Merhaba sevgili Midaslılar!
Sıfırdan finansal özgürlüğe ulaşmış ve hayatlarının kontrolünü ellerine almış yatırımcıların hayat hikayelerine devam ediyoruz. Bu yazıda 16 yıllık mühendislik kariyerinin ardından 2012 yılında 38 yaşındayken finansal özgürlüğün altın anahtarına ulaşan ve maaşlı işini bırakan Joe Udo ve ailesinin hayat hikayesine konuşacağız. Joe erken emekli olduğundan beri her ay düzenli olarak blogunda portföy durumunu ve yatırım stratejilerini, ayrıca hayatındaki önemli gelişmeleri paylaşmaya devam ediyor. Hadi gelin bu istikrar abidesi yatırımcıyı yakından tanıyalım.
Mezuniyet ve İşe Başlama
Aslen Taylandda doğan Joe Udo, küçükken ailesinin ABD’ye taşınmasıyla çocukluğundan itibaren Portland’da yaşamaya başladı. Pek çok göçmen kökenli ailede olduğu gibi parasının değerini bilme ve gereksiz harcamalar yapmama konusunda ailesinden gerekli dersleri almıştı. İyi bir üniversitenin elektronik mühendisliği bölümünden mezun olan Joe, 1996 yılında Intel’de çip tasarım mühendisi olarak işe başladı.
Ailesinden aldığı bir başka önemli özellik de çalışkanlık ve gereksiz riskler almamasıydı. Joe 16 yıl boyunca aynı işte çalıştı ve farklı arayışlara girmedi. İlk yıllarda çok yoğun çalışıyordu. Özellikle çip teslimatı yapılacağı haftalarda 80 saatin üzerinde çalıştığı oluyordu. İlk parasını kazanır kazanmaz hemen bireysel emeklilik (401k) hesabı açtı ve yatırılabilecek maksimum tutarı buraya yatırmaya başladı. Böylece bu parayı hiç hesabında görmediği için sanki maaşı geriye kalan miktarmış gibi yaşayabiliyordu.
Joe ayrıca işe girdiğinde kendisine sunulan şirket hisselerini alma opsiyonunu da kullandı. Bu hisseleri şirket çalışanı olduğu için 15% iskontolu olarak alabiliyordu. Hisse fiyatı yıllar içerisinde yükseldi ve erken emekli olduğunda portföyünün 5%’i şirket hisselerindeydi.
İlk Evini Alma ve Dotcom Krizi
Joe, 2000 yılında karşısına çıkan bir fırsatı değerlendirerek ilk evini 15 yıllık konut kredisi (mortgage) ile satın aldı. 90’ların sonundan itibaren düşmeye başlayan konut kredisi faizleri kendilerine bu fırsatı vermişti. Bu esnada eşiyle yeni evlenmiş ve çift maaşa terfi etmişlerdi. Eşi de kendisi gibi tutumlu olduğu için adeta bir elmanın iki yarısı gibi davranan çift hem konut kredilerini ödemeye hem de bes/hisse senedi yatırımı yapmaya devam ediyorlardı. Bu esnada 2000 dotcom krizi çıktı ve özellikle teknoloji şirketlerinin fiyatları adeta yıkıldı. O dönemin en büyüklerinden Cisco 80%, Amazon ise 90% değer kaybederken pets.com, boo.com gibi şirketler iflas etmişti. Joe ve eşinin portföyü o yıllarda henüz küçük olduğu için ve evlerini yeni satın aldıkları için hisse senetlerinde pek fazla paraları yoktu. Bu nedenle 2000 krizini nispeten zararsız atlattılar.
2000-2008 Otopilot Yılları
Joe ve eşi maaşlarından ve BES katkılarının ardından kalan paralarıyla yatırım yapmaya devam ettiler. Bu esnada ikisi de kariyer basamaklarını tırmanmaya devam ediyordu. Joe terfi almış ve maaşı yükselmişti. Eşi de yüksek lisansın ardından daha yüksek maaşlı bir işe geçmişti. Buradan gelen güvenle 2007 yılında yeni bir ev satın aldılar ve ilk evlerini kiraya vererek gayrimenkul yatırımcılığına adım attılar. Geriye dönüp baktığında Joe bunun bir hata olduğunu kabul ediyor.
2007 yılında gayrimenkul piyasası şişmeye başlamıştı ve yeni bir ev almak yerine mevcut evlerini satıp parayı başka bir alanda değerlendirseler muhtemelen daha iyi olabilirdi. Fakat her normal insan gibi o da geleceği göremezdi, bu nedenle bu mükemmel hamleyi yapamadı. Yine de uzun vadede istikrar ve verilen doğru kararlar, birkaç yanlış kararın verdiği zararı telafi etmeye yetiyor.
2008-2012 Mortgage Krizi ve Erken Emeklilik
2008 krizini her aile gibi Joe ve ailesi de derinden hissetti. O sırada portföyleri 1 milyon dolara yaklaşıyordu ve erken emekliliğe çok yakınlardı. Aylık giderleri yaklaşık olarak 4000 dolar civarında olduğu için 4% kuralına göre 1 milyon dolarlık bir yatırım portföyü kendilerine yetecekti. 2008 krizi Joe’nun bu planlarını neredeyse 4 yıl ertelemesine sebep oldu. Aslında portföylerinde ağırlıklı olarak hisse senetleri yoktu. Gayrimenkul, hazine tahvilleri gibi enstrümanlar da vardı ve hisse senetleri de ağırlıklı olarak temettü aristokratlarından oluşuyordu.
Oldukça çeşitlendirilmiş bir portföye sahip oldukları için krizden nispeten az etkilendiler ve krizin en dibinde bile ekleme yapmaya devam ettiler. Bu sayede hisseler dipten yükselirken kazançları da yüksek oldu.
Tükenmişlik Sendromu ve Erken Emeklilik
2011 yılına geldiklerinde artık Joe aynı işyerinde 15. yılını doldurmuştu. Yeni sorumlulukları ve bitmek bilmeyen stresten dolayı sağlığı bozulmaya başlamıştı. Alt seviye bir mühendisken ve sadece kendi işini yaparken bu stresi hissetmiyordu. Fakat bir takımı yönetmek ve kritik kararlar vermek ona göre değildi. Ya çok gevşek davranıyor ve ekibi kontrolü altında tutamıyor, ya da çok sert kararlar vererek çalışanları küstürüyordu.
İlk etapta 10 hafta sağlık izni alan Joe, işe devam etmemeye karar verdi ve 2012 yazında işinden istifa etti. Bu sırada oğlu henüz 18 aylıktı ve onunla zaman geçirmeyi çok seviyordu. Hatta 1 yıl önce oğlu dünyaya geldiğinde işyerinden 3 ay izin almış ve eşine yardım etmişti. İşyerinin stresi ve sorumluluklarıyla uğraşmaktansa kendi çocuğumla vakit geçiririm düşüncesi ona çok daha makul geliyordu.
Stay At Home Dad ve Blog Kariyeri
Joe işini bıraktıktan sonra retirebyforty.com isimli blog sitesini açtı ve düzenli olarak kişisel finans, erken emeklilik, yatırım araçları ve ailesi hakkında yazılar yazmaya başladı. Kısa sürede blog büyük bir başarıya ulaştı ve ona para kazandırmaya başladı. Bir yandan da küçük çocuğuyla ilgileniyordu. Bir anlamda eşiyle rolleri değişmişlerdi. Eşi Joe’nun deyimiyle tam bir “işkolik” olduğu için yakın zamanda işini bırakmayı düşünmüyordu. (2024’te hâlâ çalışmaya devam ediyor)
Joe böylece tam zamanlı babalık ve yarı zamanlı blog yazarlığı kariyerine adım atmış oldu. O günden beri de düzenli olarak her ay en azından 2 yazı paylaşmaya devam ediyor. Özellikle kişisel finans ve babalık/çocuk bakımı ile ilgili yazılarını okumayı seviyorum. Zaman içerisinde çocuğu büyüdü ve şu anda ortaokula gidiyor. Kendisi de blog yazarlığına artık daha az zaman ayırıyor.
Sonuç
Peki, bu hikayenin ana fikri ne? Benim düşünceme göre erken yaşlardan itibaren düzenli birikim ve yatırım yaparsanız ve yoldan ayrılmazsanız eninde sonunda başarılı olmanız kaçınılmaz. Birkaç kötü karar vermiş olsanız bile! Joe, yüksek tasarruf oranı ve tutumluluğu sayesinde çalışma hayatına başlamasından 16 yıl sonra finansal özgürlük için yeterli servete ulaşmayı başardı. 2008 krizini yaşamasa veya 2007’de ikinci evini almamış olsa belki daha da erken ulaşabilirdi.
Şu anda oldukça çeşitlendirilmiş bir portföy yönetiyor. 2012 yılında işini bıraktığında yaklaşık 1 milyon dolar olan toplam varlıkları 2024 itibarıyla 4 milyon doları aşmış durumda. İlk evini sattı fakat yeni aldığı ikiz (dublex) evinin bir kanadında kiracısı bulunuyor. Ayrıca temettü hisselerinden oluşan bir portföyü, gayrimenkul kitle fonlama yatırımları da bulunuyor. Joe’nun düşüncesine göre ne kadar çeşitlendirilmiş ve farklı gelir kaynaklarına sahip bir portföye sahip olursak, krizlere ve resesyonlara karşı o kadar dayanıklı oluruz. Yatırım hayatı boyunca iki tane büyük ve derin kriz görmenin etkisi bu sanırım.
-Bay Tutumlu
Burada yer alan bilgiler yatırım tavsiyesi içermez. Bilgi için: Midas Sorumluluk Beyanı