Yatırım dünyasının sunduğu fırsatlar ve riskler, bireylerin davranışlarını etkileme gücüne sahiptir. Özellikle borsada ve kripto para dünyasında yatırımcı sayısının artması kişilerde farklı duyguların gelişmesini beraberinde getirmiştir. Yaygın görülen davranışlardan biri de fırsatı kaçırma korkusudur. Aslen İngilizce bir kısaltma olan FOMO, finansal anlamda birey davranışlarını etkileyen bir duygudur.
FOMO Nedir?
Gelişen kripto para teknolojisi, finans dünyasında yatırım yapan kişi sayısını önemli ölçüde arttırmıştır. Günden güne artan yatırımcı sayısıyla bireylerin piyasalara karşı davranışları da değişim göstermiştir. Bu davranışlar arasında yaygın görülen FOMO, borsada ve kripto para dünyasında yatırım yapan bireylerde görülen bir tutum olarak ön plana çıkar.
İngilizce ‘’Fear of Missing Out’’ ifadesinin kısaltması olan FOMO, yatırım dünyasında sıkça kullanılan terimlerin başında gelir. FOMO, en genel tanımıyla fırsatı kaçırma korkusu anlamına gelir. Finans piyasalarında işlem yapan kişiler, karşılarına çıkan fırsatları kazanma duygusuyla hareket ederler. Ani karar almaya sebep olan fear of missing out, yatırımcının fırsatları kaçırma duygusuyla işlem yapmasına sebebiyet verir.
Norveç Varlık Fonu'ndan Türk Şirketlerine 1,3 Milyar Dolar Yatırım!
FOMO İnsan Davranışlarını Nasıl Etkiler?
FOMO, teknolojinin ve internetin sürekli gelişim gösterdiği günümüz dünyasında hızlı karar alma duygusunu artırıcı bir etki gösterir. Özellikle finans alanında sıkça duyulan bu kavram, insan davranışları üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. FOMO etkilerini şu şekilde sıralamak mümkündür:
- Kıskançlık
- Heyecanla karar alma
- Kıyaslama
- Paranoya
- Pişmanlık
- Dışlanmışlık hissi
Fırsatı kaçırma duygusuyla hareket eden bireyler, günlük hayatta ani kararlar alma eğilimindedirler. Yatırımcıları etkisi altına alan bu duygu, para piyasalarında işlem yaparken yanlış kararlar verilmesine neden olabilir. Başka kişilerin yakaladığı fırsatlardan mahrum kalıyormuş hissini uyandıran bu davranışlar, mantıktan uzaklaşmayı beraberinde getirebilir.
Borsa Üzerinde FOMO’nun Etkisi Nedir?
Fırsatı kaçırma korkusu, özellikle finans dünyasında işlem yapan yatırımcılarda etkisini gösterir. Borsa üzerinde de büyük bir güce sahip olan bu davranış, herhangi bir yatırım aracının değerinin aniden yükselmesi sonucu ortaya çıkar. Yatırımcılar, borsada yükselişi veya düşüşü yakalayamama endişesiyle alım-satım kararı verebilir. Piyasalarda kaybetme korkusu yaratan fear of missing out, kullanıcıların yanlış seçim yaptıkları duygusuna kapılmasına neden olur.
FOMO; borsada hisse senedi, altın, döviz gibi yatırım araçlarına karşı bireylerde yanlış karar almaya sebep olur. Düşünmeden yapılan bu hareket, yatırımcıda korku ve pişmanlık duygularının yükselişe geçişini beraberinde getirir. Bu duyguyla hareket eden bir yatırımcı, borsada takip ettiği değerin hızla yükseldiği durumlarda fırsatı kaçırdığı hissine kapılarak ilgili birimi yüksek fiyattan satın alabilir.
FOMO Kripto Para Piyasasında Nasıl Bir Rol Oynar?
Kripto para piyasalarında yatırım yapmak tamamen strateji ve bilgi gerektirir. Ancak özellikle ani inişlerin ve çıkışların yaşandığı kripto piyasaları, yatırımcıların duygularıyla hareket ettiği bir alandır. FOMO, kripto borsalarında aktif bireylerin zamansız alım veya satım yapmasına neden olabilir. Yatırımcılar, fırsatı kaçırma korkusunun etkisiyle hızlı hareket ederek kaynakları yüksekten alma ve düşükten satma eğilimi gösterebilirler. Kripto borsasında fırsat karçıma korkusunun etkisi çoğunlukla şu şekildedir:
- Yatırımcı, kripto parasını sürekli takip eder.
- Fırsatı kaçırmamak için belirlediği stratejinin dışında işlem yapar.
- Yüksekten aldığı bir kripto para aniden düşüşe geçince hızla satış yapar ve zarar eder.
Kripto para borsasında görülen sert yükselişler ve düşüşler, fear of missing out etkisinin artmasına yol açar. Bu noktada yatırım yaparken duygularla hareket edilmemesi gerektiğinin hatırlanması önemlidir. Söz konusu etki, özellikle yeni yatırımcıların yanlış stratejilerle hareket etmesini beraberinde getirir.
FOMO’nun Pazarlama Üzerinde Bir Etkisi Var mıdır?
FOMO ve pazarlama dünyası arasında güçlü bir ilişki bulunur. Firmalar, bu davranışı pazarlama çalışmalarında kullanıcıları etkilemek adına sıkça kullanır. Markalarını ve ürünlerini pazarlayan şirketler, tüketicilerin kaçırma korkusu duygusundan fazlasıyla yararlanır. Bu noktada fırsatı kaçırma duygusunu harekete geçirici pek çok pazarlama stratejisi bulunur.
Fırsatı kaçırma korkusu etkisiyle hazırlanan pazarlama teknikleri, firmaların tüketicileri bir ürünü veya hizmeti kullanma doğrultusunda yönlendirmesiyle sonuçlanır. Hedef kitleye bağlı olarak şirketlerin bireyleri harekete geçirici mesajları değişiklik gösterir. Yapılan pazarlama çalışmaları sonucunda tüketiciler üzerinde, sunulan ürünü satın almazsa pişman olacağı hissi yaratılır. Kullanıcılarda satın alma davranışını tetikleyen bu etki için çeşitli araçlar kullanılır. İndirim, kısıtlı ürün ve zaman gibi araçlar, tüketicilerde panik duygusunu ortaya çıkararak fırsatı kaçırmamak için bireyleri satın almaya yönlendirir.
Kripto ve Borsa Piyasalarında FOMO’dan Etkilenmemek için Yapılması Gerekenler Nelerdir?
Kripto ve borsa piyasalarında fırsatı kaçırma korkusunu yaşamamak için yapılması gereken bazı hususlar bulunur. Bu noktada öncelikle dürtüsel etkileri azaltmaya yönelik hareket geçmek önemlidir. FOMO’dan etkilenmemek için yapmanız gerekenler şunlardır:
- Finansal okuryazarlığı geliştirerek yatırım yapmaya başlamak.
- Sosyal medyada oluşan bilgi kirliliğinin farkında olarak yatırım konusundaki söylentilere mesafeli durmak.
- Duyumlara itibar etmeyen rasyonel tekniklerle hareket etmek.
- Piyasalarda alım ve satım yaparken önceden belirlenen stratejiden uzaklaşmamak.
Kripto ve borsa piyasalarında yatırım yapmak uzmanlık ve tecrübe getirir. Bu bağlamda piyasaların her zaman risk barındırdığını göz önünde bulundurarak işlem yapmak son derece önemlidir. Borsada sabırlı olmanın ve stratejik hareket etmenin önemini kavrayarak fırsatı kaçırma duysuna kapılmadan yatırım yapmayı başarabilirsiniz.
