde finansal kaldıraç oranlarının yüksek olduğu bilinse de yüksek faiz ortamında bu dengenin ne denli korunduğunu takip etmek önemli olacaktır.

Cari oranın 1’in üzerinde gerçekleşmesi ve Net Borç/FAVÖK rasyosunun 0,03 olarak dengede tutulması borçluluk tarafında oluşabilecek kaygıları takip edilmek şartıyla dizginliyor ve önemli bir tehlike görünmüyor denebilir. Borç /Özsermaye oranı mevcutta 0,8 olarak gerçekleşti.

Dikkat Çeken Noktalar

• Enflasyon muhasebesine fonksiyonel para birimi dolar olması sebebiyle dahil olmayacağı durumuna dikkat çekerek değerlendirmelerde daha öngörülebilir olacağına dikkat çekmek faydalı olabilir.
• Mevsimsellik etkisi nedeniyle önceki çeyreğe göre kıyaslamanın sağlıklı sonuçlar vermeyeceğini söylemek mümkün. Buradan yola çıkarak geçen yılın aynı dönemine göre ve kümülatif bakışla 2022 – 2023 kıyası yapıldığında; satış ve kâr rakamlarında 2023 enflasyon oranının oldukça üzerinde gerçekleşen büyüme dikkat çekiyor.
• Önceki dönem, önceki yılın aynı dönemi ve önceki yıla kümülatif kıyaslama yapıldığında kâr marjlarındaki gerileme net şekilde görülüyor. Burada artan jet yakıtı, personel giderleri gibi maliyetlerin etkili olduğunu düşünmek mümkün. Ancak buna karşın geçmiş yıllara kıyasla düşüş yaşayan rakamların hâlâ yüksek seyrettiğini de söyleyebiliriz.
• Şirket 21,78% özsermaye kârlılığı ile 2020 yılından bu yana en yüksek orana yaklaşmış durumda.
• Şirket hisseleri dünyanın en büyük yatırım ve finansal araştırma kuruluşlarından biri olan Morningstar’ın biçtiği içsel fiyat olan 207,34 TL’nin altında 174,50 TL fiyattan işlem görüyor.

Türk Hava Yolları (THYAO)

Kuruluşu 20 Mayıs 1933 tarihine dayanan Türk Hava Yolları’nın merkezi İstanbul’dadır. Türkiyenin havayolları şirketi olarak müşterilere yolcu ve kargo taşımacılık hizmeti vermektedir. Şirketin uçuş ağı Avrupa, Orta Doğu, Uzak Doğu, Kuzey Afrika, Orta Afrika, Güney Afrika, Kuzey ve Güney Amerika’ya kadar uzanmaktadır.

THY’nin 49%’u Türkiye Varlık Fonu’nda bulunuyor. Star Alliance üyesi olan şirket filosunda yer alan 200 uçakla, iç hatlar ve dış hatlar hava taşımacılığında toplamda 217 rotaya hizmet veriyor.

Son Bilanço Bize Ne Söyler?

3. çeyrekte net satışlarda önceki döneme göre 57% büyüme izlendi. Önceki yılın aynı dönemine göre ise 56% oranında büyüme sağlayarak beklentilere (169 milyar 954 milyon TL) paralel 169 milyar 91 milyon TL net satış rakamına ulaşıldı.

Brüt satış kârı; önceki döneme göre 110%, önceki yılın aynı dönemine göre 71% yükselerek 57 milyar 125 milyon TL seviyesinde gerçekleşti.

FAVÖK, beklentilere (55 milyar 158 milyon TL) paralel 55 milyar 794 milyon TL seviyesinde gerçekleşti. Önceki döneme göre 118%, önceki yılın aynı dönemine göre 63% büyüme izlendi.

Esas faaliyet kârında da önceki döneme göre 176% büyüme sağlandı. Önceki yılın aynı dönemine göre ise 65% oranında büyüme sağlanarak 42 milyar 304 milyon TL seviyesinde gerçekleşti. Şirketin ana faaliyetlerinden elde ettiği sürdürülebilir olarak değerlendirilen kârın artmış olmasını pozitif karşılanabilir.

Şirket 3. çeyrekte ana ortaklık net dönem kârı beklentilerin (42 milyar 701 milyon TL) 20,2% oranda üzerinde 51 milyar 331 milyon TL olarak açıklandı. Önceki döneme göre 273%, önceki yılın aynı dönemine göre ise 89% oranında büyüme sağlandı. Borç / Özsermaye oranı mevcutta 0,6 olarak gerçekleşti.

Dikkat Çeken Noktalar

• Öncelikle TAVHL’de olduğu üzere THYAO’nun da enflasyon muhasebesine fonksiyonel para birimi USD olması sebebiyle dahil olmayacağı durumuna dikkat çekerek değerlendirmelerde daha öngörülebilir olacağına dikkat çekmek faydalı olabilir.
• Şirket geçtiğimiz yılın kasım ayında 2026-2036 yılları arasında teslim alınmak üzere 355 adet uçak için Airbus ile görüşmelerin devam ettiğini kamuoyuyla paylaştı. Şirket, bu uçakların 240 adedini kesin, 115’inin ise opsiyonlu olarak alınmasını planlıyor. Alımın gerçekleşebilmesi için ise Yönetim Kurulu’nun onay vermesi bekleniyor. 
• Dubai Aerospace Enterprise geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada THYAO ile 10 adet yeni Boeing 737-8 kiralaması için anlaşmaya varıldığını açıkladı. 
• Şirket hisseleri dünyanın en büyük yatırım ve finansal araştırma kuruluşlarından biri olan Morningstar’ın biçtiği içsel fiyat olan 380,87 TL’nin altında 281,75 TL fiyattan işlem görüyor.

Burada yer alan bilgiler yatırım tavsiyesi içermez. Bilgi için: Midas Sorumluluk Beyanı

Bu içerik hazırlanırken faydalanılan kaynak: SeekingAlpha, Finnet2000, KAP, Morningstar, Statistica, TÜİK, IATA