Dezenflasyon tanımı, fiyat artış hızının belirli sebeplerden ötürü azalmasını ifade eder. Ülkemizde de yaygın olarak kullanılan bir ekonomi programıdır. Fiyat artışının azalması vatandaşın alım gücünü olumlu etkileyeceği için gelirlerin enflasyon nedeniyle erimesine mâni olunur.
Bu olgu ile fiyat artış hızını azaltmak veya tamamen durdurmak amaçlanır. Böylece toplumsal refah da artmış olur. Hükümet politikaları, dünyadaki mali dengeler ve arz-talep olguları enflasyonun aşağı yönlü bir ivme kaydetmesini etkiler. Kısaca dezenflasyonun, enflasyon artış hızının düşmesi olduğu söylenebilir.
Dezenflasyon Nedenleri Nelerdir?
“Dezenflasyon nedir?” sorusunun ardından nedenlerinden bahsetmek gerekir. Fiyat artış hızındaki düşüşlerin en temel nedeni enflasyonu önlemeye yönelik politikalar geliştirmektir. Dezenflasyon politikaları, makro ölçekte tüketimi kısıtlamak ya da para arzını azaltmak şeklinde olabilir. Ayrıca piyasa içerisindeki mal ve hizmetlerin artışı da fiyatların yukarı yönlü tırmanışını engeller. Üretimin artması, enerji maliyetlerinin düşmesi, maliye politikalarının enflasyonu düşürücü etkiye yönelik düzenlenmesi aşağı yönlü enflasyonun nedenlerinden sayılabilir. Çünkü üretim artarsa piyasadaki girdiler de artacak ve arz fazlalığından kaynaklı olarak fiyatlar düşecektir.
Yabancı Yatırımcının İlgisini Çekebilecek Cazip Hisseler
Dezenflasyonun Etkileri Nelerdir?
Fiyat artış hızının düşmesi hem Türkiye’de hem de dünyada ekonomi açısından olumlu yorumlanır. Çünkü yüksek enflasyon özellikle yatırımcıların önünü görememesine neden olan olumsuz bir süreçtir. Enflasyon oranındaki düşüş ile ülkedeki yabancı yatırımcı sayısı artar ve istikrarlı bir yapı meydana gelir. Ayrıca yerli yatırımcılar da ellerinde tuttukları likiditeyi faiz yerine gerçekçi yatırımlara dönüştürür.
Dezenflasyon politikaları faizlerin de ciddi anlamda düşmesine neden olur. Böylece vatandaşlar konut başta olmak üzere pek çok ihtiyacını kredi yoluyla karşılayabilir. Bu durumda da piyasa hareketlenecek ve enflasyon oranı daha da düşecektir. Yani bu olgu ekonomileri olumlu etkileyen zincirleme bir etki yapar.
Dezenflasyon Örnekleri Nelerdir?
Tüm bu açıklamalardan sonra dezenflasyonun nihai amacının enflasyon oranını belirli bir seviyenin altına düşürmek olduğu söylenebilir. Bir ekonomide yüksek enflasyon yıllara bağlı olarak düşme eğiliminde ise bu kavramın varlığından söz edilebilir. Örneğin 2015 yılında enflasyon oranı %20 olan bir ekonomi, 2016 ve 2017 yıllarında enflasyon oranını %18 ve %17 gibi rakamlara çekmişse dezenflasyon var demektir. Bu gibi dezenflasyon örneklerinden de anlaşılacağı üzere kademeli fiyat düşüşleri ekonomiyi canlandıran ve vatandaşların refah içerisinde yaşamasını sağlayan durumlardır. Fiyatlar düşünce alım gücü yükselecek, piyasa canlanacak ve direkt ya da dolaylı pek çok olumlu etki görülecektir.
