ABD İşgücü İstatistikleri Bürosu, ocak ayında yıllık enflasyonu 6,4% olarak açıkladı. Beklentiler, verinin 6,2% olarak açıklanacağı yönündeydi. Bir önceki ay enflasyon 6,5% seviyesindeydi. Yıllık enflasyon verisinde az miktarda bir soğuma gerçekleşse de veri, beklentilerin üstünde kaldı.
- Enflasyonun önemine, etkilerine ve nasıl okunması gerektiğine yazımızın “Sözlük” bölümünden ulaşabilirsin.
Aylık olarak, ocak ayında enflasyon beklentilere paralel 0,5%’lik bir artışa işaret etti. Bir önceki ay 0,1%’lik bir artış vardı.
Açıklanan verilere göre, ocak ayında gıda ve enerji hariç tutularak hesaplanan çekirdek aylık enflasyon beklentilere paralel bir şekilde 0,4% olarak kaydedildi.
- Çekirdek Enflasyon Nedir? Gıda ve enerji fiyatlarının görece daha oynak olmasından dolayı bu iki kalem dışındaki ürün ve hizmetlerin fiyatlarındaki değişimleri aylık olarak ölçer.
- Neden Önemlidir? Bu iki değeri hesaplamaya dahil etmediği için “çekirdek enflasyon” olarak adlandırılan değer, enflasyondaki değişime dair daha net bir resim sunar.
📈 Borsaları Nasıl Etkiler?
JPMorgan analistleri enflasyon verisi ve borsalara etkisi ile ilgili bazı ihtimalleri değerlendirdi.
Analistlere göre enflasyon 6,5%’in üzerinde gelmesi durumunda ki buna 5% ihtimal veriyorlardı. S&P 500 2,5% – 3% arasında düşüş kaydedebilir.
Güncel durum: 6,4% – 6,5% arasında gelen bir enflasyon okumasına 25% ihtimal veren analistler böyle bir durumda S&P 500’ün 0,75% – 1,5% düşüş kaydedebileceğini belirtmişlerdi.
Öte yandan analistler, 65% ihtimalle 6% ile 6,3% arasında gelen bir enflasyon durumunda ise S&P 500’de 1,5% – 2%’lik bir yukarı yönlü hareket görebileceklerini belirtmişlerdi.
Enflasyonun 6,0%’nın altında gelmesi halinde ise, ki buna 5% ihtimal verdiler, S&P 500’de 2,5% ile 3% yükseliş gerçekleşebilir.
2022 yılında borsalar üzerindeki belirleyici olan en büyük katalizör FED’in faiz artırım ve bilanço daraltma planları oldu. Elbette bu hamlelerin sebebi ise 40 yılın zirvelerine ulaşan enflasyondu.
ABD Merkez Bankası (FED) Başkanı Jerome Powell, “enflasyonu düşürmeye güçlü bir şekilde bağlı olduklarını” sık sık dile getiriyor.
Özellikle geçtiğimiz sene FED, artık enflasyonun geçici olmadığını anladı. O zamana kadar enflasyonun geçici olduğuna ilişkin söylemler mevcuttu ama son bir yıldır biliyoruz ki enflasyon geçici değil ve şimdilik geçesi de pek yok.
FED’in ilk pivot sinyali geçtiğimiz 2021 kasım ayında gelmişti ve hatta mart ayıyla birlikte FED; 1980’den bu yana yapmadığını yaparak şahin faiz artışı serisini başlatmıştı.
Analistler, ABD’de enflasyon verisindeki düşüş eğiliminin sürmesinin FED’in sıkı para politikalarının etkisini gösterdiğine dair umutları artıracağını düşünüyor. Ancak bugün açıklanan veri beklentileri karşılamayan bir soğumaya işaret ettiği için piyasadaki umutları törpüleyecektir.
Ocak ayı enflasyon verileri FED için ne anlama geliyor?
Federal Rezerv bir ay daha toplanmasa da, bugün açıklanan TÜFE raporu en son istihdam raporuyla birleştiğinde FED’in bu yıl ikinci kez faiz oranlarını 25 baz puan artırmasına yol açabilir.
Rapor muhtemelen FED’e, faiz oranlarını yükseltmeyi bırakması için enflasyonun kendi kendine düşmeye devam edeceği konusunda yeterince güven vermeyecek. Veri sonrası piyasada 22 Mart tarihinde FED’in 25 baz puanlık bir faiz artışı açıklamasına 90,8% ihtimal verilirken 50 baz puanlık faiz artışı 9,2% ile fiyatlanıyor.
ABD TÜFE Hesabında Değişiklik
Ocak ayı enflasyon verisi öncesinde ABD Çalışma İstatistikleri Bürosu, belirli kategoriler için yeni ağırlıklar yayınladı. İleriye dönük olarak, ağırlıkları her yıl güncelleyecektir.
Yeni değişikliklerle birlikte konut, TÜFE’de 42,4%’ten 44,4%’e yükseldi. Bu, barınak ağırlığının 33,3%’ten 34,4%’e ve mal sahiplerinin eşdeğer kirası (OER) olarak da bilinen kiranın 24,3%’ten 25,4%’e yükselmesini yansıtıyor.
Deutsche Bank ekonomisti Jim Reid, “Şu anda OER hala sıcak çalışıyor, bu nedenle daha yüksek bir ağırlık muhtemelen yakın vadede çekirdek TÜFE üzerinde bir miktar yukarı yönlü baskıyı sürdürecek” dedi.
Bu arada gıdanın ağırlığı 13,9%’dan 13,5%’e düştü.
📚 Sözlük
- Nasıl Okunmalıdır? ABD ekonomisinin durumuna göre okunması da değişir. Şu anda ABD son 40 yılın en yüksek enflasyonu ile mücadele ettiği için, beklentilerin altında kalan bir verinin ABD borsalarına pozitif etki etmesi beklenirken, üstünde gelen bir verinin de enflasyonist endişeleri körüklemesi ve negatif etki etmesi beklenebilir.
- Detaylı Yorum: Makro verileri yorumlarken “dudak payı” bırakmak önemlidir. Beklentilerin üzerinde gelen bir verinin “ne kadar üzerinde veya altında” geldiği de çok önemlidir. Kimi zaman, kimi veriler bu dudak payında kalarak piyasaları çok fazla etkilemeyebilir.
- Neyi Etkiler? Tek bir sektör veya hisse grubundan çok, tüm ABD borsalarını etkileme gücüne sahiptir.
Burada yer alan bilgiler yatırım tavsiyesi içermez. Bilgi için: Midas Sorumluluk Beyanı
