Herkese selamlar!
Sıfırdan finansal özgürlüğe ulaşmış ve hayatlarının kontrolünü eline almış yatırımcıların hayat hikayelerine devam ediyoruz. Bu yazıda iş hayatına başlamasının üzerinden yalnızca 9 yıl geçtikten sonra, 2020 yılında maaşlı işini bırakıp erken emekli olan Ms. Purple’ın hayatını konuşacağız. Bu hikaye özellikle de ülkemizde pek çok kişiye imkansız, ütopik bir hayal gibi gelebilir. Hadi gelin bu imkansız hedefi Türkiye standartlarına göre bile oldukça düşük kalan harcamaları ve yüksek tasarruf oranı sayesinde başaran mor saçlı yatırımcımızın hayatına derinlemesine bir bakış atalım.
Mezuniyet ve İşe Başlama
Gerçek adını paylaşmadığı için yazının bundan sonrasında kendisine Ms. Purple olarak hitap edeceğim. Ms. Purple, iş hayatına 2011 yılında bir reklam ajansında başladı. Banka hesabında 5000 dolar vardı ve New York’ta çalışıyordu. İlk maaşı yeni mezun bir çalışan için oldukça ortalama bir ücret olan yıllık 35.000 dolar idi. Fakat New York’ta yaşıyordu ve erkek arkadaşıyla paylaştığı eve ayda 1100 dolar ödüyordu. Bu, diğer harcamalara ancak yettiği için her yıl bireysel emeklilik hesabına aktardığı minimum miktar dışında tasarruf etme şansı yoktu.
Reklam ve pazarlama, çoğumuzun bildiği gibi oldukça rekabetçi ve uzun çalışma saatleri olan bir sektör. Ms. Purple o yılları şöyle anlatıyor: “Çalıştığım ofis o kadar toksik bir yapıdaydı ki iş arkadaşlarımdan birisi gece boyu çalışmış ve sabah saat altıda açlıktan masasının başında baygınlık geçirmişti. İşin garip yanı ise bunu gurur duyarak ofiste anlatmasıydı.” Bu iş temposu nedeniyle 3 ayda 15 kilo vermişti. Aradan geçen 1 yılın ardından ise banka hesabında hâlâ 5000 doları vardı.
Çalıştığı işte mutlu olmadığını gören Purple, iş değiştirmeye karar verdi ve 48.000 dolar maaşla daha büyük bir reklam ajansında çalışmaya başladı. Bu esnada ev değişikliği de yaptılar ve kişi başına düşen kira bedeli 700 dolara indi. Ancak bu yeni şirkette de aradığını bulamamıştı ve boşluğa düşmüştü. Bu yüzden kendini harcamaya verdi. En büyük ve saçma harcaması, banka hesabında yalnızca 9000 dolar varken 7000 dolara Maldivler’e birinci sınıf uçak bileti almasıydı. Evet yanlış duymadınız, tüm mal varlığının %77’sini 1 hafta içinde harcayıp bitirmişti.
Kovulma ve Uyanış
İkinci işinde de aradığını bulamayan ve işten çıkarılan Purple 65.000 dolar maaş ile yeni ufuklara yelken açtığı üçüncü işine girdi. Bu esnada uzun yıllardır birlikte olduğu erkek arkadaşı onu FIRE (financial özgürlük erken emeklilik) konseptiyle tanıştırdı. İlk başta harcama alışkanlıkları ve yaşam tarzı nedeniyle hiç sıcak bakmasa da 67 yaşına kadar çalışmayı, özellikle de reklamcılık gibi stresli bir sektörde çalışmayı hiç istemiyordu.
Uzun süren bir inkar, bekleme ve ardından gelen araştırma sürecinin ardından ikna olmuştu. İstediğini yapabilme özgürlüğü için emekliliği beklemeyecek ve hayatının kontrolünü eline alacaktı. Öncelikle yılda ne kadar harcama yaptığını belirledi ve 4% kuralına göre ulaşması gereken portföy büyüklüğünü hesapladı. Yıllık harcamaları New York gibi bir şehirde bile 30 bin doların altındaydı. Öncelikle ABD içerisinde daha ucuz bir şehre taşınarak (coğrafi arbitraj) özellikle kira masraflarını azaltmayı hedefledi. Yıllık harcama hedefi olarak 20 bin dolar koydu ve 4% kuralına göre ulaşması gereken portföyü 500 bin dolar olarak hesapladı. O esnada portföyü yaklaşık 50 bin dolar civarında idi. Yıl 2015’ti ve hedefe ulaşmak için kendisine 10 yıllık bir periyot belirlemişti.
Coğrafi arbitraj maksadıyla New York’tan Seattle’a taşınan Ms. Purple burada 85.000 dolar maaşla yeni bir iş buldu. Bu, şu ana kadar çalıştığı en yüksek rakamdı, üstelik fahiş miktarda kira da ödemiyordu. Sadece birkaç büyük harcamasını kontrol altına almasıyla birlikte yıllık harcamaları 35 bin dolardan 18 bin dolara geriledi. Bu da 85 bin dolarlık maaşının 75%’inden fazlasını tasarruf edip yatırıma çevirebileceği anlamına geliyordu.
Job Hopping Başlasın!
Ms. Purple finansal özgürlük hedefine ulaşmak için tasarruf etmenin yanı sıra gelirini de artırması gerektiğini biliyordu. Çalıştığı işte yükselerek bunu yapmanın zor olacağını bildiği için çalışırken bir yandan da sürekli olarak pozisyonun, dolayısıyla da maaşın yükseleceği yeni iş fırsatları kovalıyordu. Seattle’daki ilk işinde 1 yılını doldurduktan sonra 103 bin dolar maaşla yeni bir şirkete geçmeyi başardı. Böylece tasarruf oranı daha da artmış ve neredeyse 85%’e ulaşmıştı.
Fakat Purple bununla da yetinmeyip daha fazlasını elde etmeye kararlıydı. 2 yılın ardından maaşını önce 110 bin sonra da 115 bin dolara yükselten yeni işlere girdi. Bu sırada harcamalarını 20 bin doların altında tutmaya devam ediyordu. Böylece her ay piyasa sabit kalsa ya da negatif gitse bile portföyü eklediği nakitler sayesinde büyümeye devam ediyordu.
A Purple Life’ın Yatırım Stratejisi
Ms. Purple, 2015 yılında finansal özgürlük kavramıyla tanışmadan önce bile emeklilik hesabında ufak da olsa birikim yapmaya devam ediyordu. Daha o zamanlarda endeks fonlarının onu başarıya ulaştıracak yöntem olduğunu anlamıştı. ABD’nin tüm dünya finansal piyasalarının lokomotifi olduğunu bildiği için eğer ABD büyümeye devam edecekse kazanmasının neredeyse garanti olduğunun farkındaydı. Endeks fonlarının başarılı performansı ve yüksek tasarruf oranının da etkisiyle; orijinal planı olan 10 yıldan çok daha erken bir sürede, yalnızca 5 yılda 540 bin dolar portföy büyüklüğüne ulaştı ve Eylül 2020’de maaşlı işini bırakma cesaretini gösterdi.
Finansal Özgürlük ve Yavaş Gezi (Slow Travel)
Ms. Purple işini bıraktığında pandemi henüz hayatımızdaydı ve uluslararası seyahat planları şimdilik imkansızdı. O da tüm eşyalarını sattı ve erkek arkadaşıyla birlikte ABD içinde gezmeye başladı. Zamanla seyahat yasakları kalktıktan sonra uluslararası gezilere de başladılar. Kendisi her ay planlarını ve gezi hedeflerini blogunda ve Twitter hesabında paylaşmaya devam ediyor. Şu ana kadar Singapur, Tayland, Arjantin, Meksika, Kanada, Avustralya, Yeni Zelanda gibi ülkelerde yaşadı ve hâlâ gezmeye devam ediyor. Güncel portföyü ise tüm harcamalarına rağmen 750 bin doların üzerinde.
Sonuç
Peki, bu hikayenin ana fikri ne? Benim düşünceme göre 3 büyük harcamayı (barınma, gıda ve ulaşım) kontrol altına almak, ufak harcamaları kısmaktan daha kolay. Coğrafi arbitraj yapması ve iş değiştirerek maaşını sürekli artırması Ms. Purple’ın tasarruf oranını artırmasını sağladı ve işini kolaylaştırdı.
Warren Buffett’ın şu sözünü çok beğeniyorum: “Kendinizi bir çukurun içinde bulduğunuzda yapılacak en önemli şey çukur kazmayı bırakmaktır.”
Kendisi bunu başardı ve atılması gereken adımları korkusuzca attı. Umarım bu yazı da iş değiştirme cesaretini kendinde bulamayanlara ilham olur.
Bay Tutumlu
Burada yer alan bilgiler yatırım tavsiyesi içermez. Bilgi için: Midas Sorumluluk Beyanı