🛒 Gıda perakende sektörü, temel ihtiyaçlarımızı karşılayan ve günlük yaşamımızın ayrılmaz bir parçası olan bir sektör.

Bu sektör; süpermarketler, hipermarketler ve online alışveriş platformları gibi farklı formatlarda faaliyet gösteren şirketleri bünyesinde barındırıyor. Bu şirketler, geleneksel mağaza zincirlerinden modern e-ticaret platformlarına kadar geniş bir yelpazede, tüketici ihtiyaçlarına hızlı ve etkin çözümler sunuyor.

Hem Borsa İstanbul’da hem de ABD borsalarında işlem gören önde gelen gıda perakende şirketlerinin performanslarını yakından inceleyelim. Bu sektörün gelecek vaat eden yönlerine ve yatırım potansiyeline birlikte göz atalım!

🌎 Gıda Perakende Sektörünün Genel Görünümü

Gıda perakende sektörü, tüketicilere günlük hayatta vazgeçilmez olan temel gıda ve içecek ürünlerini sağlayan, bu nedenle de ekonomik dalgalanmalara karşı oldukça dayanıklı ve yüksek enflasyonu fiyatlamalarına hızlı yansıtabilen bir sektördür. Sektörde faaliyet gösteren şirketler, ekonomik değişikliklere hızlı adapte olabilme yeteneği sayesinde büyüme potansiyeline sahip.

Küresel ekonomide yaşanan toparlanma süreçleri, özellikle pandemi sonrası dönemde, gıda perakende sektörüne yeni büyüme fırsatları sunuyor. Dijital dönüşüm başta olmak üzere, çevrimiçi alışveriş platformlarının yaygınlaşması ve evde tüketim eğiliminin artması, sektördeki şirketlerin gelirlerini artırma potansiyelini güçlendiriyor. Buna ek olarak, sağlık ve organik ürünler gibi niş alanlara olan ilginin artması da sektördeki çeşitliliği ve tüketici tabanını genişletiyor.

Ancak gıda perakende sektörü, küresel ticaret savaşları, tedarik zinciri sorunları ve hammadde fiyatlarındaki değişimler gibi faktörlerden dolayı belirli zorluklarla da karşı karşıya kalabilir ve bu tür dış kaynaklı riskler, sektörün kırılganlığını artırabilir. Dolayısıyla bu durum kârlılık üzerinde baskı oluşturabilir.

Gıda perakende sektörüne yatırım yaparken, şirketlerin coğrafi dağılımına, tedarik zinciri yönetimine ve ürün çeşitliliğine dikkat etmek önemli. Ayrıca, dünya genelindeki demografik değişiklikler ve tüketici davranışlarındaki trendler gibi makroekonomik göstergeler de sektörün gelecekteki performansının değerlendirilmesinde kritik rol oynayabilir.

🇹🇷 Türkiye’de Gıda Perakende Sektörü

Türkiye’de gıda perakende sektörü, tüketici alışkanlıkları ve demografik yapıdaki değişikliklerle dinamik bir evrim süreci içinde. Süpermarketler, hipermarketler, toptan marketleri ve online alışveriş platformları üzerinden genişleyen perakende ağı, yerel ve uluslararası birçok markayı bir araya getirerek tüketicilere geniş bir ürün yelpazesi sunuyor.

Türkiye’nin genç nüfusu ve artan kentleşme oranı, gıda perakende sektörünün büyümesini destekleyen temel faktörler arasında. Ancak sektör, küresel ekonomik dalgalanmalar, döviz kurlarındaki oynaklık ve enflasyon gibi makroekonomik zorluklardan doğrudan etkilenmekte. Buna rağmen, Türkiye’deki gıda perakende şirketleri, yenilikçi satış stratejileri ve operasyonel verimlilikleri artırmaya yönelik yatırımlarla bu zorlukların üstesinden gelmeye çalışıyor.

Türkiye’deki gıda perakende sektörünü değerlendirirken, şirketlerin piyasa konumları, finansal sağlamlıkları ve teknolojiye adaptasyon yetenekleri önemli kriterler olarak öne çıkıyor. Ayrıca, sürdürülebilirlik ve çevre dostu uygulamalar, tüketicilerin artan çevresel ve sağlık bilincine paralel olarak daha fazla önem kazanıyor.

Gelecekte bu sektör, dijital dönüşüm ve e-ticaret gibi alanlarda yapılacak yatırımlarla daha da büyüyebilir. Yerel perakendecilerin, küresel rekabette yer alabilmek ve pazar paylarını koruyabilmek için inovasyona ve müşteri deneyimini zenginleştirmeye yönelik stratejiler geliştirmeleri önem arz ediyor.

📊 Yatırım Perspektifi: Ne Beklenmeli?

Gıda perakende sektörü, tüketicinin günlük yaşamındaki temel ihtiyaçları karşıladığı için önemli bir alan olarak öne çıkıyor. Sektör; küresel ekonomideki değişimler, döviz kurlarındaki dalgalanmalar ve enflasyon gibi makroekonomik faktörlerden doğrudan etkileniyor ve bu faktörler, gıda maliyetlerinde ve dolayısıyla fiyatlandırma stratejilerinde ve kâr marjlarında etkili oluyor.

Online sipariş platformları ve yapay zekâ destekli envanter yönetimi gibi teknolojik uygulamalar, müşteri deneyimini iyileştirirken maliyetleri düşürme ve operasyonel verimliliği artırma potansiyelini destekleyebilir.

Son olarak, gıda perakende sektöründeki yoğun rekabet, şirketlerin pazar payı için sürekli bir mücadele içinde olmalarını gerektiriyor. Ancak bu durum, fiyat savaşlarına ve yoğun indirim faaliyetlerine yol açabiliyor. Bu rekabetin de kârlılık üzerinde baskı yaratması beklenebilir. 

Öne Çıkan Gıda Perakende Hisseleri

Aşağıda yer alan şirketler; piyasa değeri, kârlılık marjları ve değerleme çarpanlarına göre seçilmiştir. 

Costco (COST)

Costco, üyelik esasına dayalı bir toptan market zinciridir ve dünya çapında perakende sektöründe önde gelen şirketlerden biri olarak kabul edilir.

Costco, geniş ürün kategorilerinde, toptan ve perakende ürünler sunar. Bu ürünler arasında gıdadan elektroniğe, giyimden otomotiv malzemelerine kadar geniş bir yelpaze yer alır. Şirket ayrıca kendi markası olan Kirkland Signature altında birçok farklı ürün sunarak kaliteyi uygun fiyatlarla tüketicilere ulaştırır.

Müşteri memnuniyetine büyük önem veren Costco, sıkı fiyat kontrolü ve yüksek hacimli satışlar sayesinde düşük kâr marjları ile iş modelini sürdürür. Bu strateji, tüketicilere kaliteli ürünleri piyasa ortalamasının altında fiyatlarla sunmasını sağlar. Costco’nun iş modeli, üyelik ücretleriyle desteklenir ve bu da şirketin gelirlerinde önemli bir paya sahiptir.

Son Bilanço Bize Ne Söyler?

Costco’nun son bilançosu, güçlü e-ticaret performansı ve yıllık satış büyümesine rağmen Wall Street’in gelir beklentilerini karşılayamadı. Analistlerin 59,16 milyar dolar olan gelir beklentisi, 58,44 milyar dolarda kaldı. Ancak, şirket hisse başına 3,92 dolarlık kâr ile 3,62 dolarlık beklentiyi aştı.

Şirketin küresel genişlemesi devam ediyor; özellikle Çin’in Shenzhen şehrinde yeni bir mağaza açılması dikkat çekici. Ayrıca, ABD’de açılan yeni mağazalar da küçük işletme sahiplerine yönelik hizmetlerini genişletiyor. Genel olarak, Costco’nun güçlü ürün çeşitliliği ve müşteri odaklı yaklaşımı, pazardaki belirsizliklere rağmen şirketin sağlam performans göstermesini sağlıyor. 

Costco’nun net kârındaki artış ve mağaza içi trafikteki büyüme, şirketin sağlam temeller üzerine kurulu olduğunu ve tüketici talebinin güçlü kaldığını gösteriyor. Şirketin gelecekteki büyüme potansiyeli, özellikle yeni ürün kategorilerindeki fiyat indirimleri ve global genişleme çabaları ile destekleniyor. Ancak, yatırımcıların ileriye dönük gelir tahminleri konusunda dikkatli olmaları gerekebilir.

Dikkat Çeken Noktalar

• COST hisseleri sektördeki hisselere kıyasla çok daha düşük volatilitede işlem görüyor.
• Şirketin brüt kâr marjı 12,6% seviyelerinde bulunurken net kâr marjı 2,7% ile sınırlı seviyede bulunuyor.
• Şirketin 0,5 Borç/Özsermaye oranıyla düşük borçluluk oranına sahip olduğu belirtilebilir.
• Costco’nun 32,7% özkaynak kârlılığı ile sektör ortalamasının (16,6%) üstünde olduğu belirtilebilir. 
• Kârlılık göstergesi olan Kullanılan Sermayenin Getirisi (ROCE) oranı üç yıl önce 20,8% seviyesinde bulunurken güncelde 28,1% seviyesinde bulunuyor.
• Costco’nun PD/DD oranı 15,4 ile çok yüksek seviyede bulunuyor.
• Şirketin temettü verimliliği 0,6% seviyesinde bulunuyor.
• COST hisseleri, Wall Street analistlerinin konsensus tahmini olan 786,38 doların altında işlem görüyor. COST hissesi hedef fiyatına göre 8,9% potansiyel getiri sunuyor.

Target (TGT)

Target, ABD merkezli büyük bir perakende şirketidir ve geniş ürün yelpazesi ile bilinir. Binlerce mağazaya sahip Target, online alışveriş hizmetleriyle de tanınır.

Şirket, müşterilerine giyimden ev eşyalarına, elektronikten gıda ürünlerine kadar çeşitli kategorilerde ürünler sunar. Target, kaliteli ürünleri uygun fiyatlarla sunarak “yüksek kaliteli alışveriş deneyimi” vaadini sürdürmeye odaklanır. Özellikle, şık ve modern tasarıma sahip ürünleri ile genç ve moda bilincine sahip tüketiciler arasında popülerdir.

Target ayrıca kendi özel markalarıyla da dikkat çeker. Bu markalar, şirketin giyim, ev dekorasyonu ve temel tüketim ürünleri gibi alanlarda rekabetçi avantaj sağlamasına yardımcı olur. 

Target, müşteri deneyimini sürekli iyileştirmeyi amaçlayan yenilikçi teknolojiler ve hizmetler sunarak perakende sektöründe öncü bir rol oynamaya devam etmektedir. Şirket, fiziksel mağazaları ve online platformları arasında sorunsuz bir entegrasyon sağlayarak müşterilerine esnek ve rahat bir alışveriş deneyimi sunar.

Son Bilanço Bize Ne Söyler?

Target, tatil sezonunu kapsayan bilançosunda Wall Street beklentisini aşsa da ilerleyen çeyrekler için zayıf gelir beklediğini ifade etti. Bu durum, sürdürülebilir büyümeye dair endişelere işaret ediyor. 

Özellikle, üç çeyrektir düşüş gösteren ve dijital satışları da içeren karşılaştırmalı satışların 4,4% düşüş göstermesi şirketin satışlarının kısa vadede toparlanmasını beklememesinin nedenlerinden biri olabilir.

Target, yıl içinde karşılaştırmalı satışların 3% ile 5% arasında düşeceğini ve hisse başına düzeltilmiş kârın 1,70 ile 2,10 dolar aralığında olacağını tahmin ediyor. 

Şirketin envanter yönetiminde ve tedarik zinciri maliyetlerini düşürmede gösterdiği ilerleme, kâr marjlarını destekleyebilir. CEO Cornell’in ifadelerine göre, şirket önümüzdeki dönemde trafiği artırma ve Target’ı tekrar büyüyen bir şirket haline getirme üzerine odaklanacak.

Sonuç olarak, Target’ın gelecekteki stratejisi, yenilikçi ürünler ve uygun fiyatlarla tüketicilere hitap etmeyi sürdüreceği yönünde. Ancak, mevcut zorluklar ve kısıtlı büyüme beklentileri, yatırımcıların dikkatli olmalarını gerektirebilir.

Dikkat Çeken Noktalar

• Şirketin brüt kâr marjı 27,6% olurken net kâr marjı 3,9% seviyesinde bulunuyor.
• Target hisseleri piyasanın altında volatilitede işlem görüyor.
• Şirketin Net Borç/Özsermaye oranı 1,5 ile makul seviyede borçluluk oranına işaret ediyor.
• Şirketin PD/DD oranı 5,7 ile yüksek seviyede bulunuyor.
• Target’ın 30,8% özkaynak kârlılığı ile sektör ortalamasının (16,6%) üstünde olduğu belirtilebilir.
• Kârlılık göstergesi olan Kullanılan Sermayenin Getirisi (ROCE) oranı üç yıl önce 21,5% seviyesinde bulunurken güncelde 16,4% seviyesine yükselmesi olumsuz değerlendirilebilir.
• Şirketin temettü verimliliği 2,7% seviyesinde bulunuyor.
• TGT hisseleri, Wall Street analistlerinin konsensus tahmini olan 185,56 doların altında işlem görüyor. TGT hissesi hedef fiyatına göre 12,8% potansiyel getiri sunuyor.

Aşağıda yer alan şirketler; piyasa değeri, kârlılık marjları ve değerleme çarpanlarına göre seçilmiştir. Sektörün piyasa değerine göre en büyük şirketi BIMAS, henüz enflasyon muhasebesine göre hesaplanan sonuçlarını paylaşmadığı için değerlendirmeye alınmamıştır.

Migros (MGROS)

Migros, rekabetçi fiyat uygulaması, online operasyonlarındaki güçlü büyümesi ve hızlı mağaza açılışları ile bugün Türkiye’nin piyasa değeri bakımından ikinci en büyük gıda perakendecisi konumunda.

1954 yılından bu yana ilk ambalaj, ilk ürün etiketi ve raf ömrü uygulaması ile Türk tüketicisine çağdaş perakendecilik deneyimi sunan şirket, 2024 yılında Tech Brands Turkey tarafından düzenlenen ödül töreninde 2 farklı kategoride “Türkiye’nin En Teknolojik Markası” seçildi.

Son Bilanço Bize Ne Söyler?

Migros açıkladığı son bilançosunda yıllık bazda 45% artış ile 1,69 milyar TL net kâr açıkladı. Bu artış piyasa beklentisinin 37% üzerinde gerçekleşti. Net kârdaki sapma operasyonel olmayan kalemlerden kaynaklandı. 

FAVÖK yıllık bazda 80% büyüme ile 4Ç23’te 2,8 milyar TL’ye ulaşırken, FAVÖK marjı geçen seneye paralel 6,3% olarak gerçekleşmesine rağmen piyasa beklentisinin 45 baz puan altında kaldı. 

Şirket yıllık bazda 80% gibi güçlü bir artışla 44 milyar TL’lik satış rakamına ulaştı. Öte yandan online satışlar da 2023’te yıllık bazda 127% artış ile 22,3 milyar TL’ye yükseldi. Online satışların toplam satışlar içindeki payı (tütün ve alkol hariç) 17% olarak gerçekleşti. Bu büyümede sektördeki artan online market penetrasyonunun ve paket teslim işinin hızla genişlemesinin etkisi olduğu belirtilebilir. 

Şirketin satışları beklentilere paralel gerçekleşirken, FAVÖK’ün piyasa beklentisinin yaklaşık 7% altında kalması dikkat çekti. Yani şirket her ne kadar net kâr beklentilerini aşmışsa da operasyonel kâr beklentilerinin altında kaldı.

Öte yandan özellikle de faizlerin yüksek olduğu dönemde oldukça önem arz eden net nakit pozisyonu TFRS 16 etkisi hariç önceki çeyreğe (12,1 milyar TL) göre 10,8 milyar TL’ye geriledi.

Dikkat Çeken Noktalar

• Şirket 2024 yılında +70%’lik bir satış büyümesi ve 7,5-8% FAVÖK marjı beklentisine sahip. Bu yıl yaklaşık 8,5 milyar TL yatırım harcaması ile 250 yeni mağaza açmayı planlıyor.  
• Migros’un F/K oranı 9,14 ile sektörün ağırlıklı ortalaması 14,06’nın aşağısında kalmakta, dolayısıyla MGROS sektörüne kıyasla ucuz olarak belirtilebilir. Aynı şekilde PD/DD de 2,24 ile sektör ortalamalarının altında kalmaktadır.
• Şirketin FD/FAVÖK rasyosu 24,26 ile sektör ortalamalarının oldukça üzerinde.
• Şirketin kısa vadeli borçlarını dönen varlıklar ile karşılayıp karşılayamayacağını gösteren cari oran rasyosu 0,84 ile eşik değerin altında kalıyor.
• Migros, 2023 için pay başına 6,21 TL nakit kâr payı ödenmesine 27 Mayıs’ta başlayacak.
• Şirketin Bitlis Ahlat GES projesi ile ilgili İnceleme ve Değerlendirme (İDK) toplantısı 3 Haziran’da yapılacak.
• Migros, 6 adet Migros, 5 adet Migros Jet, 2 adet Macrocenter ve kozmetik mağazacılığı formatında 2 adet Mion olmak üzere toplam 15 yeni mağazayı ve 2 adet dağıtım merkezini Mart ayı içerisinde hizmete açtı. KAP’a yapılan açıklamaya göre, 31 Mart 2024 itibarıyla Şirketin toplam mağaza sayısı 3.387 oldu. Şirketin toplam net satış alanı ise 1 milyon 946 bin metrekareye ulaştı.
• Migros hisseleri, analistlerin konsensus tahmini olan 406,84 TL’nin üzerinde işlem görüyor. 

Şok Marketler (SOKM)

1995 yılında Migros tarafından kurulan ve ardından 2011’de Yıldız Holding şirketlerinden Gözde Girişim liderliğinde bir konsorsiyum tarafından satın alınan en büyük ikinci indirim perakende şirketi Şok Marketler, 13 mağaza ile başladığı serüvenine 2023 yılının sonunda 10.725 mağazayla devam ediyor.

SOKM, “Cepte ŞOK” mobil uygulaması ve “Tıkla ve Gel Al” özelliğiyle Türkiye’de mobil uygulaması olan ilk perakende indirim marketi.

Şirket nisan ayında, İstegelsin” markasıyla bilinen Future Teknoloji Ticaret’in hisselerinin tamamının 220 milyon TL’ye alınması için pay alım sözleşmesi imzaladığını da duyurdu.

Son Bilanço Bize Ne Söyler?

Şok Marketler 2023 yılında yıllık 36% düşüşle 4,4 milyar TL net kâr açıkladı. Şirketin net satışları yıllık 18% artarken, FAVÖK 23% düştü böylece 2,9% FAVÖK marjı kaydedildi.

SOKM, 2023 yılının son çeyreğinde 124 yeni mağaza açtı. 

Şirket, 2022’de 9,4 milyar TL’lik net parasal kazancına kıyasla 2023 yılında 9,5 milyar TL net parasal kazanç elde etti.

Öte yandan şirket, 2023 yılında yıllık 102% artışla 10,7 milyar TL serbest nakit akımı yaratmıştır; buna göre, UFRS16 etkisi hariç net nakit yıllık olarak 2023’te 4,2 milyar TL’ye yükselmiştir.

Yönetim Kurulu, 2023 yılı kârından iki taksitte dağıtılmak üzere 2,5 TL/hisse brüt temettü önerdi.

Dikkat Çeken Detaylar

• Şok Marketler’in, İstegelsin’in sahibi Future Teknoloji’nin hisselerinin tamamını satın alması ile ilgili işlem fiyatının 220 milyon TL olarak belirlendiği ifade edilirken, hesaplanan işletme değerinde değerleme raporunda ulaşılan değere 10% iskonto uygulandığı belirtildi.
• SOKM; TMS29 hariç tutulduğunda, net satışların yıllık 65% büyümesini ve FAVÖK marjının yaklaşık 100 baz puan daralmayla 6% olarak gerçekleşmesini beklemektedir. Bu daralma beklentisi sektörel bazda personel ve mağaza giderleri sebepli olabilir.
• Şirket, yatırım harcaması/satışların 2,5%-3% aralığında kalmasını beklemektedir.
• SOKM, F/K oranı 7,65 ile sektörün ağırlıklı ortalaması 14,06’nın aşağısında kalmakta, dolayısıyla SOKM sektörüne kıyasla ucuz olarak belirtilebilir. Aynı şekilde PD/DD de 1,57 ile sektör ortalamalarının altında kalmaktadır.
• Şirketin FD/FAVÖK rasyosu 9,15 ile sektör ortalamalarının altında kalıyor.
• Şirketin kısa vadeli borçlarını dönen varlıklar ile karşılayıp karşılayamayacağını gösteren cari oran rasyosu 1,05 ile eşik değerin bir miktar üzerinde yer alıyor.
• Şirketin borcunu ölçmede kullanılan Net Borç/FAVÖK rasyosu 0,54 ile oldukça düşük gözüküyor. Bu rasyonun düşük olması şirketin borcunu ödeyebilme kabiliyetinin hızlandığını, yarattığı nakit ile borcunu daha çabuk ödeyebilecek duruma geldiğini gösterir.
• SOKM hisseleri, analistlerin konsensus tahmini olan 80,86 TL’nin altında işlem görüyor. SOKM hissesi hedef fiyatına göre 40,50% potansiyel getiri sunuyor.

Burada yer alan bilgiler yatırım tavsiyesi içermez. Bilgi için: Midas Sorumluluk Beyanı

Bu içerik hazırlanırken faydalanılan kaynak: Simply Wall St, Finnet2000, KAP, Statistica, StockRover