Şirketler, çok kâr ettiklerinde ellerindeki fazla nakti hissedarları ile paylaşmak isteyebilir. Hissedarlara dağıtılan bu ödemeyi ise bildiğin üzere temettü olarak adlandırıyoruz. 💸
🤑 Ancak; bu kârlı şirketler, yatırımcılarını ödüllendirmek için temettü dışında da yöntemler kullanabilir. Mesela, hisse geri alımı da tıpkı temettü gibi şirketin elindeki fazla nakdi kullandığı ve yatırımcısını ödüllendirdiği bir yöntem.
Dilersen hisse geri alımının detaylarına ve bu yöntemle yatırımcılarını memnun eden şirketlere yakından göz atalım. 👀
Hisse Geri Alımı Nedir?
Hisse geri alımı, borsada işlem gören bir şirketin, kasasındaki nakdi kullanarak kendi hisselerini tıpkı bir yatırımcı gibi almasıdır. Şirket bu sayede hisse fiyatını destekleyerek elindeki fazla nakdi hissedarlarına dolaylı olarak dağıtmış olur. 💵
Hisse geri alımında, şirket hisse satmak isteyen herhangi bir yatırımcıdan hisse satın alır. Hissedarların hisselerini şirkete geri satmaları gerekmez ve hisse geri alımı belirli bir grup hissedarı hedeflemez; bu işlem herkese açıktır.
Genellikle şirketler, yönetim kurulu toplantılarının bir sonucu olarak geri alım programı açıklar. Yönetim kurulu, toplantıda hisse geri alımı için ne kadar fon kullanılacağı, kaç lot hissenin geri alınacağı ve programın ne kadar süreceğine ilişkin detayları belirler.
Şirketler Neden Hisselerini Geri Alır?
Şirketlerin kendi hisselerini geri almasının ana nedeni, hissedarlar için değer yaratmaktır. Hissedar değerinin artması aynı zamanda hisse fiyatının değerinin de artması anlamına gelir. 📈
🤔 Ama nasıl? Bir şirketin hisselerine talep olduğunda, hisse fiyatı yükselir. Yani, şirket kendi hisselerini geri aldığında, talebi artırarak hisse fiyatının yükselmesini destekler.
Hisse geri alımları, şirketin dolaşımdaki hisse sayısını azaltır, arzın azalması karşısında talep aynı seyretse bile hisse fiyatları değer kazanmış olur.
💡 Buna ek olarak, bir şirketin hisselerini piyasadaki işlem değerinden geri alması, yatırımcılarda “Demek ki şirket, hisse fiyatının ucuz olduğunu düşünüyor!” algısını da tetikler.
Şöyle de Düşünebilirsin
🎂 Bir pasta düşün ve bu pasta senin en sevdiğin çeşit. Bu lezzetli pastayı bir partiye getirdin ve herkes bir dilimini tabağına aldı. Ancak baktığınızda, pastanın çoğu gitmiş durumda ve masada sadece birkaç dilim kalmış. İşte o an, sen, “Bu pasta çok lezzetli, keşke daha fazlasını alsaydım!” diyerek, kalan dilimlerden birkaçını daha tabağına alıyorsun. İşte şirketlerin hisse geri alımı yapması da biraz böyle bir şey.
Şirketler, piyasada dolaşımda olan kendi hisselerini satın alarak, adeta o pastanın geri kalan dilimlerini topluyorlar. Bu hamleyle, geriye kalan hisse dilimlerinin değerini artırıyor ve “Bu pastayı ben yaptım, en lezzetli kısmını ben almalıyım” diyerek, kendi değerlerine değer katıyorlar. 💭
🍰 Bu süreçte, pastanın (yani şirketin hisselerinin) piyasadaki dilim sayısı azalıyor, böylece kalan dilimler (yani hisseler) daha değerli hale geliyor. Ve tabii ki, bu pastanın tadını en çok bilen ve onu en çok arzulayan (yani şirketin kendisi) bu durumdan en çok memnun olan oluyor.
Hisse Geri Alımlarının Avantajları
Temettü ödemeleri belki de bir şirketin hissedarlarına nakdini dağıtmasının en yaygın yolu olsa da hisse geri alımlarının avantajları var. Birlikte inceleyelim:
- Hisse fiyatının doğrudan artmasına destek olur. Bir geri alım programının ana hedefi, yatırımcılara daha yüksek bir hisse fiyatı sağlamaktır. Yönetim kurulu, şirketin hisselerinin değerinin düşük olduğunu düşünebilir ve bu da onları geri alım programı açıklamaya teşvik edebilir. Ek olarak, yatırımcılar geri alım programını, şirketin kendine güvendiği ifadesi olarak algılayabilir. Sonuçta şirketler değer kaybetmesini beklediği bir hisseyi neden geri almak istesin ki?
- Vergisel olarak temettüden avantajlı. Temettü ödemeleri vergilendirilirken, artan hisse değerleri vergilendirilmez. Borsa İstanbul’da GYO şirketi hariç tutulmak üzere ödemesi kararlaştırılan temettü miktarının 10%’u stopaj vergisidir. Ancak yatırımcı açısından hisselerini şirkete geri satan bir hissedar sermaye kazançları vergisi (BSMV gibi) ödeyebilirken satmayan hissedarlar, hisseler değer kazanırken ek bir vergi ödemezler.
- Temettülere göre daha esnek. Temettü ödeyeceğini veya temettüsünü artıracağını açıklayan şirketler, yatırımcılarına bir söz verdiği için uzun vadede temettü ödemelerini sürdürmek zorunda. Şirket, ileride temettü ödemesini kısması veya durdurması durumunda daha düşük hisse değerleri ve mutsuz yatırımcılarla karşılaşabilme riski taşıyabilir. Diğer yandan, hisse geri alımları tek seferlik olduğu için şirketin yatırımcılarına kasadaki nakdi dağıtmanın daha esnek bir yöntemi olarak kabul edilebilir.
Hisse geri alımları, yatırımcılara avantaj sağladığı kadar şirkete de avantaj sağlar. Çünkü şirket, geri aldığı hisseleri sattığında, yükselen hisse değeri sayesinde kâr elde etmiş olur. 🎊
🇹🇷 Borsa İstanbul’da Geri Alım Yapan Şirketler
Hangi şirketlerin düzenli olarak geri alım yaptığını merak ediyorsan; haftalık olarak derlediğimiz “En Fazla Geri Alım Yapan Hisseler” başlıklı içeriğimiz ilgini çekebilir. 👀
🔍 Ayrıca, Borsa İstanbul’da geri alım yapan şirketlerin yer aldığı bir endeksin olduğunu biliyor muydun?
15 Ağustos 2023’ten bu yana işlem gören Borsa İstanbul Geri Alım Endeksi (XUGRA), yılbaşından bu yana yatırımcılarına 18,5% getiri sağlarken, yılbaşından bu yana 17,5% getiri sağlayan BIST100 endeksinden pozitif ayrışıyor. 📊
Toplam 60 şirketin yer aldığı endekste ağırlığı en yoğun olan 10 şirket ise şu şekilde 👇
- THYAO
- SAHOL
- EREGL
- SISE
- TCELL
- EKGYO
- KONTR
- KOZAL
- KRDMD
- INVES
Geri Alım Programlarını Nasıl Değerlendirmelisin?
Eğer bir hisse geri alımının iyi haber olup olmadığını merak ediyorsan, şöyle düşün: Diyelim ki şirket iyi durumda, kasasında bol nakdi var ve şirket hisseleri olması gereken değerin altındaysa, o zaman bir geri alım programı hissedarlar için olumlu olabilir.
⚠️ Ancak, şirket bu nakdi kendi içindeki faaliyetlerinin yatırımlarına, Ar-Ge harcamalarına ve gelecekteki büyümesine yatırım yapmak yerine hisse geri alıyorsa, bu karar hisse performansı ve şirketin finansal sağlığı için olumsuz değerlendirilebilir.
Diğer yandan eğer şirketin hisseleri aşırı değerlenmişse kasadaki bu nakdin hisse geri alımı yerine olası kötü günler veya ani gelişen yatırım fırsatları için saklanması daha mantıklı bir karar olarak izlenebilir.
❗ Bir Örnek: Borsa İstanbul’da işlem görmeye 23 Kasım 2023’te başlayan Agrotech (AGROT) hisseleri, yüksek yatırımcı ilgisi sayesinde halka arz fiyatı olan 5,21 TL’den 47,24 TL’ye kadar yükseldi. Yatırımcılar hissenin adil değerinin kaç olması gerektiğini tartışırken şirket 20 Şubat’ta geri alım programını açıkladı ve 1 Mart’ta hisselerini yatırımcılardan satın almaya başladı. Ancak, ilk geri alımın yapıldığı tarihten bu yana hisseler dün seans kapanışı itibarıyla 6%’dan fazla değer kaybetti.
Bu örnek, hisse geri alımlarının her zaman hisse fiyatlarının desteklenmeyebileceği ve yeni halka arz olmuş şirketin kasasındaki nakdinin yatırımlara ayrılmasının finansal sağlık açısından daha olumlu olabileceğini gösteriyor.
Midas+ kanalında Bir Bilene Sorduk serimizin konuğu Tuncay Turşucu’nun Agrotech’in hisse geri alımına ilişkin yaptığı değerlendirme ilgini çekebilir. 👇
📈 Hisse Geri Alımları Endeksi de Destekliyor
ABD hisse senedi endekslerinin rekor seviyeleri görmesinde yapay zekâ rallisinin etkisi inkar edilemese de bu yükselişte hisse geri alımlarının da büyük etkisinin olduğu gözlemleniyor. Hisse geri alımlarının, 2023’te azalması sonrasında bu yıl güçlenmesi bekleniyor. Özellikle son bilançolarda şirketlerin güçlü kâr büyümesi bildirmesi, nakit fazlalığına ve bu nakdin hisse geri alımı olarak geri dönmesine olanak sağlıyor.
Deutsche Bank’ın bir raporuna göre, bu yıl geri alım programlarının toplam büyüklüğü 1 trilyon dolara yükselebilir. Bu, hisse senedi piyasalarına fazladan 1 trilyon dolar talebi işaret ediyor! 💸
LSEG verilerine göre S&P 500 şirketlerinin, 2023’te yaşanan 3%’lük kâr büyümesine kıyasla 2024’te 10% kâr büyümesi bekleniyor. Buna karşılık, Goldman Sachs’a göre hisse geri alımlarının da bu yıl en az 4% artması bekleniyor.
Bilanço sezonu neredeyse tamamlanmak üzereyken ABD’li şirketler günlük ortalama 7 milyar dolarlık geri alım programı açıkladı. Bu rakam, 2023’ün ilk çeyreğindeki günlük ortalama 8,2 milyar dolardan bu yana en yüksek miktar.
Elbette geri alımlar, yatırımcıların hisse senedi seçimlerini etkileyen birkaç faktörden biri. Soğuyan enflasyon ve güçlü kalmaya devam eden ekonomik büyüme, yatırımcıların ve de şirketlerin hisse senetlerine olan iştahını artırdı. Fed’in yakında faiz indirimlerine başlayacağına ilişkin beklentiler de yatırımcıları cesaretlendirdi.
Öte yandan piyasada geri alımlara ilişkin bir güvensizlik de mevcut. Çünkü her geçen gün rekor kıran yüksek hisse fiyatları, daha pahalı değerlemeler ve yüksek kalmaya devam eden faiz oranları, şirketleri geri alımlar konusunda tekrar düşünmeye itebilir.
🇺🇸 Hisse Geri Alımıyla Öne Çıkan ABD Şirketleri
Son birkaç haftada şirketler, bilanço sonrası yaptıkları açıklamalarda hisse geri alım programı başlattıklarını bildiriyor. Örneğin; Wells Fargo (WFC) bu yıl geçen yıla göre daha fazla hisse geri almayı planladığını, konut inşaatçısı Lennar (LEN) hisse geri alım planını 5 milyar dolara kadar artırdığını ve savunma şirketi Northrop Grumman (NOC) 2024’te en az 2 milyar dolarlık geri alım yapmayı planladığını belirtti.
Facebook’un ana şirketi Meta (META), hisse geri alım programında 50 milyar dolarlık bir artış yapacağını açıkladı. Ek olarak Altria Group (MO), DuPont (DD) ve Corteva (CTVA) da 1’er milyar dolarlık geri alma programı açıkladı.
İşte, ABD borsalarında işlem gören geri alım verimliliği en yüksek 10 şirket 👇
- RTX ➡️ 10,8%
- BP ➡️ 9,7%
- BKNG ➡️ 8,8%
- SHEL ➡️ 8,0%
- DE ➡️ 7,1%
- CMCSA ➡️ 6,8%
- LMT ➡️ 5,7%
- LOW ➡️ 5,7%
- CVX ➡️ 5,4%
- BMY ➡️ 5,0%
Burada yer alan bilgiler yatırım tavsiyesi içermez. Bilgi için: Midas Sorumluluk Beyanı
Bu içerik hazırlanırken faydalanılan kaynak: MarketBeat, Forbes, Bloomberg, Reuters, Borsa İstanbul, StockRover
