Bill ve Akaisha Kaderli’nin 33 Yıllık Finansal Özgürlük Hikayesi
Herkese selamlar,
Sıfırdan finansal özgürlüğe ulaşmış ve hayatlarının kontrolünü eline almış yatırımcıların hayat hikayelerine devam ediyoruz. Bu yazıda çok ilginç bir çiftin hikayesini paylaşmak istiyorum. Bill ve Akaisha Kaderli çifti tam 33 yıl önce 1991 yılında 38 yaşındayken erken emekli olmuşlar.
O zamandan beri sürekli olarak dünyayı geziyorlar ve her yıl farklı ülkelerde yaşayıp coğrafi arbitraj yapıyorlar. Kişisel bloglarında da bu yolculuklarını paylaşmaya devam ediyorlar. İlk gördüğümde oldukça etkilendiğim bu çifti detaylı şekilde araştırdım.
Öyleyse başlayalım.
Hayata Başlangıç ve Restoran Yılları
Bill Kaderli, Fransız mutfağı konusunda eğitim almış bir şef. Fransa’daki eğitiminin ardından ABD’ye döndü, Cincinnati-Ohio’da Michelin yıldızlı restoranlarda çalıştı ve işinde oldukça iyiydi. 1979 yılında cebinde sadece 104 dolarla Kaliforniya’ya geldi ve burada ruh eşi Akaisha ile tanıştı. Bill, sahil bölgesinde bir restoran açmak istiyordu fakat finanse edecek yeterli gücü olmadığı için bu mümkün değildi. Sonunda Akaisha ile birlikte, sadece 27 yaşındayken sıfır peşinatla, ailelerinden borç alarak ve üstüne kredi çekerek Santa Cruz bölgesinde 43 kişilik bir restoran satın aldılar. Bill mutfakta çalışıyor, Akaisha ise CEO olarak kasaya ve diğer işlere bakıyordu.
Çift bu restoranı tam 10 yıl işletti. Başlangıçta sadece ikisi varken aradan geçen 10 yılın sonunda restoranı 15 çalışanı ile birlikte Santa Cruz bölgesinin en başarılı işletmesine dönüştürmüşlerdi. Bu başarının ardından aslında finansal hiçbir eğitimi olmamasına rağmen Bill, NYSE (New York Borsası)’ye bağlı Dean Witter isimli bir aracı kurum CEO’sunun dikkatini çekti. Karşı konulamayacak kadar iyi bir teklif gelince Bill şeflik kariyerini ve Kaliforniya’yı geride bırakarak New York’a geldi ve bu şirkette başkan yardımcılığı görevini üstlendi.
Bill’in Borsa Kariyeri
Fakat bir sorun vardı: Bill ayrılınca Akaisha restoranı tek başına yönetmek zorunda kalmıştı ve çok zorlanıyordu. Aralarında 3 saat zaman farkı olduğu yetmezmiş gibi geceleri, haftasonları ve tüm tatillerde çalışmasına rağmen işleri yetiştiremiyordu ve bunalımın eşiğindeydi. Bill de yeni işinde stresle boğuşuyordu. O zamanları kendi ağzından şöyle anlatıyor:
“Çabucak başarılı oldum. Kimsenin çalışmadığı kadar çok çalıştım, haftanın yedi günü çalışıyordum. Borsa sadece beş gün açıkken nasıl haftanın yedi günü çalışabiliyorsun diye sorabilirsiniz. Ben hafta sonları da çalışıyorum. Yani parmaklarım kanayana kadar müşterileri arıyordum. Yaptığım şey buydu.”
Bu tempoyu sürdüremeyeceğini anlayınca Bill, Akaisha’ya çok sıradışı bir teklifle geldi. İşlerini bırakacaklar, restoranı satacaklar ve dünyayı gezeceklerdi. Akaisha’nın ağzı hayretle açıldı fakat Bill her şeyi düşünmüş ve rakamları kafasında oturtmuştu. 2 yıl boyunca harcamalarını titizlikle takip edecekler ve temel harcamaları için ne kadar paraya ihtiyaçları olduğunu hesaplayacaklardı. Restoranı başarıyla sattılar ve Akaisha başka bir restoranda işe başladı. Bu esnada ikili; temizlikçi, bahçıvan hizmeti, kuru temizleme gibi tüm lükslerinden vazgeçti. Ne de olsa artık çalışmayacakları için bunları kendileri yapabilirlerdi. Tüm bu opsiyonel harcamaları çıkarınca yıllık giderlerinin 25 bin doların altında olduğunu gördüler.
Finansal Özgürlüğe Ulaşma ve Dünya Turu
Aradan geçen 2 yılın sonunda tüm paralarını topladıklarında ellerinde yaklaşık 500 bin dolar civarında bir tutar vardı. Tarihler 14 Ocak 1991’i gösteriyordu. İkili yalnızca 38 yaşındaydı ve S&P 500 endeksi 312 puandaydı.
Hemen tüm birikimlerini S&P 500 endeks fonuna yatırdılar. Tüm eşyalarını satıp sadece iki bavula sığacak kadar eşya bıraktılar. İlk planları coğrafi arbitraj yapıp daha ucuz ülkelerde yaşayarak kendilerini finansal olarak güvenceye almaktı. İlk durakları Karayipler’de ufak bir ada olan St. Kitts idi. Bill burada part time olarak bir restorandan teklif almıştı. Internetin yaygın olmadığı ve uluslararası telefon görüşmelerinin dakikasının 2 dolar olduğu 1991 yılında, gittikleri ülkelerden ailelerine mektuplar yazarak slow travel (yavaş gezi) yapmaya başladılar.
6 ay boyunca St. Kitts’te yaşadıktan sonra, önce Grenada’ya ardından da Venezuela’ya geçtiler. Burada uzun bir süre yaşadıktan sonra vergi zorunlulukları nedeniyle bir süre ABD’ye geri döndüler. Fakat ikisi de Güney Amerika’ya aşık olmuştu. Bu nedenle kısa ABD ziyaretlerinin ardından geri dönerek Guatemala, Meksika, Belize gibi birçok ülkede uzun süre kaldılar. Ardından yolları Asya’ya düştü. Tayland, Kamboçya, Çin gibi birçok ülkede yaşadılar. Halen daha dünyayı gezmeye devam ediyorlar.
Çift, sadece gezmekle kalmayarak yaşadıkları ülkelerde kâr amacı gütmeyen kuruluşlarda gönüllü olarak çalıştı. İngilizce öğretmenliği, tenis koçluğu, masaj terapistliği gibi birçok farklı iş yapan ikili, bu şekilde hem yerel halka destek verdi hem de o ülkenin kültürünü daha yakından tanıma fırsatına sahip oldu.
Bill ve Akaisha’nın Yatırım Stratejisi Nasıl?
Bill, çalışma hayatının ilk yıllarından beri tam bir endeks fonu sevdalısı idi. John Bogle, 1976 yılında ilk endeks fonu olan -şimdiki adıyla- VFIAX’i kurmuştu ve Bill de varlıklarının neredeyse tamamını bu fonda tutuyordu. Aradan yıllar geçtikçe ve ikili yaşlandıkça büyüme ağırlıklı fonlardan DVY gibi temettü fonlarına geçiş yaptı. Güncel durumda portföylerinin %50’sini S&P 500 endeks fonu, %50’sini ise temettü ağırlıklı fonlardan oluşuyor. 62 yaşında sosyal güvenlik sisteminden emekli maaşı almayı da hak eden çift, bunu da ek gelir olarak kullanıyor.
İkili 40 yıllık yatırım hayatları boyunca sayısız krizi başarıyla atlattı. Borsanın bir günde %20 düştüğü 1987 Kara Pazartesi, 2001 Dotcom Krizi, 2008 Mortgage krizi ve tabii ki 2020’deki Covid-19 pandemisi… İkili yıllar geçtikte daha düşük riskli ve stabil fonlara geçiş yaptıklarından dolayı her yeni krizden bir öncekinden daha az etkilendi.
Sonuç
Bill ve Akaisha 1991 yılında 38 yaşındayken “Artık yeter” deyip 500 bin dolarlık birikimle erken emekli olmayı tercih etti. Artık 71 yaşında olan çift o tarihten bugüne sürekli olarak göçebe hayat tarzını devam ettiriyor. Bu hayat tarzı herkes için uygun olmayabilir. Çift, her yıl ne kadar harcama yaptıklarını takip edip blog sitelerinde yayınlıyor. 2023 yılı toplam giderleri 57.647 dolar olarak gerçekleşti. 33 yıllık ortalama giderleri ise 30 bin dolar civarında. Görebileceğiniz gibi yaşlandıkça harcamaları artsa da portföy büyümeleri harcamalarının artış hızının çok üzerinde olduğu için, ayrıca emekli maaşlarının da katkısıyla, 33 yıldır oldukça rahat bir emeklilik hayatı geçiriyorlar. 2005 yılında retireearlylifestyle.com adıyla blog sitelerini açtılar ve o tarihten beri tam 13 kitap yazarak deneyim ve tecrübelerini paylaşmaya devam ediyorlar.
Bu yazıda çok farklı bir hayat tarzına sahip olan bu çifti ele almak istedim çünkü pek çok kişi konvansiyonel iş, ev, kısa tatil döngüsüne sıkışmış durumda ve hayat akıp gidiyor. Yılda 48-49 hafta çalışıyoruz ki 3-4 hafta -o da şanslıysak ve finansal durumumuz iyiyse- deniz kenarında, çerçevesi belirlenmiş, sürprizlere yer olmayan bir tatil yapalım… Hayatın bu kadar monoton yaşamak için çok kısa olduğunu düşünüyorum. Umarım bu yazı birilerine ilham olur. Bir sonraki yazıda görüşmek üzere.
Bay Tutumlu
Burada yer alan bilgiler yatırım tavsiyesi içermez. Bilgi için: Midas Sorumluluk Beyanı
