Temiz enerjiye ve 2050’ye kadar net sıfır emisyon hedefine geçişte kilit rol oynayacak bir metale yatırım yapmak ister misin? Cevabın evet ise, bakıra yatırım yapmak ilgini çekebilir.
Statista’ya göre bakır, diğer metaller arasında küresel değer açısından altın ve alüminyumun ardından üçüncü en büyük pazara sahip.
Ancak, diğer metallerde olduğu gibi, bakır fiyatları da zaman zaman volatil seyredebilir. Çünkü makroekonomik gelişmeler fiyatlamalar üzerinde oldukça etkili.
Güney Kore’deki stokların geri çekilmesinin arz fazlası baskısını bir miktar hafifletmesiyle bakır fiyatları güne yükselişle başlıyor. Üstelik bu yükseliş en büyük bakır tüketicisi Çin’deki bazı şirketlerde imalat faaliyetlerinin daralmasına rağmen gerçekleşiyor.
Analistler, Çin’de fiziki bakır talebinin arttığını ve temmuz ayında daha da artacağını belirtiyor. Bu noktada, Çin’in 15-18 Temmuz’da gerçekleşecek genel kurulu, metal talebini artırabilecek daha fazla teşvik önlemi alınıp alınmayacağını görmek için önemli bir tarih olarak takip edilecek.
Bakır Ne İçin Kullanılır?
Bakır, termal ve elektriksel iletkenliği, korozyona dayanıklılığı ve şekillendirilebilirliği sayesinde endüstrilerde oldukça talep görüyor.
Bakırın başlıca endüstriyel alanlarından bazıları:
- Elektrik ve tesisat bileşenleri
- Devre kartları, yarı iletken çipler, cep telefonları ve bilgisayarlar gibi tüketici elektroniği cihazlarında kablajlarda kullanılan bileşenler
- Isıtma ve havalandırma sistemleri dahil olmak üzere inşaat
- Radyatörler, fren sistemleri, otomotiv ve havacılık endüstrileri
- Güneş panelleri ve rüzgar türbinleri gibi yenilenebilir enerji kaynakları
- Endüstriyel makineler ve ekipmanlar
Son kullanıcıya göre talebe bakıldığında, ekipman ve inşaat alanları küresel bakır talebinin 60%’ını oluşturuyor.
Yatırım Perspektifi: Ne Beklenmeli?
Özellikle, temiz enerji teknolojilerinin ileride en hızlı büyüyen segment haline gelmesi bekleniyor. Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), 2040 yılına kadar temiz enerji talebi payının 40%’a çıkmasını öngörüyor.
Bakır fiyatları pandemi sırasında iki katına yükselerek, 2021’de neredeyse 11.300 dolara kadar çıktı. Bu artışta özellikle ABD ile Çin’in kötüleşen ticaret ilişkileri nedeniyle bakır stoklarını artırması sonucunda artan talep etkili oldu.
Ancak, geçen yıl yaşanan bakır arzındaki fazlalık, bakır fiyatlarını olumsuz etkileyerek fiyatların ton başına yaklaşık 8.000 dolara kadar düşmesine neden oldu.
Şimdi ise bakır yeniden yatırımcıların radarında. Çünkü son iki yılda ilk kez ton başına 10 bin doları aşarak bakır fiyatları, küresel imalat faaliyetlerinin artması ve maden arzındaki sıkışıklık nedeniyle yükseldi. Bu durum, yeni madenlerin açılması için bakırın daha da değerlenmesi gerektiğine dair görüşleri destekliyor ve sektör liderleri bu yükselişten cesaret buluyor.
Elektrikli araçlar, yenilenebilir enerji ve genişleyen elektrik şebekeleri için önümüzdeki yıllarda milyonlarca ton yeni maden arzına ihtiyaç olacak. Bu büyük madenlerin inşası veya genişletilmesi maliyetleri arttıkça, piyasa aktörleri talepte artış bekliyor.
BlackRock analistleri, yeni maden yatırımlarını teşvik etmek ve gelecekteki arz açıklarını önlemek için bakır fiyatlarının ton başına 12 bin dolar olması gerektiğini belirtiyor. Bu da bakırda yaklaşık 20%’lik bir artışa işaret ediyor!
Bunlara ek olarak, yapay zekâ trendi de bakıra olan talebi destekliyor. Nvidia’nın (NVDA) enerji tasarrufu amacıyla yapay zekâ veri merkezlerindeki kısa mesafe veri iletiminde optik fiber yerine bakır kabloları tercih etmesi, Wall Street analistlerine göre bakır talebinde büyük bir artışa işaret ediyor. Bu eğilim de bakır hisselerini destekleyebilir.
Son olarak bakır fiyatlarındaki yükseliş hareketi, BHP’nin (BHP) geçtiğimiz günlerde İngiliz rakibi Anglo American için 38,8 milyar dolarlık bir devralma teklifi başlatmasıyla gündeme geldi. Bu cesur hamle, dünyanın en büyük halka açık bakır üreticisini yaratmayı hedefliyor. Ancak, Anglo American cuma günü teklifi çok düşük bularak “çekici olmayan” ve “fırsatçı” bir teklif değerlendirmesiyle reddetti.
Neden Bakır Yatırımını Uzun Vadeli Düşünmelisin?
Bakıra yatırım yapmanın en büyük avantajının küresel endüstrilerin temiz enerjiye ve 2050’ye kadar net sıfır emisyona olan geçişi olarak ifade edilebilir.
Analistlere göre bakır talebi, uzun vadede artmaya devam edecek. Özellikle temiz enerji teknolojilerinin yaygınlaşması ve buna bağlı olarak elektrik altyapısındaki iyileşmeler talebi destekleyebilir.
S&P Global ise bakır talebinin 25 milyon metrik tondan 2035 yılında 50 milyon metrik tona kadar rekor bir seviyeye ulaşmasını tahmin ediyor. Bakır sınırlı bir kaynak olduğu için ilerleyen dönemde bu talep bakır kıtlığına ve fiyatların artmasına neden olabilir.
Bakıra Nasıl Yatırım Yapabilirsin?
Bakıra direkt yatırım yapamasan da bakır alanında faaliyet gösteren madencilik şirketlerinin hisseleri veya portföyünde bakır bulunan fonlar aracılığı ile bakıra yatırım yapabilirsin.
İşte, ABD borsalarında işlem gören bazı önemli bakır şirketleri 👇
- Freeport-McMoRan (FCX)
- Southern Copper (SCCO)
- BHP Group (BHP)
- Rio Tinto (RIO)
- Teck Resources (TECK)
- Alcoa (AA)
- Nucor (NUE)
- LyondellBasell (LYB)
7 Nisan tarihli bir notunda, JPMorgan, ABD’de listelenen Teck Resources’u bakır için en iyi seçim olarak belirlemişti. Ancak, banka ile görüşen çoğu yatırımcı, bakır yatırımı için Amerikan madencilik şirketi Freeport-McMoRan’ı tercih ediyor.
JPMorgan bu kıyası yaparken “Devam eden işgücü zorlukları arasında Kuzey Amerika’daki eski varlıklarında liç (asitle çözme) işlemlerinde ilerleme belirtileri ve maliyetlerin iyileştirilmesine özellikle ilgi gösteriyoruz.” dedi. Ancak JPMorgan analistleri, Teck’in hâlâ Freeport’tan daha ucuz olduğunu belirtti.
Borsa İstanbul’da da bakır alanında faaliyet gösteren şirketler bulunuyor 👇
- Sarkuysan (SARKY)
- Mega Metal (MEGMT)
- Koza Anadolu (KOZAA)
- Koza Altın (KOZAL)
- CVK Madencilik (CVKMD)
TEFAS fonları aracılığı ile de portföyünü bakır yatırımlarıyla çeşitlendirebilirsin. Kıymetli maden ve emtia alanlarında yatırım yapan fonlar 👇
- DFD – Deniz Portföy Emtia Serbest Fon
- GBZ – Azimut Portföy Emtia Fon Sepeti Fonu
- GZE – Garanti Portföy Emtia Serbest Fon
- KIF – Trive Portföy Emtia Serbest Fon
- KMF – Azimut Portföy Kıymetli Madenler Katılım Fonu
- KUT – Kuveyt Türk Portföy Kıymetli Madenler Katılım Fonu
- OTJ – Oyak Portföy Kıymetli Madenler Fon Sepeti Fonu
- OVD – QNB Finans Portföy Emtia Fonu Serbest Fonu
- TGE – İş Portföy Emtia Yabancı BYF Fon Sepeti Fonu
- YGM – Yapı Kredi Portföy Emtia Serbest Fonu
- ZCN – Ziraat Portföy Emtia Fon Sepeti Fonu
Sonuç olarak, bakır gibi metal emtialarına yapılan bir yatırımın dengeli ve çeşitlendirilmiş bir portföyün vazgeçilmez bir parçası olduğunu belirtelim.
Uzun vadede, temiz enerji geçişi ve endüstriyel kullanımın artmasıyla birlikte geleceği oldukça parlak olan bakıra yatırım yaparken makroekonomik gelişmeleri takip etmek ve piyasa dalgalanmalarına karşı dikkatli olmak önemli.
Burada yer alan bilgiler yatırım tavsiyesi içermez. Bilgi için: Midas Sorumluluk Beyanı
Bu içerik hazırlanırken faydalanılan kaynak: Forbes, IBD, Statistica
