Borsa yükselirken daha çok yükselen, borsa düşerken de daha çok düşen hisseleri hiç duymuş muydun?
Beta katsayısı yüksek bu hisseler adeta borsaların riski seven çılgın gençleri gibidir. Borsaya yönelik beklentiler pozitif ise bu çılgın gençlerin borsadan bile daha kuvvetli bir hacimle yükseliş kaydedeceğini biliriz. Yani riski de getirileri de yüksektir.
Çünkü şayet borsaya dair negatif bir beklentimiz var ise bu durumun tam tersi olur. Ancak bu durum için de bir reçetemiz elbette var, o da beta katsayısı düşük hisseler!
Anlayacağın beta katsayısı borsayı keşfetme yolunda olanlar için adeta bir rehber niteliğindedir. Tek yapman gereken beklentilerini tartıp beta katsayısı yüksek şirketlere mi yoksa beta katsayısı düşük şirketlere mi ihtiyacın olduğunu belirlemek.
Hazırsan başlayalım!
Beta Katsayısı Nedir? Ne İçin Kullanılır?
📊 Beta katsayısı, bir hissenin genel piyasa ile ilişkili olarak volatilitesini ölçen bir göstergedir. Piyasa göstergesi için de endeksler kullanılır. Endeks olarak S&P 500’ü baz alırsak Beta, endekste işlem gören hisselerin S&P 500’e göre ne kadar sapma gösterdikleri bize gösterir. BIST100 endeksini baz aldığımızda ise Beta, BIST100 hisselerinin endekse göre ne kadar sapma gösterdiğini belirtir.
Zaman içinde piyasadan daha fazla volatil seyreden hisselerin Beta değeri 1,0’dan yüksek çıkar. Eğer bir hisse senedinin volatilitesi endekse göre düşükse yani hisse piyasadan daha az hareket ediyorsa, hissenin Beta değeri 1,0’dan düşüktür.
🧐 Peki, yatırım yapacağımız hisseyi seçerken riskini nasıl tespit edebiliriz diye düşünüyorsan, bu noktada yardımına Beta koşuyor! Evet, risk kavramı hisse seçiminde zor bir faktördür. Ancak en popüler gösterge, istatistiksel bir ölçüm olan Beta’dır.
Beta Kaç Olmalı?
📈 Beta; hissenin piyasaya göre volatilitesini ölçerek temel prensibe dayanır, yani daha yüksek risk, daha yüksek potansiyel kazanç getirir. Analistler Beta’yı bir hissenin risk profili belirlemek istediklerinde kullanır.
Yüksek Beta’ya sahip hisseler genellikle 1,0’dan yüksek değeri olan hisseleri ifade eder. Dolayısıyla daha yüksek getiri potansiyeli sunsa da daha riskli olarak kabul edilirler. Düşük Beta’ya sahip hisseler ise genellikle 1,0’den düşük bir değere sahip olurlar ve daha az risk ile daha düşük getiri potansiyeli taşırlar.
S&P 500 endeksinde işlem gören 500 hisse, belirli bir zaman diliminde endekse göre nasıl hareket ettiklerine bağlı olarak farklı beta değerlerine sahip olurlar. Endeksten, yani S&P 500’den daha az volatil olan hisselerin beta değeri 1,0’den düşük olur. Tam tersini düşünürsek, S&P 500’den daha volatil hisselerin beta değeri de 1,0’den yüksek olacaktır.
📈 Kısaca; değer ne kadar yüksekse, hisse fiyatı o kadar volatil sayılır. Negatif bir beta ise bir hissenin, endeks gidişinin tersine göre hareket ettiğini gösterir.
Yüksek Beta 🆚 Düşük Beta: Hangisi Daha İyi?
“Risk ne kadar yüksekse, potansiyel ödül de o kadar yüksektir” yatırımcılar arasında yaygın bir inançtır. Yüksek beta’ya sahip hisseler genellikle daha yüksek getiri potansiyeli sunsa da daha fazla risk taşıdığı söylenir. Tersine, düşük Beta’ya sahip hisseler ise daha az risk taşır ve daha düşük potansiyel getiri sunar. Hangisi daha iyi olduğuna ilişkin net bir cevap yoktur çünkü her yatırımcının risk iştahı farklıdır.
🧐 Risk iştahı düşük yani daha muhafazakar yatırımcılar genellikle Beta’sı düşük hisseleri tercih eder. Bu hisseler, genellikle daha az volatil hareket ederler ve yatırımcılar için zor geçen dönemlerde istikrarlı gelirler ve karlar sunarlar. Şirkette beklenmedik, olumlu veya olumsuz sürprizler nadir görülür ve şirket değerlemeleri, şirketin gerçekçi beklentilere dayandığı bir geçmişe dayanır.
📈Risk iştahı yüksek ve büyük getiri elde etmek isteyen yatırımcılar, hatta günlük işlem yapan ve “day-trader” olarak adlandırılan yatırımcılar için yüksek Beta’ya sahip hisseler daha ilgi çekici olabilir. Bu şirketlerin hisse fiyatları tarihsel olarak oldukça dalgalanma eğilimindedir. Örneğin teknoloji alanında faaliyet gösteren, yatırımlara ve girişimlere açık olan şirketlerin hisseleri ve büyüme hisseleri olarak adlandırılan hisseler bu kategoriye girebilir. Bu hisselerden birine yatırım yapmak size büyük bir getiri sağlayabilir ya da büyük kayıplara neden olabilir. Çünkü riskimiz kadar kazanır veya kaybederiz. Bu şirketlerin geleceklerini tahmin etmek oldukça zordur ve bu durum da hisse fiyatı üzerinde çok fazla spekülasyon ve fiyat hareketine neden olur.
Daha yüksek Beta değerine sahip hisseler, ekonominin genişleme döneminde ve güvenin yüksek olduğu boğa piyasalarında genellikle daha iyi performans gösterir. Diğer yandan daha düşük beta değerine sahip hisseler, durgunluk dönemlerinde daha iyi performans gösterme veya yatırımcıyı koruma eğilimindedir.
Yüksek Beta Değerine Sahip Hisseler
Yüksek beta değerine sahip hisseler genellikle küçük sermayeli şirketler veya teknoloji hisseleri gibi büyüme hisseleri olarak değerlendirilebilir. Bu hisseler, gelirlerinin hızlı bir şekilde artırması beklenen ve bunun sonucunda da çok kez sermaye artırımı yapması beklenen şirketlerdir.
Son aylarda BIST100 endeksinde yaşanan bankacılık hisseleri öncülüğündeki yükselişte de banka hisselerinin beta katsayısının yükseldiği dikkatleri çekiyor.
Düşük Beta Değerine Sahip Hisseler
Düşük beta değerine sahip hisseler genellikle daha defansif olma eğilimindedir. Ekonomik şartlar ne olursa olsun şirketin ürünlerine veya hizmetlerine yönelik sürekli bir talep vardır ve bu da şirketin istikrarlı kâr bildirmesiyle sonuçlanır. İstikrarlı kâr bildiren şirketler ise genellikle düzenli temettü ödemesi olan şirketlerdir.
Beta Değerinin 1,5 Olması İyi mi?
Bu tamamen senin hangi tür risk/getiri aradığına bağlı. 1,5 beta değeri, hissenin endeksten 50% daha fazla oynak olduğunu gösterir. Bu da ortalamanın üstünde risk ve getiri potansiyeli anlamına gelir.
Beta Değerinin 1,0 Olması Ne Anlama Gelir?
1,0 Beta değeri, hissenin belirtilen zaman çerçevesinde genel piyasaya benzer şekilde hareket ettiği anlamına gelir. Yani Beta’nın 1,0 olması ortalama bir risk seviyesi olarak değerlendirilebilir.
Burada yer alan bilgiler yatırım tavsiyesi içermez. Bilgi için: Midas Sorumluluk Beyanı
Bu içerik hazırlanırken faydalanılan kaynak: StockRover, Finnet2000
