Dipleri satın almak her yatırımcının rüyası! Fakat söylendiği kadar kolay mı ve gerçekten mantıklı bir yatırım stratejisi mi? Alternatifleri neler olabilir, bunu kripto para örneği üzerinden incelemeye çalışalım.
Şu anda riskli diye sınıflandırdığımız birçok piyasa ağır bir ayı piyasası geçiriyor ve tabii ki eski, yeni her yatırımcının dilinde ve hayalinde dipleri satın almak var. Burada anlatacaklarım tamamen yatırıma ve borsalara yeni yeni ilgi duymaya başlayan kişiler için geçerli.
Aslına bakarsan, “dipten toplama meselesi” ne söylendiği kadar kolay ne de bir yatırım stratejisi… Sadece bir rüya ve iddialı olma konusu. Yani insanın biraz da egosuyla ilgili bir durum. Boğa piyasası geldiğinde ortalıkta şunu söyleyebilmek ne kadar karizmatik düşünsene: “Ben Apple hisselerini 50 dolarken dipten aldım şimdi 150 dolar!”
Piyasalarda ayı sezonları devam ederken en çok şu genellemeleri duyarız:
1) “Hedefini devamlı piyasanın durumuna göre geri çekersen, sonunda elin boş kalırsın.”
2) “Şimdi almıyorsan ne zaman alacaksın? Burası dip!”
Şimdiden bu genellemelerin ikisinin de tümden yanlış olduğunu söylemek isterim. Piyasalar dinamiktir. Bir ürün tepedeyken koyduğun alım hedefleri, piyasalardaki gelişmelere göre değişmek zorundadır. Aynı şekilde piyasa dipteyken koyduğun hedef de piyasa yeni tepeler yapmaya başladığında değişmek zorundadır. Bu dinamizme ayak uydurmaya ve piyasaları devamlı okumaya çalışmazsan, yukarıdaki sözler sadece reklam kokan hareketler olarak kalır.
Bir de “avcı” benzetmesi var. Midas’ta yaptığımız podcast yayınlarını dinleyenler bu benzetmelere hakimdir. (İlgili podcast bölümü) Piyasalarda avcı gibi olacaksın yoksa av olmaktan öteye geçemezsin. Küçük yatırımcı olarak ve hatta sınırlı şarjörün ve mermin de varsa, kendin için en uygun pozisyonu yakalamak için çalışacaksın. Sınırsız paraya ve portföye sahipsen zaten herhangi bir stratejiye ihtiyacın yok.
Yukarıdaki örnek üzerinden gidelim. Kripto piyasası bilindiği gibi yüksek riskli bir piyasa. Nasdaq ve teknoloji hisseleri de aynı şekilde riskli bir piyasa. Hisse senedi piyasasının bir çoğuna aynı şekilde bakabiliriz. Kripto piyasası 2021 Kasım ayından beri düşüyor ve yukarıdaki grafik bize şunu gösteriyor:
Sosyal medyada son 14 ayda tam 6 kez “Dipleri satın alıyorum!” sesleri yükselmiş ve bu dipleri satın alma stratejisine göre 69K’dan 16K’ya kadar dipleri satın alanlar ciddi bir şekilde zarar pozisyonunda kalmış.
Yukarıdaki grafikte bu sefer farklı bir şeyi göstermek istiyorum. 2020 Mart’ta, Covid krizi sebebiyle yapılan dip bölgesini sarı yuvarlak içerisinde görüyoruz. Bitcoin’in 2018 zirvesi olan 20K’dan sonra 5K’ya kadar düştüğü bölge…
2021 senesinden, bu döneme bakınca dipleri satın almanın çok kolay olduğu düşünülüyor. Fakat 20K’dan 5K’ya düşerken kaç kez dip satın alınmaya çalışıldığı ve yatırımcıların devamlı piyasadan tepki beklerken, su altında kalındığı düşünülmüyor. Sürecin içindeysen her dip sana “en dip” gibi görünebilir fakat gelecekten, geçmiş verilere baktığımızda dibi satın almak çok kolay görünür fakat malesef hiç de öyle değildir.
Aslolan tek şey şudur: Yatırımcı yakın gelecekte yükseleceğini düşündüğü ve gerek teknik gerekse temel verilerle bu gidişatın yaklaştığını anladıktan sonra alım pozisyonuna geçmelidir. Yeni ve tecrübesiz yatırımcının yapabileceği en iyi uzun vadeli yatırım modeli buradan geçer.
Yani 15K dip yapıldı ve hemen burayı satın alayım demek yerine, makro-temel-teknik veriler vasıtasıyla piyasadaki iyileşmeler görüldükten sonra alım pozisyonu çok daha başarılı ve stressiz sonuçlar doğurur. 15K’yı yakalamazsın ama 19K’da giriş yaparsın. Uzun vadede hedefin 100K ise ne fark eder ki senin için?
Ayı piyasaları herkesin tahmin ettiğinden çok daha acılı ve uzun sürebilir. Borsada önemli olan şey “sadece doğru fiyat değil, doğru zamanlamalardır.” 3 yıl boyunca seni süründürecek bir piyasada yatırımını ve paranı bekletmektense çok daha başka piyasalarda fırsatlar arayabilirsin. Bu sayede, zamanı geldiğinde çok daha sağlıklı bir portföy yapısıyla tekrar alım yapmak istediğin piyasaya dönebilirsin.
Diğer bir yöntem olarak DCA yani “Dollar Cost Averaging” (Kademeli alım yaparak maliyet düşürmek) küçük yatırımcıya ya da tecrübesi daha az olan yatırımcıya daha faydalı olabilecek bir stratejidir. Tabii gerçekten gelecekte yükselecek bir piyasada inandığın bir ürün varsa…
Bu ürüne her gün, her hafta, her ay fiyata bakmaksızın çok küçük miktarlarla ama düzenli olarak yatırım yapabilirsin. Hele ki ayı piyasasında bunu yaparsan ve boğa piyasasında da satış pozisyonuna geçmeyi düşünürsen çok daha sağlıklı bir trend takipçisi olursun.
Ben açıkçası bu 2 yöntemin birleşimini çok daha değerli buluyorum.
DCA yöntemi ayı-boğa fark etmeksizin yapılan bir stratejidir çünkü fiyata bakmazsın. Fakat benim önerim 2 farklı strateji uygulamak. Bir trend takibi yaparak ayı-boğa sezonlarını tam olarak tahmin edemesen de yine güvendiğin indikatörlerle, piyasanın açgözlülük seviyelerini de anlamaya çalışarak bu dönemde yatırım yapmamak ve satış pozisyonuna geçerek nakit pozisyonunu arttırmak. Ayı piyasası devam ederken de fiyatlar düşünce DCA yöntemine başvurmak ve uzun vadeli stratejine bağlı kalmak, oldukça başarılı bir strateji olacaktır.
Büyük trend değişimlerini yakalayarak nakit pozisyonuna geçmek seni ayı piyasasındaki düşüşlerden koruyacak ve ayı piyasası da derinleştiğinde DCA yapabilecek bütçeyi bulmanı kolaylaştıracaktır.
Emin ol, büyük trend değişimlerini yakalamak çok zor bir strateji değildir. Örneğin merkez bankalarının 2021 sonu itibarıyla para politikasını değiştirdiği noktada riskli piyasalardan uzaklaşmak ve yavaş yavaş nakite dönmek kimsenin tahmin edemeyeceği bir durum değildi. Sadece biraz piyasalarla inatlaşılmaması gerektiğini anlamak yeterliydi. Zaten o noktada nakite geçmeye başlamış olsaydın bugün ayı piyasasında da hem yeterli nakite sahip olacaktın hem de tepe olmayan fiyatlardan DCA yapabilecek ve risk alabilecek portföy yönetimine sahip olacaktın.
-Kripto Mevsimi
Burada yer alan bilgiler yatırım tavsiyesi içermez. Bilgi için: Midas Sorumluluk Beyanı
