Ortodoks politikalara geçiş süreci ve gri listeden çıkmamızla birlikte yabancı yatırımcılar gözünü Borsa İstanbul’a çevirmeye başladı.
Yabancı sermaye akışının özellikle BIST 30 endeksi ağırlıklı ilerlediğini gördük.
Biz de senin için Borsa İstanbul’da yatırımlarıyla ön plana çıkan en büyük sanayi şirketlerini inceledik. 🔍
Gel, seninle beraber Borsa İstanbul’daki en büyük sanayi şirketlerini, yatırımları ve bilançolarıyla beraber inceleyelim. 👀
Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları (SISE)
Şirketin 2024 yılı ilk bilançosuna göre enflasyon muhasebeli mali tablolarda geçen yılın aynı dönemine göre satışları 16% FAVÖK’ü ise 64% daraldı. Net dönem kârında ise geçen yılın aynı dönemine göre, 4,5 milyar TL’lik net parasal pozisyon kazancına rağmen 56%’lık bir daralma meydana geldi.
Yaklaşık 40% ihracat oranı olan ve özellikle ABD ve Avrupa tarafına ihracat gerçekleştiren Şişecam, faizlerin yüksek olmasından kaynaklı otomotiv ve inşaat sektöründeki daralmalardan yoğun şekilde etkilendi.
Aynı zamanda Brent Petrolün yükselmesiyle beraber Cam sanayisinde yüksek enerji maliyetlerinin olması marjları baskıladı.
ABD ve Avrupa tarafında yüksek faiz ortamı nedeniyle düşük talep ve enerji maliyetlerinin yüksek olmasıyla beraber Türkiye’nin Ocak-Şubat aylarında geçen yıla göre cam ihracatı miktarsal olarak önemli bir değişikliğe uğramamış olsa da parasal olarak önemli ölçüde düşüş meydana geldi. Tüm bunların sonucunda Şişecam’ın marjları güçlü bir şekilde daraldı.
Şirketin açıkladığı son bilanço sonrasında çarpanları endeks ortalamasının üzerine çıktı. F/K oranı güncel olarak 9,26 iken FD/FAVÖK oranı 13,57 seviyelerinde bulunuyor.
Şirketin Yatırımları ve Geleceğe Bakış
- Şirket, Mersin/Tarsus’ta kum hazırlama tesisinin kapasitesini 490 bin tona çıkartmayı planlıyor. Kalker ve dolomit işleme tesisinde ise ek 165 bin tonluk kapasite artışı planlıyor. Mali tablolara etkisinin 2024 yılında başlaması planlanıyor.
- Şirketin, Tarsus’ta 26,6 milyon m2 enerji camı işleme hattı ve 288 bin ton buzlu cam fırını kapasiteli yatırımı bulunuyor. Yatırımın mali tablolara etkisinin 2025 yılında etki etmesi planlanıyor.
- Şirket yine Tarsus’ta düzcam / TR-9 hat yatırımı ile Tarsus düzcam kapasitesinin 432 bin tona çıkmasını hedefliyor. Yatırımın 2025 yılında devreye alınması ve mali tablolara etki edilmesi planlanıyor.
- Türkiye, İtalya ve Bulgaristan’da kaplamalı hat yatırımını 2025 yılında tamamlayarak 19,5 milyon m2 ilave kapasite artırmayı planlıyor.
- Şirket Macaristan’da cam ambalaj yatırımı yaparak kapasitesini 396 bin tona çıkartmayı planlıyor.
- Şirket, 2026 yılında Mersin’deki tesisinde soda külü kapasitesini 175 bin tona çıkarmayı planlıyor.
- Şirket, 2027 yılında Stockton’da kapasitesini 5 milyona çıkartmayı hedefliyor.
- Aynı zamanda Kırklareli’nde yaptığı düzcam yatırımı ile 2027 yılında 126 bin ek kapasite artışı planlıyor.
- Şirket 2028 yılında ABD’de Pacific ve Atlantic madenleri ortaklık payına göre 3 milyon tonluk soda külü yatırımı bulunuyor.
Tüm bu yoğun kapasite artışları ve Avrupa, ABD tarafında politika faizlerinde düzeltme ile beraber şirketin hem marjlarında hem de bilançolarında yukarı yönlü ivmelenmeler görünebilir.
Türkiye Petrol Rafinerileri (TUPRS)
TUPRS, enflasyon muhasebeli mali tablolara göre 2024 yılının ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre net dönem kârı 89% daralarak 320 milyon TL olarak gerçekleşti.
Ciroda geçen yılın ilk çeyreğine göre 3% artış yaşansa da FAVÖK 54% düşüş gösterdi.
FAVÖK ve net dönem kârının düşmesindeki ana sebeplerinden bir tanesi geçen yılın ilk çeyreğinde ortalama 83-85 dolar olarak gerçekleşen brent petrol bu yılın ilk çeyreğinde 77-80 dolar aralığında gerçekleşmesi oldu.
Aynı zamanda 1 Mart 2024 tarihinden itibaren 92 gün boyunca kapalı kalacak fuel oil dönüşüm tesisinin kapalı kalması ilk çeyrek mali tablolara etki ederken 2. çeyrek mali tablolarında da etkisinin sürmesi bekleniyor
Akaryakıt fiyatlarındaki daralma şirketin kârlılığını etkilerken finansal yapı 51 milyar dolarlık net nakit ile güçlü duruyor.
Şirketin F/K oranı açıklanan dönem kârı sonrası son 1 yıllık ortalamasının üzerinde 5,52 olarak görünüyor.
Operasyonel kârlılığın bozulmasıyla birlikte FD/FAVÖK oranı da 1 yıllık tarihsel ortalamasının üzerinde 3,23 olarak görünüyor.
Şirketin Yatırımları ve Geleceğe Bakış
- Şirket, 2022-2035 hedefleri kapsamında sürdürülebilir rafinaj yatırımı ile 2,3 milyar dolar yatırım harcaması 3 milyar dolarda kümülatif FAVÖK bekliyor.
- Yine aynı hedef kapsamında biyoyakıt tarafında sürdürülebilir yakıt üretimi için 600 milyon dolar yatırım harcaması yapan şirket 1,1 milyar dolar kümülatif FAVÖK bekliyor.
- Şirketin, 2022-2035 dönemi içerisinde sıfır karbonlu elektrik yatırımı, yeşil ve hidrojen yatırımı için yaklaşık 2 milyar dolar yatırım harcaması, 1 milyar doların üstünde ise kümülatif FAVÖK beklentisi bulunuyor.
- Toplamda 10 yılda üretim kapasitesini 3 katına çıkartmak isteyen şirket 2050 yılına kadar net karbon 0 olmak için 10 milyar dolar yatırım harcaması planlıyor.
Genel olarak bir değerlendirme yapmak gerekirse son aylarda düşen brent petrol ve Mart-Nisan-Mayıs aylarında kapalı kalan fuel oil dönüşüm tesisi 2. çeyrek bilançosuna negatif etkisi olabilir. Fakat ABD tarafında faiz indirimlerinin başlamasıyla beraber brent petrolde oluşabilecek yukarı yönlü hareketler kârlılık tarafında destekte bulunabilir.
Ereğli Demir Çelik (EREGL)
Ereğli Demir Çelik geçen yıl ilk çeyrek mali tablolarında İskenderun Demir ve Çelik fabrikasının deprem faciası yüzünden durum tespit çalışmalarının tamamlanıncaya kadar üretime kapalı kalması sonucu kendi ortalamalarının bir hayli altında bilanço açıklamıştı.
2024’ün ilk çeyreğinde geçen yılın ilk çeyreğine göre 2023 yılında deprem faciası dolayısıyla kapalı kalan fabrikanın bilançoya negatif etkisi ile beraber FAVÖK’te 441% net kârda 6.102% artış gözlemlendi.
Fakat HRC fiyatlarındaki durulma küresel talepteki yavaşlama nedeniyle devam ederken marjlar pandemi öncesi döneme göre güçsüz kalmaya devam ediyor.
Şirketin güncel F/K oranı 20,10 iken FD/FAVÖK oranı 11,34 olarak görünüyor. Marjlarda HRC fiyatlarındaki kısmı yükseliş ilk çeyrekte pozitif etki yapsada demir fiyatlarındaki durulma devam ediyor.
Şirketin Yatırımları ve Geleceğe Bakış
- Geçen yıl 972 milyon dolar yatırım yapan Ereğli, bu sene de 950-1.000 milyon dolar arasında yatırım yapmayı planlıyor.
- Şirket Bingöl’de yapılan sondaj çalışmaları sonucunda tespit edilen yoğun cevherleşme üzerine, yaklaşık 250-300 milyon ton demir cevheri rezervine sahip olan bu alanda Peletleme Tesisi kurulmasını hedefliyor Tesisin yıllık 3 milyon ton pelet üretim kapasitesiyle 100 milyon tonu aşkın pelet üretimi hedefleniyor.
- Yatırımın tamamlanması ile birlikte, Ereğli Demir Çelik’in pelet üretimindeki kendine yetebilirlik oranının 25-30% bandından 80-85%’e, toplam demirli hammaddede ise 15-20% bandından 40-45% bandına çıkması öngörülüyor.
- Ayrıca Avrupa Yeşil Mutabakatı kapsamında demir-çelik sektöründe sera gazı üreten firmalardan daha fazla vergi alınması yönünde kararların çıkmasıyla beraber şirket, 2050 yılına kadar sera gazını yıldan yıla azaltmayı hedefliyor. Şirket, 2050 yılında ise net sıfır olma hedefi bulunuyor.
- Şirketin Erdemir tesislerinde 4. kok bataryası projesi’nde ekipman temini, sevkiyatları ve 1. ve 2. faz inşaat işleri ve montaj işleri yatırımları ve 1. galvanizleme hattı Seviye-1 otomasyon sistemi modernizasyonu projesi ve 5 nolu kok bataryası projesi’nde ekipman imalat, temin ve mühendislik çalışmaları devam ediyor.
- İsdemir Tesislerinde ise 1. yeni yüksek fırın projesi ve 3. buhar kazanı retubing kapsamında ekipman temin, imalat ve saha faaliyetleri yatırımları devam ediyor.
Genel olarak bir değerlendirme yapacak olursak, küresel tarafta faiz indirimlerinin başlamasıyla beraber demir fiyatlarında artış gözlemlenebilir. Bunun sonucunda demir ve çelikçiler pozitif etkilenebilir. Fakat karbon vergisi kapsamında atılacak yeni regülasyonlar marjlarda ek baskı yaratabilir.
Sasa Polyester (SASA)
Sasa Polyester (SASA) 2024’ün ilk çeyrek sonuçlarında enflasyon muhasebeli tablolara göre 10,7 milyar TL net kâr rakamına ulaştı. Geçen seneye göre 131% daha fazla net kâr açıklayan SASA’da bu kârın 4,56 milyar TL’si ertelenmiş vergi gelirinden geldiğini hatırlatmakta fayda var.
Yatırım teşvik belgeleri, vergi muafiyetleri ve toplamda net kârın yaklaşık 40%’ını oluşturan bu kâr sayesinde SASA’nın F/K’sı güncel olarak 8,67 seviyesinde işlem görüyor.
Fakat net kâr tarafı haricinde operasyonel kâra baktığımızda; geçen yıla oranla FAVÖK 220% artarak 2,18 milyar TL olarak gerçekleşti. İlk olarak bu kârlılık olumlu olarak gözükse de FD/FAVÖK çarpanının 32,11 olarak fiyatlandığını hatırlatmakta fayda var.
Burada faaliyetlerinden elde ettiği kârın cazip çarpanlara gelmesi için bu çeyrekte gösterdiği bilanço performansını gelecek çeyreklere de taşıması gerekiyor.
Bir diğer önemli konu da SASA’nın borçluluk durumu. Şirketin Net Borç/FAVÖK oranı, açıklanan bilançoyla 7,2 seviyesine geldi. Yani, şirket şu anki operasyonel kârıyla net borcunu 7 sene 2 ayda ödeyebiliyor.
Son açıklanan bilançoyla birlikte şirketin brüt kâr marjı geçen yılın aynı çeyreğine göre 6,4%’ten 24,7%’ye FAVÖK marjı ise 4,7%’den 20,5%’e yükseldi.
Burada ürün bazlı satışların daralmasına rağmen marjların yükselmesinde, çeyreklik anlamda pamuk fiyatlarındaki artışın polyester talebine pozitif etkisinden kaynaklanması ve şirketin yapmış olduğu verimlilik çalışmalarının etkisinin olduğunu söylemek mümkün.
Polyester cips ve elyaf tarafında geçen yılın ilk çeyreğine göre sırasıyla 14% ve 19% miktar bazlı satış daralması görüldü. Ayrıca gelir bazlı incelediğimizde polyester cipste TL bazında geçen yılın ilk çeyreğine göre 34%’lük bir daralma görülürken polyester elyafta da 26%’lık bir daralma görüldü.
Aslında bu bize global yüksek faiz ortamında yaşanan talep daralması sebebiyle hem üretim miktarının hem de satış miktarının nasıl azaldığını gösteriyor. ABD ve Avrupa’daki antidamping uygulamalarının kanunlaşması işleri daha da zora sokabilir.
Şirketin Yatırımları ve Geleceğe Bakış
- SASA, Türkiye’nin en fazla yatırım harcaması yapan şirketlerinden biri… Fakat bu yatırımların devreye alınması uzun yıllar alabiliyor. Yıllardır yatırımcılar SASA’nın yatırımlarını konuştu, bekledi ve fiyatladı. Bu yüzden SASA’yı çok pahalı çarpanlarla gördüğümüz olmuştu. Şirket artık 2024’ün 2. yarısından itibaren yatırımların faaliyete geçmeye başlamasını bekliyor.
- İlk olarak 2024’ün 2. yarısında devreye alınacak PTA üretim tesisine göz atalım: Şirketin yıllık 1,75 milyon ton kapasite belirlediği bu tesisten FAVÖK’e yıllık 200-250 milyon dolar katkı bekleniyor.
- Diğer önemli yatırım ise 2024’ün 3. çeyreğinde devreye alınacak tekstil, şişe, pet cipsi yatırımları. Şirket 2024’ün 2. yarısından sonra devreye alınacak bu yatırımla beraber ciroya yıllık 415 milyon dolar ek katkı bekliyor.
- En büyük ciro katkısının beklendiği yatırım olan Adana’da faaliyet gösterecek elyaf üretim tesisinin yine 2024’ün 3. çeyreğinde devreye alınması planlanıyor. Ciroya yıllık 510 milyon dolar katkı beklenen bu yatırımla beraber ek olarak yıllık 402.500 ton elyaf üretimi hedefleniyor.
Burada yer alan bilgiler yatırım tavsiyesi içermez. Bilgi için: Midas Sorumluluk Beyanı
Bu içerik hazırlanırken faydalanılan kaynak:Şişecam,Tüpraş,SASA,Ereğli,Fintables,KAP
