Hisse Başına Kâr (HBK) Nedir?

Bir şirketin hisselerine yatırım yapmanın iyi fikir olup olmadığını söyleyecek bir kâhin çıksa keşke. “Şu hisseden şu kadar kâr elde edebilirsin” dese mesela… Ak sakallı bir bilge olmasa da bunu bize söyleyen bir ‘verimiz’ var aslında: Hisse Başına Kâr! 

Hisse Başına Kâr Nedir?

Hisse başına kâr, bir şirketin çeyreklik net kârının dolaşımdaki hisse adedine bölünmesi ile bulunur. Peki bu bize neyi gösterir?

Bu oran, şirketin her bir hisse adedi için ne kadar kâr ettiğini gösterir. Yani bir başka deyişle, yatırımcıların şirketin kârının ne kadarına ortak olduklarını göstermiş olur.

Dolayısıyla beklentileri karşılayan veya daha yüksek gelen pozitif bir HBK değeri, şirketin kârlılığına yönelik önemli bir göstergedir.

Hisse Başına Kâr Nasıl Yorumlanır?

Karşılaştırma: İki şirketin hisse başına kârını rakamsal olarak karşılaştırmak doğru değildir. Şirketlerin toplam hisse adetleri farklı olduğu için, HBK oranları da farklı olacaktır.

• Örnek olarak, ABC hissesinin 100 adet hissesi var. 100 dolar net kâr etti. ABC’nin HBK oranı 1 dolar olur. XYZ şirketi ise 10 dolar net kâr etsin ve 5 adet hissesi olsun. XYZ’nin HBK oranı 2 dolar olur. XYZ şirketi, ABC’den çok daha az kâr etmiş olmasına rağmen HBK oranı daha yüksek gözükmektedir. Bunun nedeni hisse adedinin az olmasıdır.

Bu yüzden farklı şirketlerin HBK oranlarını birbirleriyle karşılaştırmak her zaman doğru şeyi söylemez. Şirketlerin HBK oranlarını kendi içlerinde karşılaştırmamız lazım. Ne kadar büyüyor, ne kadar istikrarlı kâr ediyor bunlara dikkat etmemiz gerekir.

Ayrıca bakınız: F/K Oranı Nedir?

Temettü ihtimali: Temettü, bir şirketin dönemsel olarak elde ettiği kârın belirli bir oranını yatırımcılarına dağıtmasıdır. Haliyle, bir şirketin temettü verme ihtimalini belirleyen en önemli faktörlerden biri de şirketin kârlılığıdır. 

Yüksek gelen bir hisse başına kâr oranı, şirketin temettü açıklama ihtimalini arttırır, çünkü temettü dağıtan bir şirket kâr etmiştir. Ama tabii ki bu, kâr eden her şirketin kesin temettü dağıtacağı anlamına gelmez.

Bir şirketin temettü dağıtma ihtimalinin artması ise özellikle temettü yatırımcıları için çok önemlidir.

Pahalı mı, ucuz mu: Hisse senetlerinin ucuz mu yoksa pahalı mı olduğunu anlamada kullanılan fiyat kazanç oranını (F/K oranı) hesaplamak için de bu veriye ihtiyaç duyarız. 

Çünkü fiyat kazanç oranı hesaplanırken hisse fiyatı, hisse başına kâr değerine bölünür. 

• F/K Oranı = Hisse Fiyatı / Hisse Başına Kâr

Dolayısıyla hisse başına kâr arttığında eğer hisse fiyatı sabit kalıyorsa, şirket hisseleri F/K değeri açısından ucuzlayacaktır. Eğer düşüyorsa da pahalılaşacaktır. 

Şirket hisselerinin aynı “pahalılık veya ucuzluk” seviyesinde kalması için ise matematiksel olarak hisse fiyatında da bir artış gerçekleşmesi gerekir. Bu yüzden çeyrek bilançosunu açıkladıktan sonra şirket eğer hisse başına kârını artırdıysa, kimi zaman hisse fiyatı yükselişe geçer.

Pay geri alımları: Dikkat edilmesi gereken nokta, ilgili şirketin hisse geri alım programıdır.

Eğer bir geri alım söz konusuysa HBK oranı da yanıltıcı olabilir. Çünkü şirketin dolaşımdaki hisse senedi sayısı azaltılarak hisse başına kârın “yapay” olarak yükselmesi sağlanmıştır.

Hisse başına kâr nasıl hesaplanır?

“Hisse Başına Kâr = Çeyreklik Net Kâr / Toplam Hisse Adedi”

Hisse başına kâr, bir şirketin çeyreklik net kârının dolaşımdaki hisse adedine bölünmesiyle hesaplanır.

Tek formül varmış gibi gözükse de, aslında iki tip HBK hesaplaması vardır:

1. Temel HBK (Basic EPS)
2. Seyreltmiş HBK (Diluted EPS)

Bu iki hesaplama arasındaki tek fark, formüllerde kullanılan “hisse adedinden” kaynaklanır. Eğer sadece dolaşımdaki hisse senetlerini hesaplıyorsak, “Temel HBK” değerini buluruz. En sık kullanılan hisse başına kâr oranıda budur. 

• Örnek olarak; XYZ hissesi 2021’in 2. çeyreğinde 1 milyar dolar net kâr açıklamış olsun. Eğer şirketin toplam hisse senedi adedi 10 milyar adet ise şirketin 2. çeyrekteki HBK oranı 0,10 dolar olmuş olur.

Eğer şirket yöneticilerine, çalışanlarına ve kurula verilen hisse opsiyonlarına da hesaba alıyorsak, hisse adedi artacağı için HBK oranı da düşecektir. Böylece “Seyreltilmiş HBK” değerini buluruz.

Bu yazıda neler öğrendiğimizi bir sıralayalım deriz:

• Hisse başına kâr yani HBK ne demek?
• Hisse başına kâr nasıl hesaplanır?
• Yatırımcı için neden önemlidir?
• Nasıl yorumlanır?

Bu içerik, içeriğin yayınlandığı günkü veriler baz alınarak hazırlanmıştır. İçerikte geçen hedef fiyat tahminleri, uzman ve analist yorumları bu içeriğin yayınlandığı tarihte geçerlidir. Bu tahmin ve yorumlar zaman içinde değişkenlik gösterebilmektedir. Bu sayfada yer alan haberler ve haberlerin içerdiği şirketler hakkındaki bilgiler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Kullanılan hisse işlem görselleri; hisse adı, fiyatı ve grafikleri de dahil temsilidir, yatırım tavsiyesi değildir.

Detaylı bilgi için: Midas Sorumluluk Beyanı