Dünya çapında sanayileşmenin ve enerji ihtiyacının anahtarı: Fosil Enerji 🛢️
Gelişen teknolojiler, artan küresel nüfus ve ekonomik büyüme ile birlikte, enerji talebinin sürekli artması, petrol, doğalgaz ve kömür gibi fosil enerji kaynaklarının önemini her geçen gün artırıyor. Bu dinamikler, fosil enerji sektörünü geleceğin önemli yatırım alanlarından biri haline getiriyor.
Dünya genelindeki enerji şirketleri, genişleyen üretim kapasiteleri ve artan enerji talebiyle dikkat çekiyor. Bu gelişmeler, yatırımcıların gözünde fosil enerji sektörünü cazip bir yatırım alanı olarak öne çıkarırken analistler, sektörün uzun vadeli büyüme potansiyeline dikkat çekiyor. Artan enerji talebi, genişleyen küresel enerji hatları ve teknolojik ilerlemeler, sektörün gelecekteki başarısının temel taşlarını oluşturuyor.
Fosil enerji sektörünün gelecek beklentilerine ve hem BIST hem de ABD borsalarda işlem gören enerji şirketlerine birlikte göz atalım. 👀
🌎 Fosil Enerji Sektörünün Genel Görünümü
Küresel fosil enerji sektörü, son yıllarda artan enerji talebi, teknolojik ilerlemeler ve genişleyen küresel enerji ağları sayesinde önemli bir büyüme kaydetti. IEA’nın (Uluslararası Enerji Ajansı) verilerine göre, küresel enerji talebinin 2040 yılına kadar yıllık ortalama 1% büyüme göstermesi bekleniyor.
🇹🇷 Türkiye’de Fosil Enerji Sektörü
Fosil enerji sektörü, Türkiye ekonomisi için stratejik bir öneme sahip. Enerji arz güvenliğini sağlamak, enerji ithalat faturasını azaltmak ve enerji sektöründe dışa bağımlılığı minimize etmek, ülkenin öncelikleri arasında yer alıyor. Ayrıca, yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarına yapılan yatırımlar da enerji sektörünün dönüşümünde kritik bir rol oynuyor.
Türkiye’de fosil enerji sektörü, hem mevcut enerji ihtiyaçlarını karşılamak hem de gelecekteki sürdürülebilir enerji hedeflerine ulaşmak için önemli bir dönemeçte bulunurken enerji politikaları ve yatırımlar, bu dönüşüm sürecinde kilit bir rol oynayabilir.
📊 Yatırım Perspektifi: Ne Beklenmeli?
Fosil enerji sektörü, artan küresel enerji talebi ve teknolojik yeniliklerle büyümeye devam ediyor. Yatırımcılar için sektördeki gelişmeleri yakından takip etmek ve karşılaşılabilecek zorluklar ile fırsatları dengeli bir şekilde değerlendirmek oldukça önemli.
Olası küresel tedarik zinciri sorunları, çevresel düzenlemeler ve operasyonel maliyetlerdeki artışlar, fosil enerji sektörünün kârlılığı üzerinde baskı oluşturabilir. Ayrıca, küresel ekonomik belirsizlikler ve enerji geçişi politikaları gibi faktörler, enerji fiyatlarını ve talebini olumsuz etkileyebilir.
Uluslararası Enerji Ajansı’na (IEA) göre, hem kısa hem de uzun vadede fosil yakıtların küresel enerji karışımındaki payının değişkenlik göstermesi bekleniyor. Yenilenebilir enerji kaynaklarına ve sürdürülebilir enerji çözümlerine yapılan yatırımların artmasıyla birlikte fosil yakıtların payının da azalması bekleniyor.
Bu bağlamda, yatırımcıların fosil enerji sektöründe dikkate alması gereken önemli faktörler arasında, yenilenebilir enerjiye geçişin hızı, karbon vergileri ve çevresel düzenlemeler, teknolojik ilerlemeler ve alternatif enerji kaynaklarının maliyet etkinliği yer alıyor.
Öne Çıkan Fosil Enerji Hisseleri
Exxon Mobil Corp (XOM)
ExxonMobil, dünya çapında faaliyet gösteren bir Amerikan çok uluslu petrol ve doğalgaz şirketidir. Merkezi Texas’ın Irving şehrinde bulunan şirket, petrol ve doğalgaz keşfi, üretimi, rafinasyonu ve dağıtımı gibi enerji ve petrokimya endüstrilerinde geniş bir yelpazede faaliyet göstermektedir.
ExxonMobil, dünyanın en büyük halka açık petrol ve gaz şirketlerinden biri olarak kabul edilir ve hem piyasa değeri hem de petrol ve doğal gaz üretimi açısından sektörün önde gelen oyuncuları arasında yer alır.
Son Bilanço Bize Ne Söyler?
Exxon, 85,2 milyar dolarlık beklentinin altında, 84,3 milyar dolar gelir açıkladı. Öte yandan şirketin 7,63 milyar dolar veya hisse başına 1,91 dolarlık hisse başına kârı, yıllık bazda 40% düştü.
Exxon, yıl boyunca petrol fiyatlarındaki düşüşün etkisiyle kârında önemli bir düşüş yaşamasına rağmen temettü ödemelerini artırarak yatırımcı güvenini koruyor. Şirket, 2023’te toplam 32,4 milyar doları temettü ve hisse geri alımı için ayırarak hissedar değerine odaklanmaya devam ettiğini gösterdi.
Petrol fiyatlarındaki 10%’luk değer kaybı ve zayıflayan Çin ekonomisi gibi dış faktörlere ek olarak ABD’deki rekor petrol üretimi rakamlarının da şirketin kazançları üzerinde etkili olduğu değerlendirmesi yapılabilir.
Dikkat Çeken Noktalar
- Exxon, kasım ayında enerji şirketi Pioneer Resources’ı (PXD) devralacağını duyurdu.
- Şirket, düşük emtia fiyatlarından dolayı yaşadığı kârlılık zorluklarına rağmen 2027 sonuna kadar 15 milyar dolarlık kümülatif maliyet tasarrufu elde etmeyi hedeflediğini açıkladı.
- Exxon hisseleri piyasanın altında volatilitede işlem görüyor.
- Şirketin brüt kâr marjı 25,1% seviyelerinde bulunurken net kâr marjı 10,8% seviyesinde bulunuyor.
- Şirketin 20% Borç/Özsermaye oranıyla düşük borçluluk oranına sahip olduğu belirtilebilir.
- ExxonMobil’in 17,6% özkaynak kârlılığı ile sektör ortalamasının (21,4%) altında olduğu belirtilebilir.
- Kârlılık göstergesi olan Kullanılan Sermayenin Getirisi (ROCE) oranı üç yıl önce -1,4% seviyesinde bulunurken güncelde 16,4% seviyesine yükselmesi olumlu değerlendirilebilir.
- ExxonMobil’in F/K oranı 12,1 ile sektör ortalamasına (12,1) göre düşük seviyede bulunuyor.
- Şirketin temettü verimliliği 3,5% seviyesinde bulunuyor.
- XOM hisseleri, Wall Street analistlerinin konsensus tahmini olan 125,75 doların altında 108,38 dolar fiyattan işlem görüyor. XOM hissesi hedef fiyatına göre 16% potansiyel getiri sunuyor.
Chevron Corp (CVX)
Chevron Corporation, küresel çapta faaliyet gösteren bir Amerikan enerji şirketidir. Petrol, doğal gaz ve diğer enerji ürünlerinin keşfi, üretimi, rafinasyonu, pazarlaması ve taşınması gibi bir dizi faaliyetle enerji sektörünün her alanında yer alır. Chevron, dünyanın en büyük enerji şirketlerinden biri olarak kabul edilir ve hem petrol üretimi hem de doğal gaz rezervleri açısından sektörün önde gelen oyuncuları arasında yer alır.
Şirket, geleneksel enerji kaynaklarının yanı sıra yenilenebilir enerji ve sürdürülebilir teknolojiler alanında da faaliyet göstermektedir. Bu çerçevede, biyoyakıtlar, jeotermal enerji ve hidrojen enerjisi gibi alternatif enerji kaynaklarına yatırım yapmaktadır.
Son Bilanço Bize Ne Söyler?
Chevron’un finansal sonuçları, şirketin zorlu bir yılı geride bırakma yolunda önemli adımlar attığına işaret ediyor. Şirketin hisse başına 3,45 dolar kâr açıklayarak 0,23 dolar beklentisini aşması, Chevron’un operasyonel verimliliği ve mali disiplini konusunda güçlü bir mesaj olarak değerlendirilebilir. Ayrıca, şirketin hisse başına 1,63 dolar temettü ile 8%’lik temettü artışı açıklaması Chevron’un yatırımcılarına değer sağlama konusundaki kararlılığını yansıtıyor.
Son bilançoda açıklanan 3,7 milyar dolarlık giderin Meksika Körfezi’ndeki eski altyapının sökülmesi gibi tek seferlik bir gideri yansıttığı yorumu yapılabilir. Diğer yandan yıllık üretimin 4% artması Chevron’un üretim kapasitesinin güçlü olduğuna işaret ediyor.
Ancak, Chevron’un geçen yıl bazı zorluklar yaşaması ve hisse performansının rakiplerine göre geride kalması yatırımcıların dikkatle izlemesi gereken bir konu. CEO Wirth’in hisse geri alımlarını artırma ve Hess Corp.’u devralma gibi stratejik hamleleri, bu zorlukların üstesinden gelme konusundaki kararlılığını gösteriyor. Uzun vadede bu hamlelerin etkileri yatırımcılar tarafından takip edilmeli.
Dikkat Çeken Noktalar
- Şirketin günlük üretimi 800 bin varilin üzerinde olurken önümüzdeki 2 yıl içinde Hess’in satın alınmasıyla üretimin günlük 1 milyon varili geçmesi bekleniyor.
- Şirketin güncelde Tengiz Chevroil isimli 50 milyar dolarlık bir yatırım sürecinde bulunuyor.
- Midland ve Delaware Havzalarında, 2027’den sonra üretimin günlük yaklaşık 1,3 milyon varile çıkarılması hedefleniyor. Bu da serbest nakit akışının iyileşmesinde önemli bir rol oynayabilir.
- Şirketin brüt kâr marjı 30,7% olurken net kâr marjı 10,9% seviyesinde bulunuyor.
- Chevron hisseleri piyasanın altında volatilitede işlem görüyor.
- Chevron’un Net Borç/Özsermaye oranı 12,5% ile düşük borçluluk sunuyor.
- Şirketin F/K oranı 13,1 ile sektör ortalamasının hafif üzerinde bulunuyor.
- Chevron’un 13,2% özkaynak kârlılığı ile sektör ortalamasının (21,4%) altında olduğu belirtilebilir.
- Şirketin temettü verimliliği 4,4% seviyesinde bulunuyor.
- CVX hisseleri, Wall Street analistlerinin konsensüs tahmini olan 176,63 doların altında 149,88 dolar fiyattan işlem görüyor. CVX hissesi hedef fiyatına göre 17,8% potansiyel getiri sunuyor.
Türkiye Petrol Rafinerileri (TUPRS)
Şirket; tabi olduğu mevzuat uyarınca ilgili kurum ve kuruluşlardan gerekli izin, lisans vb.nin alınması kaydıyla, her çeşit ham petrol, petrol ürünleri ve kimyasal ürünleri temin ve rafine etmek, üretilen ve ithal edilen ham petrol, petrol ve kimyasal ürünlerin ihracat dahil her türlü ticari faaliyeti ile beraber üretim ve satış aşamasında depolama ve taşıma faaliyetlerinde ve enerji üretimiyle ilgili her türlü faaliyette bulunmak amacıyla kurulmuştur.
Yeşil dönüşüm projesi tarafında önemli yatırım ve planlamaları olan şirketin tam anlamıyla bir dönüşüm ile yeşil enerji halini alması önceliklendirilen ve önemli finansman ayrılan yatırımlar arasında yer alıyor.
Son Bilanço Bize Ne Söyler?
Türkiye Petrol Rafinerileri, 2023 yılının 4. çeyrek bilançosuna göre 53,5 milyar TL net dönem kârı elde etti. Buna göre, Tüpraş’ın kârı geçen yılın aynı dönemine göre 13% düşüş gösterdi. Şirketin 686 milyar TL olan satışları ise geçen yıla oranla 25% düştü.
Kâr marjları adına avantajlı ve güçlü dönemin devam ettiği şirkette brüt kâr marjı geçen yıla göre 3,6 puan artış gösterdi. Net kâr marjında yaşanan negatif ayrışmada net parasal pozisyon zararı etkili oldu. Şirket geçtiğimiz yıl 13,2 milyar TL kâr yazarken 2023 yılında 11,7 milyar TL zarar etti.
Finansman gideri geçen yıla göre 61% oranda azalmışken, geçen yıl vergi gideri olan şirket bu yıl vergi geliri oluşturdu. Bu durum net kârı etkileyen faktörler arasında yer aldı. Finansal kaldıraç oranının 8% gerilediği izlendi.
Cari oranın 1’in üzerinde gerçekleşmesi ve Net Borç/FAVÖK rasyosunun negatif olması borçluluk tarafında önemli bir zorluk olmadığına işaret ediyor denebilir.
Dikkat Çeken Noktalar
- Şirket gelecek adına yeşil enerji yatırımları için önemli bütçeler ayırarak yeşil enerji şirketine dönüşmek üzere atılımlarına devam ediyor.
- Tüpraş’ın KAP’a yaptığı açıklamaya göre şirket 2024’te ortaklarına hisse başı net 9,34 TL temettü ödeyecek. Temettü dağıtım tarihi 3 Nisan 2024 olarak belirlenirken, ödemeler hesaplara 5 Nisan 2024’te geçecek.
- Marjların tarihsel bazda yüksek seyretmeye devam etmesi kârlılığı önemli ölçüde destekelmeye devam ediyor.
- Şirket 28,30% özsermaye kârlılığı ile dönemi tamamlamışken geçtiğimiz yıl bu oran 62,34% seviyesinde oluşmuştu.
- Şirket hisseleri analistlerinin konsensüs tahmini olan 185,24 TL’nin altında 173,40 TL fiyattan işlem görüyor. TUPRS hissesi hedef fiyatına göre 6,8% potansiyel getiri sunuyor.
Aksa Enerji (AKSEN)
1997 yılında kurulan Aksa Enerji, Türkiye’nin en büyük halka açık serbest elektrik üreticisidir. Aksa Enerji’nin ana ortağı Kazancı Holding, temelleri 1950’li yıllarda atılan, bugün, 4 kıtada üretim yapan, 10.000’den fazla çalışanıyla 22 ülkede faaliyet gösteren ve 178 ülkeye satış yapan küresel bir güç haline gelmiştir.
Kazancı Holding, her biri sektöründe öncü konumda bulunan iştirakleri aracılığıyla, enerji üretimi, elektrik dağıtımı ve satışı, doğal gaz dağıtımı, jeneratör üretimi ve satışı ile enerji sektörünün lider gruplarından biridir. Grup, enerjinin yanı sıra tarım ve turizm alanlarındaki faaliyetleri ile de değer yaratmaktadır.
7 ülkedeki faaliyetleriyle global bir enerji şirketi olan Aksa Enerji, projelendirmeden satın almaya, inşaat ve montaja kadar tüm santral kurulum işlemlerini yetkin teknik ekipleriyle kendi bünyesinde gerçekleştirmektedir. Şirket, bugüne kadar kömür, akaryakıt, biyogaz, doğal gaz, rüzgâr ve hidroelektrik gibi çeşitli enerji kaynaklarını kullanarak 30’dan fazla enerji santralini inşa etmiş ve işletmiştir.
Son Bilanço Bize Ne Söyler?
Şirket henüz 2023 yılsonu finansallarını kamuoyu ile paylaşmadı. 3. çeyrekte net satışlarda önceki döneme göre 42% düşüş izlendi. Önceki yılın aynı dönemine göre ise 51% oranında gerileme yaşanarak 7,355 milyar TL ciro elde etti.
Brüt satış kârı; önceki döneme göre 19%, önceki yılın aynı dönemine göre 6% yükselerek 1,6 milyar TL seviyesinde gerçekleşti. Burada yaşanan büyümede artan kâr marjlarının etkili olduğu söylenebilir. Şirket tüm kâr marjı büyüme oranlarında iyileşme gösterdi.
FAVÖK, 1,8 milyar TL seviyesinde gerçekleşti. önceki yılın aynı dönemine göre 6% gerileme önceki döneme göre ise 10% büyüme izlendi.
Esas faaliyet kârında da önceki yılın aynı dönemine göre paralel olarak stabil seyir korunurken, önceki döneme göre ise 12% oranında büyüme sağlayarak 1,5 milyar TL seviyesinde gerçekleşti.
Özsermaye kârlılığı 22,67% seviyesinde oluşurken cari oran 1,36 seviyesinde tamamlandı. İhracat oranında önemli iyileşmeler olan şirketin güncel ihracat oranı 21,4%’e ulaştı.
Dikkat Çeken Noktalar
- Yurtdışı yatırımlarına devam eden şirkette yabancı para cinsinden gelirler kurda yükselişlerin devam edeceği beklentisi göz önüne alındığında önemli bir avantaj sağlayabilir.
- Kâr marjlarında toparlanma sürüyorken talebin artışı gelecek dönemler adına sağlanabilirse anlamlı toparlanmalar olabilir. Bu anlamda öncü verilerin takibi önemli olacaktır.
- Finansal kaldıraç oranı 41,17% olan şirket sektör ortalamalarının aşağısında seyrediyorken, şirketin tarihsel ortalamalarının da aşağısında bir kaldıraç oranına sahip durumda.
- İşletme faaliyetlerinden sağlanan nakit akışlarının son 3 dönemde istikrarla güçlenmesi dikkat çekenler arasında yer alırken, yatırım ve finansman faaliyetlerden kaynaklı nakit çıkışının kompanse edilmesine destek oluyor denebilir. Güçlenen işletme sermayesi pozitif karşılanabilir.
- Şirket hisseleri analistlerinin konsensüs tahmini olan 49,68 TL’nin altında 41,24 TL fiyattan işlem görüyor. AKSEN hissesi hedef fiyatına göre 20,4% potansiyel getiri sunuyor.
Burada yer alan bilgiler yatırım tavsiyesi içermez. Bilgi için: Midas Sorumluluk Beyanı
Bu içerik hazırlanırken faydalanılan kaynak: SeekingAlpha, Finnet2000, KAP, StockRover, Simply Wall St, Statistica, IEA