Forex piyasalarında sıkça kullanılan terimlerden biri olarak öne çıkan marjin, temelde teminat anlamına gelir. Mevcut piyasada yer alan bir varlığa yatırım yapmadan önce belirli bir miktar teminat yatırmaya ise marjin işlem adı verilir. Söz konusu işlemi bir depozito olarak düşünmek mümkündür. Marjin işlem sonrasında yatırım yapılan varlıktan kâr eldesi durumunda sermayede de kazanç oranında artış meydana gelir.
Yurt dışında işlem gören para piyasalarında yatırım yaparken sermayeden daha fazlasını kaybetmek ihtimal dâhilindedir. Ancak Türkiye’de marjin işlemden zarar edilse dahi başlangıç sermayesinden daha fazlasını kaybetme durumu söz konusu değildir. Kısacası bu işlem türüyle yapılan yatırımlarda borçlanma ihtimali bulunmaz. Marjin, bir harcama olmadığından piyasadaki pozisyon kapatıldıktan sonra serbest bırakılır. Bu noktada yatırımcıların marjin hesaplamasını bilmesi, Forex piyasasında zarar etmemeleri adına son derece önemlidir.
Borsada Hisse Seçme Rehberi: Beta Katsayısı Mucizesi
Marjin İşlemin Faydası Nelerdir?
Marjin bir diğer adıyla kaldıraçlı yatırım, küçük bir miktar teminat ile yüksek hacimli işlem yapmanızı mümkün kılar. Böylece piyasanın istediğiniz yönde hareket etme durumunda kârınız sıradan bir yatırımdan daha yüksek olur. Marjin işlemin faydaları ise şu şekilde sıralanır:
- Sermayenin küçük bir bölümü kullanılarak ciddi yatırımlar yapma şansı yakalanabilir.
- Fiziksel satın alma durumları ile gelinemeyecek pozisyonlarda işlem yapma olanağı verir.
- Yatırımın kârla sonuçlanması durumunda başlangıç sermayesine oranla büyük kazançlar sağlanır.
Marjin işlem, piyasa hareketlerinde yatırımcılara önemli avantajlar sağlar. Söz konusu işlem sayesinde piyasada satışa çıkarılan bir varlığın hem düşüş hem de yükseliş anlarında yatırımcının para kazanma şansı bulunur. Ayrıca küçük miktarlar harcayarak spot marketlere kıyasla daha kârlı işlem yapmak da mümkün hâle gelir.
Marjin Çağrısı Nedir?
Marjin çağrısı (margin call), borsada yatırımcılara yapılan bir uyarıdır. Yatırımcının marjin hesabının değeri, kâr işlemi için saklanan gerekli tutarın altına gerilediğinde bireye aracı kurum tarafından bir çağrı yapılır. Marjin çağrısı stop out olana kadar devam eder. Stop out ise yatırım amaçlı kullanılan teminatın belirli bir yüzdesi kadar varlık kalması durumunda yaşanır. Kısacası marjin çağrısı alan yatırımcı, stop out durumuna düşmemek için gerekli teminat miktarını tamamlamalıdır. Ayrıca Forex piyasalarında stop out durumunu yaşamamak adına işlem hacminin toplam sermaye göz önünde bulundurularak dengelenmesi de son derece önemlidir.
Çapraz Marjin ve İzole Marjin Arasındaki Fark Nedir?
Forex ve kripto para borsalarında yatırım yapan kişiler, stratejilerine bağlı olarak farklı marjin türlerini tercih eder. Sık tercih edilen işlem türleri arasında ise çapraz ve izoloje marjin yer alır. Çapraz marjin işleminde hesaptaki tüm bakiye, likidasyonu yani pozisyonu kapatmayı önlemek amacıyla teminat olarak kullanılabilir. Ayrıca bu işlemde kullanılan teminat, hesaptaki tüm pozisyonlar tarafından paylaşılır ve mevcut bakiye aracılığıyla da desteklenir.
İzole marjin işleminde ise bir pozisyonda gerekli olan minimum teminat seviyesinin altına düşüldüğü takdirde likidasyon gerçekleşir. Dolayısıyla izole marjin işleminde yüksek fiyat değişimleri ve kaldıraç hareketleri borsadaki pozisyonunuzu likidasyona uğratabilir. Ayrıca söz konusu marjin türünde teminat yalnızca tek bir pozisyon için kullanılabilir. Özetlemek gerekirse çapraz marjin bir riskten korunma aracı olarak daha çok deneyimli yatırımcılar veya kurumsal yapılar için uygundur. İzole marjin ise başlangıç düzeyinde olup potansiyel kayıplarını sınırlandırmak isteyen yatırımcılara hitap eden bir işlemdir.
Marjin Nasıl Hesaplanır?
Forex piyasası işlemlerinde marjin hesaplamasını doğru bir şekilde yapmak oldukça önemlidir. Marjin hesaplaması işleminde parite fiyatı ve kaldıraç oranı birbirine bölünür. Hesaplama sırasında kullanılan formül ise aşağıdaki gibidir.
Ürün Fiyatı x Kontrat Büyüklüğü x Lot Miktarı/Kaldıraç Oranı= Marjin
Örnek olarak; EUR/USD paritesinde ve 1.0750 fiyat seviyesinde 1 lot işlem açtığınızı varsayalım. Bu işlemde 1/10 kaldıraç oranını kullanalım. Formüle uyguladığımızda 1.0750 x 100.000 x 1/10= 10.750 çıkar. Kısacası bu işlemi açabilmek için verilmesi gereken teminat yani marjin miktarı 10.750 USD’dir.