Ekonomi ve borsaya yeni girmiş yatırımcılar, izahname nedir sorusu ile sık sık karşılaşır. İzahname, ihraç yapacak ya da halka arz edilecek şirket ile ilgili bilgi veren belgedir. Belge, ihraç işlemini yapacak ya da halka aracılık edecek olan uzman kurumca hazırlanır.
İzahnameler onaylandıktan sonra 15 gün içinde ilan edilir ve kamuya duyurulur. Bu belgelerin geçerlilik süresi ise Resmî Gazete tarafından 12 ay olarak belirtilir. Bu sürenin ardından yapılacak halka arz izahnamelerinin tümünün onaylanması gerekir.
İzahname Hangi Durumlarda Gereklidir?
Yatırım kuruluşlarının ihraç edilme durumu veya borsada işlem görmesi söz konusu olduğunda bu belgeye ihtiyaç duyulur. Aynı gereklilik, varant sertifikaları için de geçerlidir. Bu durumlar için hazırlanan izahnamelerde yer alacak bilgilerin açıkça ortaya konmuş olması gerekir. Aynı zamanda bu bilgiler; kurulca belirlenen standartlara uygun, tam ve güncel olmalıdır.
Bu belgenin gerekli olmadığı durumlar da vardır. Birim nominal değeri en az 250.000 TL olan sermaye piyasası araçlarının halka arzında bu belge gerekli değildir. Nitelikli yatırımcılara satılmak üzere ihraç edilen sermaye piyasası araçlarında da aynı durum geçerlidir. Bu araçların borsada nitelikli yatırımcılar arasında işlem görmesi durumunda da izahnameye gerek duyulmaz.
Borsada Hisse Seçme Rehberi: Beta Katsayısı Mucizesi
İzahnamede Yer Alan Bilgiler Nelerdir?
İzahname belgesi, yatırımcıları aydınlatmak amacıyla hazırlanır. Her bir sermaye piyasası aracı için özel olarak düzenlenir ve genel olarak şu bilgileri içerir:
- İhraççının ve varsa garantörün finansal durum ve performansı ile geleceğe yönelik beklenti ve faaliyetleri
- İhraç edilecek veya borsada faaliyet görecek sermaye piyasası araçlarının özellikleri
- Yatırımcıların hak ve risklerini görerek bilinçli bir değerlendirme yapmalarını sağlayacak tüm detaylar
Hukuki bağlayıcılığı olan bu belge, SPK tarafından onaylanmış olmalıdır. Bu belge ve işlem ile ilgili detaylar, Kamuyu Aydınlatma Platformu tarafından ilan edilir. Yatırımcıların ilgilendikleri şirketin izahnamesini okuması son derece önemlidir. Bu belgedeki bilgiler sayesinde paralarını borsada değerlendirmek isteyen bireyler, doğru ve güvenli adımlar atmayı başarabilir.
İzahname ve İhraç Belgesi Tebliği Nedir?
İzahname ve İhraç Belgesi Tebliği; 6362 sayılı Kanun’un 4, 5, 6, 7, 11, 32. maddelerine dayanılarak hazırlanır. Yatırım kuruluşları ve varant sertifikalarının ihracı veya borsada işlem görmesi, bu tebliğin hükümlerine tabidir. Söz konusu evrakın hazırlanması, onaylanması, kamuya duyurulması, ilan ve reklamının yapılması gibi aşamalar da tebliğ de detaylı bir şekilde açıklanır.
Bu tebliğin kapsamında olmayan birçok yatırım aracı mevcuttur. Örneğin, genel bütçe kapsamındaki kamu ve özel idarelerle Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası tarafından ihraç edilen sermaye piyasası araçları, bunlardan biridir. Hazine Müsteşarlığı tarafından tebliğ kapsamında yer almayan sermaye piyasası araçları da vardır. Koşulsuz, geri dönülemez ve değiştirilemez şekilde garanti edilen bu araçlar, bu kapsamda değerlendirilmez.