İflas, borçlarını ödeyemediği yetkili kuruluşlar tarafından saptanan kişinin mal varlığının nakde çevrilmesi ve bu parayla alacaklılara ödeme yapılmasıdır. “İflas ne demek?” sorusuyla birlikte bu takip yoluna tabi olanlar da merak edilir. Bu takip yöntemine gerçek ve tüzel kişiler tabidir. Söz konusu kavram, istisnalar dâhilinde tacir olmayanları da kapsar. Dava, asliye ticaret mahkemesinde açılır. İstisnalar hariç olmak üzere borçlunun tüm mal varlığı iflas masasının konusunu oluşturur.
İlgili davayı alacaklılar arasından herhangi biri açabilir. Bu dava kabul edildiğinde sonuçtan tüm alacaklılar yararlanır. İflas masasına kaydedilen mal varlıkları, alacaklılara payları oranında dağıtılır. Bahsi geçen masaya adını yazdıran tüm alacaklıların borçları ödenir. Müflisin haczedilebilir tüm mal varlığı, kaydedildiği hâlde borç için yeterli olmuyorsa aciz belgesi düzenlenir. Müflis, masaya kaydedilen mal varlıklarını işletmeye devam etse de gelirlerinden yararlanamaz. “İflas nedir?” sorusunun cevabı, kısaca bu şekilde verilebilir.
Borsada Hisse Seçme Rehberi: Beta Katsayısı Mucizesi
İflas Süreci Nasıl İşler?
Bu süreç, alacaklılardan birinin dava açmasıyla başlar. Takibi yapan alacaklı, borçlunun muamele merkezindeki asliye ticaret mahkemesine başvurur. Borçlu ödeme emrine itiraz etmezse dava talebine göre karar çıkar. İtiraz durumunda 7 gün depo kararı uygulanarak borçlunun yükümlülüklerini ifa etmesi beklenir. Aksi takdirde mahkeme tarafından borçlunun müflisliğine karar verilir. Kararın ardından alacaklı davasını geri çekemez.
Dava süresince borçlunun mal varlığının idaresini yetkili organ yürütür. Müflisin haczedilebilir tüm malları ilgili masaya kaydedilir. Ayrıca mal varlığından elde ettiği kira gelirleri de masaya dâhil olur. Müflisin vadesi dolmayan borçları muaccel hâle gelir. Borçların ödenmesi adi ve rehin alacak ayrımına göre yapılır. Bu ayrıma göre masadaki varlıkların tamamen dağıtılmasının sonucunda süreç tamamlanır.
İflas Yolları Nelerdir?
Para ve teminat alacağını elde etmek isteyen kişi üç farklı yolla karşılaşır. Bunlardan ilki, genel takip yolu olarak adlandırılır. Alacaklıların icra dairesine yapacağı başvuru sonucunda başlar. Verilen mühlet içinde ödeme yapılmazsa dava açılır. Diğeri ise kambiyo senetlerine mahsus takip yolu olarak tanımlanır. Bu takip yolunda alacak, kambiyo senedine dayanıyorsa öncelikle rehnin paraya çevrilmesine gerek kalmaz.
Doğrudan doğruya iflas yolu ise borçlunun ilgili mahkemeye başvurmasıdır. Borçlu, yükümlülüklerini ödeyemeyecek durumda olduğunu belirtir. Borçlunun beyanı müflis sayılması için yeterli olur. İflas Hukuku’na göre mahkeme bu konuda resen inceleme yapmaz.
İflasa Neden Olan Faktörler Nelerdir?
İflas sebepleri şeklî ve maddi olmak üzere birbirlerinden ayrılır. Şeklî sebep olarak borçlunun yükümlülüklerini ödeyecek durumda olmaması belirtilir. Maddi sebep ise müflisin borçlarının alacaklarından fazla olmasıdır. Bu sebepleri etkileyen birtakım faktörler bulunur. İşlerin beklenildiği gibi gitmemesi, ödemelerin alınamaması ve diğer birçok etken bu noktada belirleyici olur. Sürekli hâle gelen zarar, iflasın önemli bir göstergesidir. Ödeme güçlüğü yaşanması alacaklıların tedirgin olmasına sebebiyet verebilir. Borçların ödenmeyeceği düşüncesi de iflas davasının açılmasında belirleyici olur.