Devlet iç borçlanma senetleri ya da kısa adıyla DİBS, resmî kurumlar tarafından iç piyasaya sunulan bir menkul kıymet türüdür. Bu gruba giren senetler, genellikle Türk lirası cinsinden ihraç edilir.
DİBS, kuponsuz (iskontolu) ya da kuponlu olabilir. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından ihraç edilir. Söz konusu menkul değerler belirli bir vadeye sahip olacak şekilde piyasaya sunulur. Vadenin sonunda borçlu konumundaki devlet, senedi elinde bulunduran kurum ya da kişilere gerekli ödemeyi yapar. DİBS, vadesi boyunca alınıp satılabilir ve işlem tarihindeki piyasa koşulları uyarınca nakde çevrilebilir. Vergi avantajı sağlaması ve yüksek likiditeye sahip olması, DİBS’nin diğer önemli özelliklerinin arasında sayılabilir.
Devlet İç Borçlanma Senetleri Ne İşe Yarar?
DİBS, devlet ve yatırımcılar açısından farklı amaçlara hizmet eder. Devlet kurumları, bu senetleri genellikle bütçeleri finanse etmek için ihraç eder. Ayrıca DİBS, zaman zaman özel bazı amaçlar doğrultusunda da piyasaya sunulabilir.
Yatırımcılar için ise DİBS, avantajlı bir menkul kıymettir. Türk lirası cinsinden yatırımları değerlendirmek için ideal bir araç olan DİBS, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın güvencesindedir. Bu sebeple düşük risk taşır.
Güçlü Sektörlerin Rasyolarına Göre Cazip Hisseleri
Uzun Vadeli Devlet İç Borçlanma Senetleri Nasıl Olur?
DİBS, genellikle vadelerine göre sınıflandırılır. Vadesi 1 yıldan kısa olan senetler hazine bonosu olarak adlandırılır. Vadesi 1 yılı aşan, dolayısıyla uzun vadeli olarak tanımlanabilecek DİBS ise devlet tahvili ismiyle anılır. Söz konusu iki menkul kıymet türü arasında herhangi başka bir fark bulunmaz.
Devlet İç Borçlanma Senetleri Endeksleri Nedir?
DİBS kavramı ve bu finansal enstrümanın özellikleri anlaşıldıktan sonra Devlet İç Borçlanma Senetleri Endeksleri nedir sorusunun yanıtı kolayca kavranabilir. Bu endeksler, ilgili kıymetlerin getirilerini ve fiyatlarını ölçmek için kullanılan göstergelerdir. Endeksler, kurumsal ya da bireysel düzeydeki tüm yatırımcıların DİBS performansını takip etmesini kolaylaştırmak adına belirlenmiş değerlerdir.
Endeksler kendi içlerinde iki alt gruba ayrılır. Devlet İç Borçlanma Senetleri Endeksleri nelerdir sorusunun yanıtı şu şekildedir:
- Fiyat ve Performans Endeksleri
- Portföy Performans Endeksleri
Fiyat ve Performans Endeksleri için belirlenen baz tarih 2 Ocak 2001 iken vadeler; 91, 182, 273, 365 ve 456 günlüktür. Fiyat Endeksleri, DİBS değerlerindeki faiz kaynaklı değişimleri işaret eder. Performans Endeksleri’nde ise bu hesaplamaya menkul değerin vadesindeki azalmanın yarattığı etki de dâhil edilir. Bu endeksler, İMKB Tahvil ve Bono Piyasası’nda yapılan işlemlerin ağırlıklı ortalama fiyatları ve getirileri üzerinden hesaplandıktan sonra bilgi dağıtım firmalarınca yayımlanır.
Portföy Performans Endeksleri ise gelişmeleri gün içinde yapılan valörlü işlemler bağlamında eş zamanlı olarak gösterir. Baz tarihi 31 Aralık 2003 olan bu endekslerin gün içinde oluşan maksimum, minimum ve son değerleri gerçek zamanlı olarak bilgi dağıtım firmalarının ekranlarına yansır. Aynı değerler gün sonunda OTASS ekranlarında ve bültenlerde de yayımlanır.
