Haberlerde, gazetelerde ve ekonomi programlarında sık sık duyduğumuz vergi türleri mevcut. Bunlardan biri de BSMV. Peki, BSMV hakkında neler biliyorsun? BMSV’nin açılımı, oranları, hesaplama yöntemi ve çok daha fazlası bu yazıda!
Türkiye’de pek çok farklı vergi türü bulunuyor. Bu vergilerin bir kısmını günlük hayattan bilsek de bazılarını yalnızca ekonomi programlarında duyuyoruz. Özellikle BSMV gibi pek sık duyulmayan vergi türlerini öğrenmek, ülkenin genel ekonomik yapısı hakkında detaylı bilgiye sahip olabilmek, işlerimizi ve yatırımlarımızı doğru yönetebilmek için kendimizi geliştirmemiz gerekiyor. Biz de bu içeriğimizde BSMV nedir ve borsa BSMV tutarı nedir senin için detaylı bir şekilde inceledik. Hadi, hemen göz at!
BSMV’nin Açılımı Nedir?
BSMV’nin açılımı Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi. Dolayısıyla BSMV kısaltması banka ve sigortacılık işlemleri üzerinden alınan vergileri tanımlamak için kullanılıyor.
BSMV Nedir?
BSMV, Türkiye’deki bankacılık ve sigorta işlemlerinden kaynaklanan dolaylı bir vergi türü. Bununla birlikte menkul kıymet alım satımı ve aracılığı gibi diğer bazı işlemler de BSMV’ye tabi tutuluyor. BSMV’nin konusuna giren birçok farklı işlem bulunuyor. Bu işlemleri genel hatlarıyla şu şekilde sıralamak mümkün:
- Banka muamele ve hizmetleri
- Kendileri veya başkaları adına menkul kıymet alıp satma işlemleri
- Mevduat faizi vermek veya başka isimlerle faiz ve benzeri menfaatler sağlamak için sürekli halde para toplama işlemleri
- Alım ve satıma aracılık etmeyi veya alıp sattıkları menkul kıymet karşılığı borçları ödemeyi taahhüt etmeyi meslek haline getirenlerin faaliyetleri
- Ödünç para verme işlemleri
BSMV’de diğer kanunlardan farklı olarak Gider Vergileri Kanunu uyarınca yalnızca verginin konusuna giren bir işlem yapılması yeterli olmuyor. Aynı zamanda yapılan işlem neticesinde bir gelir elde edilmesi gerekiyor. BSMV bankaların elde ettikleri faiz, ücret gelirleri, komisyon ve sigorta şirketlerinin poliçelerinde gösterdiği prim tutarları üzerinden yüzde 15 oranında alınıyor.
Hangi Bankacılık ve Sigortacılık İşlemlerinden BSMV Alınıyor?
- Sigorta primleri
- Hesap işletim ücretleri
- Kredi kartı aidatları
- Kredi ve kredi kartı borçlarına işletilen faizler
- Vadeli mevduat hesaplarına işletilen faizler
- EFT ve havale ücretleri
- Findeks kredi raporu ücretleri
- Satın alınan döviz tutarları
- Hisse senedi alış ve satış komisyonları
BSMV Oranı Nedir?
BSMV oranı, Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi’nin uygulandığı finansal işlemlerin tutarı üzerinden alınan bir yüzde oranını ifade ediyor. BSMV oranları genellikle Bakanlar Kurulu tarafından belirleniyor ve vergilendirilen finansal işlemler türüne göre değişiklik gösterebiliyor. Bu oranlar vergi politikalarının güncellenmesi veya ekonomik şartların değişmesi gibi faktörlere bağlı olarak zaman içinde revize edilebiliyor.
Güncel BSMV oranlarını incelemek için zaman zaman vergi mevzuatındaki değişikliklere ve resmi duyurulara göz atmak gerekiyor. Nitekim bu oranlar zaman içinde değişebiliyor ve uygulama alanlarına bağlı olarak farklılık gösterebiliyor.
BSMV’ye Tabi İşlemler | 2023 Yılı Oranları (%) |
Kredi faizleri, banka komisyon ve ücretleri | 15 |
Konut kredisi faizleri | 0 |
Döviz satış tutarı | 0,2 |
Bankalar arası mevduat işlemleri | 1 |
Banka ve aracı kurumlar arası borsa ve para piyasası | 1 |
Devlet tahvili ve hazine bonoları alım satımı | 1 |
Kredilerde BSMV
Kredilerde BSMV, kredi taksitlerinin bankalar tarafından tahakkuk ettirildiği dönemde ortaya çıkıyor. Bankalar kredi sözleşmelerinde belirtilen süre boyunca faiz tahakkuk edip gelir hesaplarına yansıtarak faiz geliri elde ediyor. Bankalar için BSMV faiz geliri fiilen alındığında değil, tahakkuk ettirildiği zaman oluşuyor.
Dövize Endeksli Kredilerde BSMV
Dövize endeksli olarak çekilen kredilerde faiz dönemlerinde BSMV matrahı, kredi için belirlenen faiz oranına göre hesaplanıyor. Faiz tutarından dolayı oluşan kur farkı, kredinin açılış tarihi ve faiz tahakkuk dönemleri arasında, ödenen taksit içindeki ana para tutarında oluşan kur farklarının toplamından ibaret kabul ediliyor.
Dövize endeksli kredilerde taksitlerin TL olarak ödenmesi bankaların kambiyo satışı yaptığı anlamına geliyor. Bu durumda döviz kredisinin taksite ilişkin faiz tutarıyla birlikte kambiyo satış işlemlerinin de BSMV’ye tabi tutulması gerekiyor.
Sigortacılıkta BSMV
Sigorta şirketlerinin verdikleri tüm sigorta hizmetleri karşılığında aldıkları ödemelere BSMV uygulanıyor.
Finansman Şirketlerinde BSMV
Finansman şirketlerinin esas hizmetleri ödünç para verme işlemleri olduğu için bu şirketler banker kapsamında sayılarak BSMV mükellefi kabul ediliyor. Bu durumda bankalar arası mevduat işlemleri sonucunda alınan paralar üzerinden yüzde 1 oranında BSMV hesaplanıyor.
BSMV Nasıl Hesaplanır?
Taşıt kredisi, ihtiyaç kredisi, ticari krediler ve kredi kartı borçları üzerinden alınan faizler, vadeli mevduat faizleri ve günlük işletilen vadesiz mevduat hesaplarının faiz getirileri üzerinden belirli bir miktarda BSMV kesintisi yapılıyor. Sabit taksitli bir kredi ödemesinde her ay yapılan taksit ödemesi kredi tutarından düşürüldüğü için ilerleyen aylarda taksit tutarında faiz ve dolayısıyla BSMV payı giderek azalıyor. Örneğin; 12 ay vadeli bir kredide aylık faiz oranı yüzde 2 olan 20 bin TL’lik ihtiyaç kredisi taksitleri için BSMV tutarları şu şekilde hesaplanıyor:
- Faiz: Ana para ve aylık kredi faizi oranı çarpılıyor. Yani 20 bin TL ile yüzde 20 faiz çarpılarak 400 TL ödeme çıkıyor.
- BSMV: Faiz ve BSMV miktarı çarpılıyor. Yani 400 TL ile yüzde 15’lik BSMV çarpılıyor ve 60 TL’ye ulaşılıyor.
BSMV Muhasebe Kaydı Nasıl Yapılır?
BSMV muhasebe kaydı bu vergi türünden kaynaklanan işlemlerin muhasebeleştirilmesi için yapılan kayıtları ifade etmek için kullanılıyor. BSMV muhasebe kaydı, işlem türüne ve muhasebe sistemi kullanımına bağlı olarak değişiklik gösterebiliyor. Peki, BSMV muhasebe kaydı nasıl yapılır? Genel bir örnekle açıklayalım. Örneğin; bir banka müşterisine bir hizmet sağladı ve bu hizmet için Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi uygulandı. Bu durumu kaydetmek için muhasebe kaydı şu şekilde yapılıyor:
Hizmetin Muhasebeleştirilmesi
- Borç (Alacaklı): Gelirler
- Alacak (Borçlu): Hesaplanan BSMV
BSMV’nin Hesaplanması
- Borç (Alacaklı): Hesaplanan BSMV
- Alacak (Borçlu): KDV ve Diğer Dolaylı Vergi Gelirleri
Bu kayıtlar işletmenin gelirlerini gösteren muhasebe hesaplarına ve BSMV’nin muhasebeleştirildiği hesaplara yapılıyor. Vergi, işlemin gerçekleştiği döneme ait gelir tablosunda yer alıyor ve raporlanıyor. BSMV muhasebe kaydı yapılırken verginin türüne ve miktarına dair doğru bilgilerin kullanılması, aynı zamanda muhasebe sistemi ve işletmenin mali politikalarına bağlı olarak doğru hesaplamaların yapılması son derece önemli.
Vergi mevzuatındaki değişikliklere ve muhasebe standartlarına uygunluğun sağlanması da büyük önem taşıyor. İşletmeler genellikle muhasebe profesyonellerinden veya muhasebe yazılımlarından destek alarak bu tür kayıtları doğru bir şekilde tutuyor.
BSMV İadesi Yapılır mı?
BSMV iadesi belli şartlar altında mümkün. Örneğin; BSMV’nin yüksek tahsil edilmesi durumunda iade işlemi yapılıyor. Bu durumlarla karşı karşıya kalındığında BSMV iadesi için Maliye Bakanlığına başvuru yapmak gerekiyor.
Ekonomi ve finans konularıyla ilgili tüm kavramları öğrenmek istiyorsan Midas’ın Kulakları sayesinde tüm gelişmeleri takip edebilir ve Midas Akademi ile kendini geliştirebilirsin. Öyleyse, App Store veya Play Store üzerinden Midas uygulamasını hemen indir, finans dünyasına dair tüm gelişmeleri ve yatırımlarını daha yakından takip et!
Hisse senetleri riskli yatırım ürünleridir. Şirketlere ortaklık, hem kârlarına hemde zararlarına ortaklık anlamına gelir. Ana paranızdan kâr etme ihtimaliniz olduğu gibi, zarar etme ihtimalinizde bulunmaktadır.