Çocukluğumuzun hayallerini süsleyen uçan arabalar henüz icat edilmedi ancak batarya-elektrikli araçlar (BEV) otomobil sektöründe tam anlamıyla bir devrim yarattı diyebiliriz.
Hem yakıt tüketiminden kaynaklı enerji tasarrufu, hem tasarım hem de otonom sürüş gibi özellikleriyle giderek popülerleşen BEV’ler, rakamlara göre de kullanıcıları tarafından oldukça seviliyor.
PWC’nin ikinci çeyreğe yönelik Elektrikli Araç Satışları İncelemesi raporuna göre, neredeyse tüm büyük pazarlarda BEV satışları toplam hafif araç pazarından çok daha fazla büyüdü.
10 Batı Avrupa odak pazarında, BEV satışları 2023’ün ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine kıyasla 49% artarken toplam pazar 17% büyüdü. Bu oranlar en büyük iki BEV pazarı diyebileceğimiz ABD’de sırasıyla 67% ve 19%, Çin’de ise 49% ve 29% oldu.
Tabii pazardaki büyümenin arkasındaki en büyük nedenlerden biri de piyasaya sürülen yeni araçlar ve bu araçlara yönelik artan talepler oldu. Örneğin, bu yılın ilk yarısında Nio (NIO), Chevrolet, Lexus ve BYD (BYDDY) gibi BEV üreticileri, müşterilerine yeni modeller sundu.
Yılın geri kalanında da Fiat, BMW, Volkswagen (VWAGY), Kia ve en önemlilerinden biri olarak Tesla’nın (TSLA) Cybertruck’ı dahil olmak üzere yeni BEV’lerin piyasaya sürülmesi bekleniyor. Bunun da BEV talebinde yeni bir sayfa açması muhtemel.
Orijinal Ekipman Üreticilerinin Gözü Station Wagon Fırsatında
BEV popülerliğinin giderek arttığı bir diğer bölge olan Avrupa, 2022 yılında küresel satışların neredeyse üçte ikisine (küresel toplam 1,5 milyonun 1 milyonu) sahip olan station wagon’un anavatanı.
Bu nedenle, bölgedeki orijinal ekipman üreticilerinin (OEM) ana akım otomobil pazarının giderek elektriklileştirilmesinin bir başka kanıtı olarak elektrikli versiyonlar sunmaya çalışması şaşırtıcı değil.
Elektrikli station wagon’lar, menzillerini ve verimliliklerini artıran üstün aerodinamik özellikleriyle SUV’lara göre büyük bir avantaja sahip. Rekabetçi fiyatlı MG5 ve çok daha üst düzey Porsche Taycan Sport Turismo, şu anda piyasada bulunan tek BEV station wagon’ları. Ancak şimdi diğer OEM’ler de bu fırsatı değerlendiriyor.
Örneğin, Çinli BEV üreticisi Nio ET5 sedanın station wagon versiyonu olan ET5 Touring’i piyasaya sürdü ve 2023’ün sonuna doğru satışlar başladığında şirketin Avrupa pazarına açılmasına öncülük edecek.
Tesla Liderliği Rekabette Yeni Bir Sayfa Açtı
Öte yandan ABD’nin BEV pazarındaki payı 2018’deki 78% zirve noktasından yılın ilk yarısında 63%’e düşmüş olsa da rakip OEM’ler Tesla’nın hakimiyetini kabul etmek zorunda kaldı.
Yakın zamanda birkaç şirket, araç sahiplerinin Tesla’nın tescilli Kuzey Amerika Şarj Standardını (NACS) kullanmalarını sağlayacak anlaşmalar duyurdu. Tesla ise bunun BEV’in benimsenmesini artıracağını umduğunu söylüyor.
Ford Motor (F), Tesla ile anlaşmaya varan ilk OEM oldu. Şu anda Ford F-150 Lightning ve Mustang Mach-E araçları CCS tipi bir şarj portu ile donatılmış durumda ancak 2024 baharından itibaren bir adaptör Tesla’nın şarj cihazlarına bağlanmalarına izin verecek. 2025’ten itibaren Ford’un yeni BEV’leri standart bir NACS cihazına sahip olacak.
General Motors (GM), Rivian (RIVN), Mercedes-Benz, Nissan (NSANY) ve Polestar (PSNY) da 2025’ten itibaren NACS şarj portunu kullanacaklarını duyurdu. Bu OEM’ler ve Tesla, yılın ilk yarısında tüm BEV’lerin 81%’ini temsil ediyordu. Hyundai ve Volkswagen gibi diğerlerinin de Tesla ile görüşme halinde olduğu söyleniyor.
Hükümetler de İstekli
Dünyanın dört bir yanındaki hükümet yetkilileri, yerel BEV pazarlarını güçlendirmek ve iklim hedeflerine ulaşmak için ne gerekiyorsa yapmaya devam ediyor. Nitekim, dünyanın en büyük iki ekonomisi olan ABD ve Çin, yakın zamanda bu hedefleri göz önünde bulunduran girişimler açıkladı.
ABD Başkanı Joe Biden yönetimi, uzmanlara göre 2032 yılına kadar ülkede satılan tüm araçların yaklaşık üçte ikisinin elektrikli olmasını gerektirecek yeni otomobil kirliliği limitleri önerdi; bu da mevcut BEV pazar payında yaklaşık on kat artış anlamına geliyor.
Çin hükümeti daha önce on yıldan uzun bir süre boyunca BEV alımları için bir sübvansiyon sunmuştu ancak program 2022’de sona erdi. Satış büyümesinin artık zayıflamasıyla birlikte Pekin, 2023 sonunda sona erecek olan mevcut NEV (yeni enerji aracı) satın alma vergi muafiyetini uzatmaya karar verdi.
Buna göre 2024 ve 2025 yıllarında satın alınan NEV’ler, araç başına 30.000 yuan (4.170) dolar kadar satın alma vergisinden muaf tutulacak.
Devlerin Karşılaş(tır)ması
Her alanda rekabete alışkın olan ABD ve Çin, BEV pazarında da güçlü iki isim olarak öne çıkıyor. Sırasıyla iki ülkedeki BEV pazarlarına şöyle bir göz atalım:
🇺🇸 ABD BEV pazarı, 2023’ün ikinci çeyreğinde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 67% büyürken bu büyüme bir kez daha devlet teşvikleri, popüler yeni modeller ve ülkenin şarj altyapısının geliştirilmesiyle desteklendi.
ABD’nin BEV pazar payı şu anda sadece 7% seviyesinde. Ancak yukarıdaki faktörlerin etkisi, Biden yönetiminin yeni sıkı otomobil kirliliği limitleri önerileri ile daha da güçlenerek önümüzdeki yıllarda BEV payında dramatik bir artışa yol açmaya hazırlanıyor.
Haziran 2023, ülkede BEV satışlarının tek bir ayda 100 bini aştığı ilk ay oldu. Hatta 2022’nin üçüncü çeyreğinden bu yana ilk kez BEV’lerden daha fazla hibrit satıldı.
🇨🇳 Çin’in BEV satışları 2023’ün ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre 49% arttı. NEV alımları için on yıl süren devlet sübvansiyonunun 2022 sonunda sona ermesinin ardından, bu yılın ilk çeyreğinde talepte gözle görülür bir zayıflama olmuştu.
Buna karşılık hükümet, 2023 sonunda sona erecek olan NEV alım vergisi muafiyetini dört yıl daha uzatmaya karar verdi (muafiyet tasarrufu bu iki yıldan sonra yarıya indirilecek). Bu teşvik, önümüzdeki yıllarda BEV pazarı için büyük önem taşıyabilir.
Elektrikli araç sektörünün görünümünü de ele aldık. Peki performanslarıyla öne çıkan elektrikli araç hisseleri hangileri diye merak ediyorsan aşağıdaki listemizi inceleyebilirsin.
Burada yer alan bilgiler yatırım tavsiyesi içermez. Bilgi için: Midas Sorumluluk Beyanı
