Bu kavram finans ve borsa alanında ilgili kişilerin sıklıkla karşılaştıkları ifadelerdendir. Mali işlerle alakalı bireylerin artması “Kotasyon nedir?” sorusunun sorulmasına neden olur. Söz konusu kelime, menkul kıymet borsasında işlem görmekte olan hisse senedi gibi belgelerin çeşitli kriterleri taşıması durumunda piyasada listelenmesini ifade eder. Bunun daha iyi anlaşılabilmesi için menkul kıymet kavramının ve bu alanda işlem gören belgelerin bilinmesi gerekir.
Menkul kıymet, taşınabilir nitelikte mali değeri olan evrak için kullanılan bir isimdir. Hisse senedi, tahvil ve bono bu dokümanların en çok kullanılan türleridir. Menkul kıymet borsası ise bu belgelerin alım satımlarının yapıldığı bir açık pazar yeri olarak tanımlanabilir. Menkul kıymet borsasında işlem görecek olan bir hisse senedinin, bu alanda satışa uygun olmasına ve piyasada listelenmesine kotasyon yani geçer değer denir. Bunun belli şartları ve çeşitleri bulunur.
Kotasyon Çeşitleri Nelerdir?
Kotasyon çeşitleri, şirket hisselerinin yayınlanma zamanına göre ikiye ayrılır. Bir şirketin hisselerinin ilk kez borsa kotunda yer almasına ilk kotasyon denir. Hâlihazırda borsa kotunda bulunan bir senedin pazarda gördüğü ilgiye bağlı olarak artırılmasına ise ek kotasyon denir. Piyasalarda ayrıca para birimleri ile ilgili olarak da geçer değer kavramı kullanılır. Terimin buradaki anlamı hisse senetlerinde bahsi geçenden biraz daha farklıdır. Dolaylı ve dolaysız kotasyon yöntemi para birimlerinin çevriminde kullanılır. Bu işleme döviz kuru geçer değeri de denir.
Borsada Hisse Seçme Rehberi: Beta Katsayısı Mucizesi
Dolaylı Kotasyon
Bu terim, para birimlerinin karşılığı belirlenirken kullanılır. Miktar geçer değeri olarak da bilinen bu kelime, bir para biriminin döviz ile ifadesidir. Bu konuda yabancı para olarak borsalarda genellikle ABD doları ortak birim kabul edilir.
Dolaysız Kotasyon
Fiyat kotasyonu olarak da bilinen bu kavram, yabancı bir para birimin yerel ödeme aracıyla ifadesidir. 1$ = 1.33 TL gösterimi söz konusu terimin Türkiye’deki bir örneğidir.
Kotasyon Şartları Nelerdir?
Bir hisse senedinin piyasada yer alması için belirlenen çeşitli şartlar mevcuttur. Bunlar söz konusu varlığın satışının yapılacağı borsanın ve ülkenin kanunlarına göre belirlenir. Borsa İstanbul geçer değer şartları, farklı piyasa değerlerine sahip şirketler için 3 başlıkta hazırlanmıştır.
Yıldız pazar 300.000.000 TL ve üzeri değere sahip kuruluşları ifade eder. Ana pazar 300.000.000-75.000.000 TL ile sınırlıdır. Alt pazar ise 75.000.000 TL ve altında değere sahip şirketleri ifade eder. Söz konusu türler için faaliyet süresi ve halka arz oranı gibi kriterler de detaylı şekilde belirlenmiştir. Bu konudaki en güncel bilgilere Borsa İstanbul kotasyon yönergeleri başlığından ulaşmak mümkündür.
