Menkul kıymetler kredisi, BIST tarafından işleme konulan pay senetlerinden daha fazla alım yapılmasına imkân tanır. Tüm bu alımlar, kredili menkul kıymet işlemleri olarak adlandırılır. Açığa satış ve ödünç işlemleri ile hisse senedi alımları da bu kategoride yer alır. Kredili menkul kıymet işlemleri nedir sorusu, bu şekilde kısaca cevaplanabilir.
Her yatırımcının bir müşteri portföyü vardır. Bu portföyde; pay senedi, döviz, fon ve benzeri menkul kıymetler de yer alır. Menkul kıymetler kredisi sayesinde bu değerler, teminat olarak kabul edilerek BIST’te işleme konulur. Ancak bu işlem, kredilidir.
Kredili Menkul Kıymet İşlemleri Nasıl Yapılır?
Kredili menkul kıymet işlemleri için çoğunlukla bankaların internet şubeleri kullanılır. Bir örnekle anlatmak gerekirse menkul kıymet işlemlerinden biri olan hisse senedi alım sürecine göz atılabilir. Bu işlemi tamamlamak için takip edilmesi gereken adımlar şunlardır:
- Bir bankanın müşterisi olmak
- Vadesiz TL hesabı oluşturmak
- Vadesiz yatırım hesabı oluşturmak
- Müşterisi olunan bankanın dijital kanallarından birine giriş yapmak
- Yatırım menüsünden hisse senedi işlemlerini seçmek
- Kredili işlemler menüsüne girmek
İlgili menüye giriş yaptıktan sonra karşınıza çıkan seçeneklerden dilediğinizi tercih edebilirsiniz. Tercihiniz sırasında hisse senetlerinin kâr ve zarar durumlarını, alabileceğiniz risk oranını, bütçenizi göz önünde bulundurmanızda fayda vardır. Bu işlemi tamamlamak için ödeme adımına geçtiğinizde nakit veya takas alternatiflerinden birini kullanmanız mümkündür.
Yabancı Yatırımcının İlgisini Çekebilecek Cazip Hisseler
Kimler Kredili Menkul Kıymet İşlemlerinden Faydalanabilir?
Kredili menkul kıymetler işlemlerinden yalnızca tekil / bireysel hesap sahipleri faydalanabilir. Örneğin işletme hesabı üzerinden bu işlemi gerçekleştirmeniz mümkün değildir. Eğer bu şartı karşılamıyorsanız bankanızda bir vadesiz yatırım hesabı oluşturabilirsiniz.
Yatırım hesabınızdaki başlangıç öz kaynak oranının SPK’nın Kredili Menkul Kıymet İşlemleri Çerçeve Sözleşmesi Mevzuatı’nda belirtilen hesaplama yöntemine göre %50 olması da şarttır. Portföydeki hisse senetlerinin veya öz kaynak oranının değişmesi, kredi limitinde farklılık oluşturur. Ancak yatırımcı olmaya devam edebilmeniz için portföyünüzdeki öz kaynak oranının %35’in altına inmemesi gerekir. Bu şartları yerine getiren tüm bireylerin söz konusu işlemden faydalanması mümkündür.
Kredili Menkul Kıymet İşlemlerinde Faiz Oranları Nasıldır?
Kredili hisse senedi alımı faiz oranları, Borsa İstanbul Borçlanma Araçları Piyasası / Repo – Ters Repo Pazarı’nda belirlenir. Bu pazarda oluşan en kısa vadeli repo işlemlerinin ağırlıklandırılmış ortalama faizi işleme sokulur. Bu rakam ile Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın bir haftalık repo borç verme faiz oranı karşılaştırılır. Bu kıyas sonucu tespit edilen en yüksek faiz oranı, 2.5 ile çarpılır. Bu çarpma işleminin sonucunda elde edilen rakam, kredi faizi olarak belirlenir.
