Aracılık, iki taraf arasında uzlaşma sağlamak için yapılan faaliyettir. Bu eylem, borsa alanında yatırımcı ve karşı taraf arasında arabuluculuk işlemlerini yerine getirmek için gerçekleştirilir. Ayrıca bu uzlaşma faaliyeti yatırımcıyı bilgilendirmeyi de kapsar.
Aracılığın Özellikleri Nelerdir?
Aracılık, Sermaye Piyasası Kurulu tarafından aracı kurumlara verilen yetkidir. Aracı kurumlar, sermaye piyasası faaliyetlerinde yer almak için kurulur. Bu kurumlar yatırımcılar adına hizmet veren anonim şirketlerdir. Anonim kurumların yanı sıra bankalar da bu görevi üstlenir. Bu tür yapılar ve bankalar arasında söz konusu görev farklılık gösterebilir. Her iki kurum da aracılık analizi sayesinde yatırımcıların sermayesini doğru bir şekilde değerlendirmesini mümkün kılar.
Anonim şirketler Kurul’dan yetki belgesi almak zorundadır. Her yapılan arabuluculuk işleminde kurumlar izin almalıdır. Sunulan finansal hizmete ya da ürüne dair aracı kurumlar tarafından gerekli izinlerin alınmış olması gerekir. Aksi takdirde işlemler geçici ya da sürekli olarak durdurulur.
Aracı kurumlar, alım satım doğrultusunda sözleşmeler hazırlar. Bu sözleşmelerde tarafları tanıtıcı bilgiler yer alır. Ancak aracı kuruluşlar müşterinin kimliğini tespit etme sorumluluğuna sahip değildir.
Yabancı Yatırımcının İlgisini Çekebilecek Cazip Hisseler
Aracılık Faaliyetleri Nelerdir?
Aracılık hizmetleri veren kurumlar, hisse senedi ticaretinde yatırımcı ile piyasa arasında köprü görevi görür. Buna ek olarak anonim kurumlar yatırımcıyı bilgilendirir. Yapılan her arabuluculuk için kuruluş işlem başına komisyon alır. Aracılık yapan kurumlar aynı zamanda halka arz konsorsiyumlarında yer alır. Burada yer alan anonim kurumlar yeni hisse senetlerinin ihraçlarında görev üstlenir. Bunların yanı sıra aracı kurumlar, ekonomik ve finansal göstergelerin alım satımında da yer alabilir.
Mal, kıymetli madenler, dövize dayalı işlemlerde alım satım yapılırken aracı kurumlar devreye girer. Bu kurumlar yatırım danışmanlığı ve portföy yöneticiliği hizmetleri sunar. Ayrıca bu kurumlar sermaye piyasası araçlarının ihracında da aracı olabilir. Hatta bu malların halka arz yoluyla satışına aracılık edebilirler. Sermaye piyasası araçlarının geri alımı ya da satımı faaliyetlerini de gerçekleştirirler.
Anonim aracılık şirketlerinin yanı sıra bankalar da bu eylemi gerçekleştirebilir. Bankalar önceden ihraç edilen sermaye piyasası araçlarının borsa dışında alım satımında aracı rolünü üstlenir. Buna ek olarak borsada hisse senedi işlemleri haricindeki faaliyetler için de bu eylemi gerçekleştirebilirler. Bankalar aynı zamanda ekonomik ve finansal göstergelerin alım satımında aracı rolü üstlenebilir. Ek olarak değerli mal ve madenlerin alım satımında aracılık faaliyetlerini yapabilirler.
Mevduat kabul etmeyen bankalar, sermaye piyasası araçlarının ihracında ya da halka arzında aracı rolü üstlenebilir. Aynı zamanda bu bankalar portföy yöneticiliği ve yatırım danışmanlığı faaliyetlerinde de aracı olur. Aracı kurumlar; bunların yanı sıra açığa satış, menkul kıymetleri ödünç alma ve verme gibi işlemlerde de yer alabilir. Ayrıca anonim kurumlar kredili menkul kıymet işlemlerinde de aracılık görevini üstlenebilir.