“Gözaltı pazarı nedir?”, borsa alanında merak edilen sorular arasındadır. Bu terim, yatırımcıyı koruma amacı güden ve piyasa hakkında sürekli olarak bilgilendiren bir sistemi ifade eder. 4 Aralık 1996’da ilk kez faaliyete geçirilen bu sistemin adı daha sonra Yakın İzleme Pazarı (YİP) olarak değişmiştir. Borsa İstanbul’un tanımına göre bu sistem, mevcut standartlar ve finansal durum açısından gerekli koşulları sağlayamayan şirket hisselerinin yer aldığı bir pazar şeklinde işler.
Kamu Aydınlatma Platformu’nda yayınlanan (KAP) son iki yıllık bağımsız denetim raporundan kaçınan ya da olumsuz içeriğe sahip şirketler, borsa kotundan çıkarılabilir. Şirket hisselerinin gözaltı pazarına alınmasının bir diğer nedeni ise faaliyet için gereken yetki belgelerinin iptali ve hükümsüzlüğüdür. Gözaltı pazarında yer alan şirketler, kamuyu tüm hisseler açısından sürekli olarak aydınlatmakla yükümlüdür. Yakın izleme pazarında; brüt takas, devre kesici ya da açığa satış gibi uygulamalar yer almaz. 2022’de hisseleri gözaltı pazarına çıkan şirketlerin listesine internetten ulaşabilirsiniz.
Borsa gözaltı pazarına çıkarılan hisseler kamu yararı gözetilerek incelenir. Buraya çıkan şirket hisseleri işlem görmeye devam etmez. “Borsada gözaltı pazarı ne demek?” sorusunun yanıtı bir başka deyişle; piyasa koşullarını sağlayamayan şirketlerin incelemeye alındığı yerdir.
Piyasa koşullarına cevap veremeyen birçok şirket sahibinin aklında “Gözaltı pazarı hisseleri nasıl satılır?” sorusu belirebilir. Bu pazara yatırım yapmak isteyen oldukça azdır. Bunun nedeni söz konusu pazarda çok kısıtlı saatler içerisinde işlem yapılabilmesidir. Bu nedenle gözaltı pazarı hisseleri hacimsiz ve yüksek oranda belirsizdir. Ancak şirketin borsa koşullarını uygun duruma getirebilecek şartlar sağlanırsa hisselerin satılması kolaylaşabilir.
Borsada Hisse Seçme Rehberi: Beta Katsayısı Mucizesi
Gözaltı Pazarının İşlem Saatleri Kaçtır?
Gözaltı pazarının işlem saatleri oldukça sınırlıdır. Bu pazarda emir toplama ve fiyat belirleme işlemleri belirli dakikalar aralığında yapılabilir. Pazarın faaliyete geçtiği ilk yıllarda tam iş günlerinde 14.00 ila 15.00 saatleri arasında işlem görülüyordu. Sonraki yıllarda ikinci tek fiyat seans saatleri 14.00 ve 17.40 olarak değişmiştir. Ancak Borsa İstanbul döneminden itibaren gözaltı pazarı saatlerinde güncelleme olmuştur. Güncel olarak gözaltı pazarında işlem görülebilen saatler 09.40 ve 18.10 aralığındadır.
Gözaltı Pazarından Çıkma Şartları Nelerdir?
Borsada; yıldız, ana ve alt pazar gruplarında bulunan şirket hisselerinin inceleme sürecinden çıkmaları için bazı gerekli koşulları sağlaması gerekir. Gözaltı pazarından çıkma şartlarının başında Kotasyon Yönergesi 35. madde 1. fıkranın uygulanması bulunur. Bu da şirketin yakın izleme durumuna girmesine neden olan koşulları düzeltmesini ifade eder. Ayrıca şirket hisselerinin incelemeden çıkması için alt pazar kotasyon şartlarını da sağlaması gerekir. Yeni adıyla yakın izleme pazarından çıkmak isteyen şirketlerin, Borsa İstanbul’a başvuru yapmaları şarttır.