Ekonomi Nedir? Neyi İnceler?

Ekonomi dendiğinde hiç şüphesiz hemen herkesin aklında bir tanım beliriyor olmalı. Fakat itiraf etmek gerekirse ekonomi kavramı düşünülenden çok daha kapsamlı. Biz de tam olarak bu nedenle ekonominin tanımından çalışma alanlarına, tarihe imzasını atan ekonomistlerden ekonomi tarihinde iz bırakan olaylara kadar uzanan kapsamlı bir dosya hazırladık!

Birikimlerini değerlendirme planı yapan küçük ve orta ölçekli yatırımcılar genellikle doğrudan en avantajlı yatırım fırsatları hakkında araştırmaya dalıyor. Fakat başarılı bir yatırım planlamasında ekonomi dünyası hakkında fikir sahibi olunması ve bu bilimin temel dinamiklerinin anlaşılması kritik rol oynuyor. Peki, ekonomi ne demek? Ekonomi bilimi nedir, nasıl doğmuştur ve neleri kapsar? Ekonomi sohbetlerinde seni bilirkişi kılacak, ekonomi ve finans haberleri okurken gelişmelere artık daha farklı bir açıdan yaklaşmanı sağlayacak tüm detaylar bu sayfada!

Ekonomi Nedir?

Ekonomi üretim, dağıtım ve tüketim sistemlerinin birbiriyle ilişkisini ve nihai kaynakların paylaştırılma yöntemlerini inceleyen bilim dalı. Bu kavramı tanımlarken Alfred Marshall’ın ekonomi ne demek sorusuna verdiği “Ekonomi, kıt kaynakların alternatif kullanım olanaklarını inceleyen bilim dalıdır.” yanıtı da yaygın şekilde kullanılıyor. Kimilerine göre karar verme bilimi olarak tanımlanan bu bilim, kimilerine göre ise üretim-tüketim-paylaşma döngüsünün optimize edilmesi olarak ifade ediliyor.

Etimolojik Olarak Ekonomi Ne Demektir?

Ekonomi bilimi etimolojik olarak eski Yunanca’da hane halkı olarak bilinen “oikos” sözcüğü ile yönetim anlamına gelen “nomos” sözcüklerinin birleşiminden meydana geliyor. Antik Yunanistan’da üzerine önemli çalışmalar yapılan ekonomi biliminin, Yunan Filozof Aristoteles tarafından “ev yönetimi bilimi” olarak tanımlandığı biliniyor. Ekonomi nedir ve ne demektir kısaca tanımladığımıza göre, şimdi konunun derinliklerine dalıyoruz!

Ekonomi Neyi İnceler? Neleri Kapsar?

Özel ve toplumsal ihtiyaçların temin edilmesinde kaynakların en etkin şekilde kullanılmasına odaklanan ekonomi, yani iktisat bilimi, hayatın hemen her alanında boy gösteriyor. Üretim, istihdam, sağlık, bankacılık, kentleşme, devlet politikaları, vergilendirme ve dahası… Tümü, iktisat biliminin temel soru ve konuları arasında yer alıyor. Üretim, tüketim ve paylaşım ekseninde ekonominin temel odakları ise şu şekilde sıralanıyor:

Ekonominin Dalları Nelerdir?

Hayatın hemen her alanını konu edinen ekonomi bilimi temel olarak iki alt başlık altında inceleniyor. Bu alt başlıklar makroekonomi ve mikroekonomi olarak isimlendiriliyor. Mikroekonomi, tüketicilerin ve işletmelerin arz talep dinamikleri ve üretim maliyetleri benzeri konulara odaklanıyor. Makroekonomi ise ulusal gider ya da enflasyon gibi daha bütünsel ekonomi yaklaşımlarını inceliyor.

Mikroekonomi ve makroekonomi kendi içerisinde pek çok farklı alt başlığa ve yaklaşıma ayrılıyor. Pek tabii bu temel başlıkları daha detaylı tanıyacağız. Fakat dilersen önce ekonomi biliminin tarihine kısa bir bakış atalım. Hadi, bizi takip et; geçmişe doğru kısa bir yolculuğa çıkıyoruz!

Ekonomi Bilimi Ne Zaman Ortaya Çıkmıştır?

Ekonomi bilimi söz konusu olduğunda net bir başlangıç tarihi vermek oldukça güç. Çünkü bu kavram farklı ifadeler ya da yöntemlerle de olsa tarih sahnesinde uzun yıllardır boy gösteriyor. Bunun kanıtı niteliğinde bir örnek olarak milattan önce (MÖ) 8’inci yüzyılda yaşayan çiftçi ve şair Hesiod’un emek, malzeme ve zamanı en verimli şekilde kullanmak için yaptığı çalışmalar öne çıkıyor. Ekonomiye dair fikirlerin bir kısmının kökeni de MÖ 380’de Platon’un özel mülkiyet ve iş bölümü hakkında yaptığı tanımlamalara dayanıyor.

Modern ekonominin başlangıç noktasında ise “İktisadın Babası” olarak anılan Adam Smith karşımıza çıkıyor. Modern ekonomi biliminin temellerini borçlu olduğumuz Adam Smith’i biraz daha yakından tanıman için şimdi seni bir alt satıra alalım:

Tarihteki İlk Ekonomist Kimdir?

Tarihteki ilk ekonomist olarak anılan Adam Smith’in 1776 yılında yayınlanan Ulusların Zenginliği isimli kitabı, modern iktisadın temeli olarak tanımlanıyor. 18’inci yüzyılda İskoçya’da yaşayan Adam Smith’in o dönem geliştirdiği fikirlerin montaj hattı üretim yöntemleri ve gayri safi yurt içi hasıla gibi klasik ekonomi teorilerinin geliştirilmesine katkı sağladığı biliniyor.

Büyük Buhran döneminde pek çok iktisatçının bu temeller üzerinde çalıştığı ifade ediliyor. Ayrıca Adam Smith’in fikirlerinin David Ricardo, Karl Marx, John Maynard Keynes ve Milton Friedman gibi birçok ekonomiste de ilham verdiği ifade ediliyor.

Ekonomi Tarihinin Dönüm Noktaları Nelerdir?

• Verimli tarıma geçiş: Avcılık ve toplayıcılıktan tarıma geçiş hiç şüphesiz bir devrimdi. Fakat ekonominin dönüm noktası olarak anılan değişim, verimli tarıma geçiş olarak öne çıkıyor.
• Yazılı mutabakatlar: İş sözleşmeleri ve anlaşmalarının kullanılmaya başlaması da ekonomi dünyasında önemli bir gelişme olarak görülüyor.
• Sömürgeleştirme dönemi: Sömürgeleştirme ve savaşların da ekonomik prensipler ve ekonomik sınıflar üzerinde doğrudan etkili olduğu aktarılıyor.
• Ülkeler arası ticaret: Ticaretin daha geniş alanlara yayılması da ekonominin gelişiminde önemli bir değişim sebebi olarak görülüyor.
• Bilimsel ve teknolojik gelişimler: Bilim ve teknoloji de yaşanan gelişmelerle üretim süreci baştan uca değişti. Dolayısıyla ekonomik parametrelerin de bu değişimden etkilendiği ifade ediliyor.
• Sanayi Devrimi: Sanayi Devrimi’yle neyin nasıl ve ne şekilde üretildiğinden nasıl dağıtıldığına kadar hemen her alanda değişimler yaşandı. Bu nedenle modern ekonominin gelişiminde endüstriyel üretime geçiş en kritik noktalar arasında yer alıyor.
• Nüfus patlaması ve serbest ticaret: Küresel nüfus artışı ve serbest ticaret kavramının doğuşu da ekonomi biliminde köklü değişikliklere neden olan olaylar arasında kabul ediliyor.

Makroekonomi Nedir?

Makroekonomi, ekonomiye ait geniş boyutlu çalışmalar yapan bir ekonomi dalı. Hükümetlerin maliye politikaları, ekonomik döngüler, işsizlik, enflasyon ve ekonomik patlamalar ya da durgunluklar gibi başlıkların tümüyle makroekonomi ilgileniyor. En yalın haliyle makroekonomi üzerinden, bir ekonominin genel performansının ölçülmesi hedefleniyor. Makroekonominin kendi içerisinde pek çok alt başlığa ve ekole ayrıldığından yukarıda bahsetmiştik. Bu alt başlıklara dair genel bir fikir sunacak detayları senin için sıraladık:

• Klasik İktisat: Devlet müdahalesinin minimize edildiği, özel mülkiyetin korunduğu ve serbest ticaretin teşvik edildiği ekonomik sistem.
• Keynesyen Ekonomi: Büyük Buhran döneminde canlanan bu yaklaşımda ise ekonomiyi canlandırmak için hükümet müdahalesinin gerekliliği savunuluyor. Keynes, ekonomi bir bütün olarak ele alındığında kişi ya da işletmelere kıyasla farklı kurallar ve politikalar uygulanması gerektiğini belirtiyor.
• Monetarist Ekonomi: Keynesyen ekonomiye bir tepki niteliği taşıyan bu sistem, maliye politikalarının etki sunmadığını belirtiyor. Monetarist ekonomide piyasa etkinliğine inanç duyuluyor. Ayrıca enflasyonu azaltmak için para arzının kontrol edilmesi gerektiği savunuluyor.
• Marksist Ekonomi: Emek ve değer konusuna odaklanarak, bir metanın değerinin, onu üretmek için gerekli olan ortalama zaman miktarı tarafından belirlendiğini belirtiyor.

Mikroekonomi Nedir?

Mikroekonomi, ekonomi biliminin bireysel tüketiciler, şirketler ve endüstriler bazında ele alındığı ekonomi dalını oluşturuyor. İlgili kitlenin kaynakları tahsis etme alışkanlığı, fiyat değişikliklerine piyasanın verdiği tepkiler, mal ve hizmet üretim maliyetleri ya da birim fiyatların nasıl belirlendiği gibi pek çok konu mikroekonominin odağında yer alıyor. Tahmin etmesi pek de güç olmasa gerek; mikroekonomi de kendi içinde birçok alt dala ve yaklaşıma ayrılıyor. Mikroekonominin alt dalları hakkında hızlı bir bilgilendirme için ihtiyaç duyabileceğin bilgiler ise şu şekilde:

• Neoklasik Ekonomi: Bu alt bilim dalı bireylerin karar verme alışkanlıkları ve bir mal veya hizmetin üretimi sırasında ortaya çıkan artan giderleri tanımlayan marjinal maliyet konularına odaklanıyor.
• Davranışsal Ekonomi: Ekonomik karar verme ve ekonomik faaliyetlerin ardında yer alan psikolojiyi inceliyor.
• Kalkınma Ekonomisi: Dünyanın en fakir ülkelerinde görülen yoksulluk ve az gelişmişlik sorunlarını ele alıyor.
• Ekonometri: İstatistiksel yöntemler, regresyon modelleri ve veriler yardımıyla ekonomi politikalarının sonucu tahmin etme prensibine dayanıyor.
• Çalışma Ekonomisi: Ücretler ve iş gücü piyasasını konu ediniyor.

Ekonomi nedir sorusuna artık verecek güçlü yanıtlara sahip olduğuna göre, şimdi bireysel yatırımlarını doğru kararlarla planlamak için en doğru zaman! Hemen Google Play ve App Store üzerinden Midas uygulamasını indir ve Midas yatırım hesabınla birikimlerini geç kalmadan değerlendir!

Hisse senetleri riskli yatırım ürünleridir. Şirketlere ortaklık, hem kârlarına hemde zararlarına ortaklık anlamına gelir. Ana paranızdan kâr etme ihtimaliniz olduğu gibi, zarar etme ihtimalinizde bulunmaktadır.