Hissedar Nedir?

Bir şirketin kurucuları ve hissedarları vardır. Hissedarları, bu şirketin ortakları olarak düşünebilirsin. Böyle söylendiğinde; kafanda bir plaza tepesinde toplantı yapan takım elbiseli bir sürü iş insanı canlanıyor olabilir. Ancak durum pek de öyle değil. Şöyle söyleyelim: Borsada bir şirketin hissesini aldığın an, sen de bir hissedar olursun! Küçük bir yüzdeye sahip olsan bile artık sen de o şirketin ortaklarından birisin. Tebrikler! 

Yatırım dünyasına ister yeni giriş yapıyor ol istersen bu derya denizde bolca kulaç atmış ol, ‘hissedar (shareholder)’ kelimesini birçok defa duymuşsundur. Hisse senetleri en popüler yatırım enstrümanları arasında olmaya devam ettikçe “hissedar” da yatırım dünyasının en yaygın kelimelerinden olmaya devam edecektir. O halde gel beraber ‘hissedar nedir?’ sorusunun cevabına bakalım.

Bu yazıda neler öğreneceğiz?

● Hissedar nedir?

● Kurumsal hissedar ve bireysel hissedar ne demek?

● Hissedarların genel kurulu oy hakları nasıldır?

Hissedar ne demek?

Hissedarlık, en basit açıklamasıyla bir şirketin hisse senetlerine sahip olmak anlamına gelir. Hisse senetlerine sahip olan bir kişi, kurum veya şirketin kendisi olabilir. Buradan da anlayacağın üzere hissedar (shareholder) olabilmek için ilgili şirketin en az 1 dolarlık hissesine sahip olman gerekir. 

• 1 dolar diyoruz çünkü Midas’la bütçene uygun tutarla “parça hisse” alabilirsin. Örneğin; Amazon’un hissedarı olmak için 1 tam hisseye yaklaşık 3.500 dolar vermene gerek yok. 10 dolarlık hisse alarak da Amazon’un hissedarı olabilirsin.

Hissedar olmak bir anlamda pay sahibi olmak demektir. Dolayısıyla kâr ve zarar durumları mevcuttur. 

• Örneğin; hissesine sahip olduğun şirket, kârını ve gelirlerini artırdığında, marka adını ve/veya pazar payını büyütecek pozitif gelişmeler yaşadığında hisselerin değeri artabilir. Bu da elindeki servetin değerinin artması anlamına gelir. 
• Hissedarı olduğun şirket, kârını yatırımcılarına dağıtmaya karar verdiğinde bundan sen de faydalanırsın. İlgili şirketin bir hissedarı olduğun için dağıtılan temettüleri (kâr paylarını) almaya hak kazanırsın. 
• Şirketin zarara girdiği ya da şirket hakkında negatif haberlerin çıktığı senaryoda ise hisse fiyatları doğal olarak düşüşe geçecektir. Bu durum maalesef senin de para kaybetmen anlamına gelir.

Fakat biliyoruz ki her yatırım enstrümanında farklı oranlarda olsa da risk faktörü hep vardır.

Kısacası hissedarlar, bir nevi pay sahibi olduğu şirketlerin hem kârına hem de zararına ortaktır diyebiliriz. Peki, hissedarların başka ne gibi hakları var? Biz senin için birkaç tanesini sıraladık bile!

• Temettü, yani kâr payı alma hakkına sahiptirler. Midas’la aldığın hisseler senin adına yazıldığı için şirketlerin dağıttığı temettüleri kendi adına alırsın.
• Belirli durumlar karşısında şirkete dava açabilme hakkına sahip olursun. Genel Kurulu belirlemek amacıyla oy kullanma hakkın olur. Tüm bunların yanı sıra şirketin yapacağı herhangi bir birleşmede görüş bildirebilirsin.
• Şirketin finansal kayıtlarını incelemeyi talep edebilirsin.
• Şirketin yıllık toplantılarına katılma hakkına sahip olursun.
• Şirketin kapanması, yani varlıklarını tasfiye etmesi durumunda paylarına göre gelir talebinde bulunabilirsin.

Bu noktada önceden duymuş olduğun terimler kafanı karıştırmış olabilir. Örneğin; Kurumsal hissedar nedir? Yukarıda genel olarak sıralamış olduğumuz haklara sahip midir? Gel, şimdi de bu sorulara cevap verelim.

Kurumsal hissedar ve bireysel hissedar ne anlama gelir?

Hissedar; bir birey, şirket ya da kurum olabilir demiştik. Bunları ayırt edebilmek adına sınıflandırabiliriz. 

Örneğin; eğer bir hisse senedini bir kurum veya başka bir şirket satın alıyorsa, bu tip hissedarlara ‘kurumsal hissedar’ denir. Bireylerin yatırım yaparak pay sahibi olduğu durumlarda ise ‘bireysel hissedar’ terimi kullanılır. Bu iki terimi karşılaştırdığımızda aradaki temel farkın paya sahip olan yapı olduğunu görürüz. Kurumsal hissedar ile bireysel hissedar aynı haklara sahiptir. 

“Peki, kurumsal hissedar oy haklarını nasıl kullanıyor?” diye düşünebilirsin. Kurumsal hissedar bu haklarını kullanabilmek için bir kurumsal temsilci atar. Bu temsilci genelde pay sahibi olan şirketin yöneticisi olur. Fakat farklı hisseler için farklı yöneticiler de atanabilir. Bu durum tamamen pay sahibi olan şirketin tercihine bağlıdır. Kurumsal temsilciler oy kullanma, kurul toplantılarına katılma, belge imzalama, şirketin ihtiyaçlarını karşılama gibi genel görevleri yerine getirebilir. Hissedarı olunan şirket, kurumsal temsilcinin görevlerini belirleme hakkına da sahiptir. Dilersen biraz da ‘oy hakkı’ konusuna değinelim.

Adına yazılı hisse senedi ile oy kullanma hakkına sahip olabilir misin? 

Hissedarların oy kullanma yetkisine sahip olduğunu söyledik. Bu noktada senin de kafanda “Hisse alırsam bu hakka sahip olabilecek miyim?” gibi bir soru oluşmuş olabilir. Namına (yani adına) yazılı hisse senedi, belli bir kişinin (şirket veya bireyin) adına düzenlenen ve hissedarın şirkette sahip olduğu hisseleri temsil eden bir senettir. 

• Bir örnek vermek gerekirse; tıpkı yazının başında da söylediğimiz gibi, bir şirketin hissesini almak, küçük bir yüzdeye sahip olsan da o şirketin ortaklarından bir olduğun anlamına gelir. Tabii ki şirketin ortaklarından biri olarak sen de şirketle ilgili söz hakkına sahip olursun. 

Kısacası namına yazılı hisse senedi, senin adına yazılır ve şirketteki ortaklık payını temsil eder. Türkiye’de ilk defa #MidaslaBirlikte yatırım yaptığın her şirketin hisse senedi, senin adına yazılarak saklanır. Böylece senin adına yazılmış hisse senetleriyle şirketlerin genel kurullarında oy kullanma hakkına sahip olursun.

Bu yazımızda neler öğrendik?

● Hissedar nedir?

● Hissedar (shareholder) hangi haklara sahiptir?

● Kurumsal hissedar ve bireysel hissedar nedir?

● Aldığın hisse ile oy hakkına sahip olur musun?

Bu içerik, içeriğin yayınlandığı günkü veriler baz alınarak hazırlanmıştır. İçerikte geçen hedef fiyat tahminleri, uzman ve analist yorumları bu içeriğin yayınlandığı tarihte geçerlidir. Bu tahmin ve yorumlar zaman içinde değişkenlik gösterebilmektedir. Bu sayfada yer alan haberler ve haberlerin içerdiği şirketler hakkındaki bilgiler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Kullanılan hisse işlem görselleri; hisse adı, fiyatı ve grafikleri de dahil temsilidir, yatırım tavsiyesi değildir.

Detaylı bilgi için: Midas Sorumluluk Beyanı