Emtia Nedir?
Emtia; mısır veya petrol gibi ticarette kullanılan ve aynı türden diğer mamullerle değiştirilebilen ticari hammadde ve doğal kaynaklardır. Emtialar çoğunlukla diğer mal veya hizmetlerin üretiminde girdi olarak kullanılır. Yatırımcılar ve tüccarlar, doğrudan spot piyasada veya vadeli işlemler ve opsiyonlar gibi türev piyasalar aracılığıyla emtia alıp satabilirler.
Portföyde emtia çeşitliliğine yer vermek genelde enflasyonist bir ortamda güvenli bir yatırım olarak değerlendirilir. JP Morgan analistleri, Bloomberg Emtia Endeksi’nin aylık ve yıllık bazda getirilerinin ABD TÜFE verisiyle yüksek bir korelasyona sahip olduğunu belirtiyor.
📈 Emtia Fiyatları Neden Yükselmişti?
2021 yılında küresel iklim değişikliklerinin yaşandığı La Nina yılının etkileri özellikle tarımsal emtia tarafında arz endişeleri yaratarak fiyatların yukarı yönlü hareket etmesine sebep olmuştu. 2022 yılına geldiğimizde La Nina etkisi halen devam ederken bu kez bambaşka bir konu ile emtia fiyatlarında zirve seviler test edildi: SAVAŞ!
Rusya ile Ukrayna arasındaki savaş, özellikle gıda ve enerji emtia piyasasındaki fiyatların yukarı yönlü hareket etmesindeki temel etken oldu diyebiliriz. Rusya, petrol, gaz dahil olmak üzere birçok önemli emtianın üreticisi olan kilit bir ülke, öte yandan Ukrayna ise adeta dünyanın tahıl ambarı. Durum böyle olunca Rusya’nın Ukrayna’yı işgali de adeta “dünyanın tahıl ambarını yakmak” etkisi yarattı.
Son zamanlardaki düşüş trendine rağmen doğalgaz fiyatları son bir yılda 66,90% yıl başından bu yana ise neredeyse 71% artarken buğday son bir yılda 45% yılbaşından bu yana ise 25% yükseldi.
Öte yandan pandemi önlemlerini gevşeten Çin’de talebin yeniden canlanması da emtia fiyatlarında rekor fiyatları gördüğümüz bir dönemi beraberinde getirdi.
Dünya genelinde artan petrol talebini karşılamaya yetecek kadar üretim olmayacağı yönündeki endişeler petrol fiyatlarındaki artışı desteklerken Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı bazı üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubu, geçtiğimiz ay arzı temmuz ve ağustosta 648 bin varil artıracaklarını açıkladı. Rusya, ABD ve Suudi Arabistan’dan sonra dünyanın üçüncü büyük petrol üreticisi ve ihracatçısı iken aynı zamanda dünyanın en büyük doğal gaz ihracatçısı ve önemli bir kömür tedarikçisi.
Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ile talebin karşılanamayacağı endişeleriyle petrol fiyatlarındaki yükseliş öyle bir hal aldı ki ABD Başkanı Joe Biden petrol şirketlerini karlarını arttırmak için arz sıkıntısından faydalanmakla suçlarken ”Exxon Mobil bu yıl Tanrı’dan çok para kazandı” dedi. Süreçte başta ABD ve Avrupa ülkeleri olmak üzere Rus petrolüne yaptırımlar getiren ülkelerin sayısı arttı. Bu yaptırımlara Rusya da yaptırımlara, birçok Avrupa ülkesine olan doğal gaz sevkiyatını kısıtlayarak ve hatta durdurarak misilleme yaptı.
Öte yandan Avrupa kendini tedarik endişeleriyle yükselen Rus petrolü ve gazına olan bağımlılıktan kurtarmaya çalışmak için günden güne yeni adımlar attı. Yatırımların yetersizliği ve savaş kaynaklı arz kıtlığı nedeniyle de başta Avrupa olmak üzere tüm dünya, alternatiflere yönelmek üzere yapılması gereken zorlu seçimlerle karşı karşıya.
📉 Peki Şimdi Emtia Fiyatları Neden Düşüyor?
ABD mayıs ayı enflasyonunun 41 yılın zirvesine ulaşması ve FED Başkanı Powell’ın enflasyonun yükselmeye devam ettiği bir düzende faizlerin artırılacağına yönelik açıklamalarıyla ABD ekonomisinin resesyona sürüklenebilme ihtimali emtia fiyatlarının da düşmesine neden oldu. Çin’de düşüş gösteren gayrimenkul piyasası ve ülkenin Covid-19 önlemleri de emtia piyasasındaki düşüşleri tetikledi.
Emtialara olan talepteki azalış ile geçen hafta platin 2,7% ve gümüş ise 2,4% değer kaybetti. Analistler, FED’den gelen sıkılaşma politikalarının küresel büyüme üzerinde yarattığı endişelerin değerli metalleri de olumsuz etkilendiğini belirtti.
Geçen hafta 3,7533 dolarla Şubat 2021’den bu yana en düşük seviyeyi gören bakırın libresi haftayı 6,7% kayıpla tamamlarken geçtiğimiz hafta alüminyum 2%, nikel 10,8% ve kurşun 7,2% düşüş kaydetti.
Tarımsal emtialar tarafında da benzer bir görüntü dikkatleri çekerken buğday 9,3425 dolarla 3,5 ayın, mısır 6,4550 dolarla 4 ayın, soya fasulyesi 13,9925 dolarla 5 ayın, pamuk 97,33 dolarla 9 ayın ve şeker 18,15 dolarla 3,5 ayın en düşük seviyesini gördü.
Öte yandan kömüre olan talebin artmasıyla doğal gaz fiyatlarında da geri çekilme hareketleri gözlemlendi.
🔮 Analistlerin Emtia Tahminleri
Analistler, özellikle bakır ve demir gibi emtiaların küresel ekonomik aktivitede ve özellikle sanayi üretiminde baz alınan referans emtia olduğunu belirterek, jeopolitik risklerin yanında resesyona ilişkin endişelerin artmasıyla bakıra olan talepte kayda değer düşüşler görüldüğünü ifade etti.
Öte yandan analistler, emtia grubunda merkez bankalarının “şahin” politikalarından en fazla etkilenen ürünlerden bir tanesinin pamuk olduğuna işaret ederek, pamuğun da bakır gibi küresel ekonomik aktivitede referans kabul edilen emtialardan bir tanesi olduğunu vurguladı.
Goldman Sachs analistleri ise piyasadaki resesyon fiyatlamalarına rağmen emtia fiyatlarında yükselişin geleceğini düşünüyor. Analistler ekonomi yavaşlasa da aktivitenin tamamen düşüş içinde olmadığını belirterek emtia tarafında henüz zirve fiyatların görülmediğini vurguladılar. Resesyon fiyatlamalarıyla emtia fiyatlarında oluşan baskı ile birlikte Bloomberg Spot Emtia Endeksi de zirvesinden 13%’lük bir düşüş sergiledi.
RBC Capital Markets küresel emtia stratejisi başkanı Helima Croft, “Küresel bir durgunluk korkuları ön plana gelerek enflasyonist endişeleri gölgede bıraktı” dedi.
Araştırma firması Strategas’ın yatırım stratejisti Ryan Grabinski, özellikle Çin’deki inşaat faaliyeti düşerse, bazı metallere olan talebin biraz daha yumuşak olması gerektiğini düşünüyor. Öte yandan “Günün sonunda, küresel olarak tarım ve enerji emtia talebi hala orada.” ifadelerini kullandı.
Petrol
Petrol, üretici ülkeler Libya ve Ekvador’daki üretim aksaklıklarının yarattığı arz endişeleri ile OPEC+ toplantısı öncesinde yükseldi.
Fiyatların yükselişinde, Almanya’da düzenlenen G7 Liderler Zirvesi’nde, Rusya’nın gelirlerinin kısılması için ortaya konan yeni yaptırım taahhütleri de etkili oldu. G7 ülkeleri, Ukrayna’ya “gerektiği sürece” mali, insani, askeri ve diplomatik destek sözü verirken, Rus petrolüne yönelik yeni yaptırımlar uygulanacağına yönelik taahhütte bulundu. G7’nin Rusya’ya karşı yeni yaptırımlar uygulama sözü vermesinin ardından Brent petrolün varil fiyatı uluslararası piyasalarda 117 dolardan işlem görüyor.
Destek seviyeleri: 112,52 dolar – 109,27 dolar – 104,76 dolar
Direnç seviyeleri: 117,74 dolar – 121,21 dolar – 1224,08 dolar
Altın
Altın, İngiltere, ABD, Japonya ve Kanada’nın yeni Rus altını ithalatını yasaklama hamlesinden beklendiği gibi etkilenmedi. Rusya’ya ilişkin kısıtlamalar zaten mevcutta olduğu için Rus ithalat yasağı sembolik bir etki yarattı. Emtialardaki yükselişin enflasyonist baskının azaldığına yönelik değerlendirmelere sebep olmasıyla piyasa, FED’in daha agresif faiz artırımı beklentilerini yeniden değerlendirmeye çalışıyor. Bu değerlendirmelerle birlikte altın fiyatları 1.825 dolar civarında işlem görüyor.
- Enflasyonist baskı azalırsa, FED’in faiz artırımındaki sert tutumu azalır bu da faizsiz getiri sunan altın fiyatlarını olumlu etkiler.
Destek seviyeleri: 1.839 dolar – 1.850 dolar – 1.866 dolar
Direnç seviyeleri: 1.817 dolar – 1.806 dolar – 1.791 dolar
Buğday
ABD buğday vadeli işlemleri, kuzey yarımkürede genişleyen kışlık buğday hasadı ve ABD arzına yönelik talep eksikliğinin baskısıyla pazartesi günü Şubat ayından bu yana en düşük fiyatına geriledi.
Vadeli İşlemler analisti Jack Scoville Reuters’e verdiği demeçte, “Buğdayın şu anda hiç arkadaşı yok. Hasat zamanındayız ve bu pazara ağırlık veriyor… Ve talep özellikle ihracat tarafında gerçekten çok kötü.” ifadelerini kullandı.
Destek seviyeleri: 921 dolar – 888 dolar – 854 dolar
Direnç seviyeleri: 984 dolar – 1.018 dolar – 1.046 dolar
Bu sayfada yer alan haberler ve haberlerin içerdiği şirketler hakkındaki bilgiler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.
Detaylı bilgi için: Midas Sorumluluk Beyanı
