Bu dosyamızla seni yalnızca bir kripto para birimiyle değil, aynı zamanda akıllı sözleşmelerin kapısını aralayan dev bir blockchain platformuyla tanıştıracağız: Ethereum! Geleceğin ekonomisinin temellerini atan Ethereum nedir, ne demektir ve Ethereum üretimi nasıl yapılır öğrenmeye hazır mısın? Hadi başlayalım!
Teknolojinin dur durmak bilmeyen gelişimi yepyeni yatırım araçlarının doğmasını sağlıyor. Geçmiş yıllarda önemli bir yatırım aracı olan ve günümüzde de varlığını koruyan vadeli hesaplar, hisse senetleri veya fon yatırımlarının yanı sıra küreselleşen dünyada artık blockchain (blokzincir) platformları da ön plana çıkıyor. Geleneksel yatırım araçlarından daha farklı bir dünyanın kapılarını aralayan blokzincir platformlarına hakim olmak ve akıllıca yatırımlar yapabilmek için konunun temellerine inmemizde fayda var. Hazırsan, Ethereum dosyamızı açıp Ethereum blockchain nedir ve Ethereum nerenin para birimi gibi sorularını tek tek yanıtlayalım!
Ethereum Nedir?
Ethereum, ERC-20 kod sistemi sayesinde pek çok kripto para biriminin altyapısını oluşturan merkeziyetsiz ve açık kaynaklı bir blokzincir platformu. Bu platform aynı zamanda binlerce oyun ve finansal uygulamaya da sahip. Ethereum’un merkezinde bir blokzincir ağı yer alıyor. Blokzinciri işlemlerin doğrulandığı ve kaydedildiği merkezi olmayan bir kamu defteri olarak düşünebilirsin. Ethereum ağına katılan herkes bu defterin bir nevi kopyasını tutarak tüm geçmiş işlemleri görebiliyor.
Ethereum blokzincirin kripto para birimi “Ether (ETH)” olarak adlandırılıyor. Ether, piyasada Bitcoin’den sonra en büyük değere sahip sanal para olarak konumlanıyor. Ether de tıpkı Bitcoin gibi mal ve hizmet satın almak için kullanılabiliyor. Ancak Ethereum’u diğer blokzincir platformlarından ayıran bir özelliği bulunuyor. Ethereum, bilgisayarda çalışan bir yazılım gibi blokzincir üzerinde çalışan uygulamalar oluşturabiliyor. Söz konusu platform, bu uygulamalar sayesinde kişisel verileri saklayabiliyor, aktarabiliyor ya da karmaşık finansal işlemleri kolayca gerçekleştirebiliyor.
Ethereum Ne İşe Yarar?
Ethereum platformunun aşağıda sıraladığımız altı farklı temel işlevi bulunuyor.
- Akıllı sözleşmeler (Smart contracts): Ethereum, akıllı sözleşmelerin geliştirilip çoğaltılabilmesine imkan tanıyor. Akıllı sözleşmeler, sözleşmede belirtilen koşullar yerine getirildiği takdirde otomatik olarak işlem yapabilen kod parçalarından oluşuyor. Bu uygulamanın geleneksel sözleşmelerin yerini alması ve finans, emlak, sigorta gibi birçok sektörde etkin şekilde kullanılması bekleniyor.
- Değiştirilebilir kripto paralar: Ethereum, ERC-20 kripto para birimini destekliyor. Bu sayede kullanıcılar kendi kripto paralarını oluşturup yönetebiliyor. Böylelikle yeni kripto projelerini başlatıp kendi ekonomik ekosistemlerini kurabiliyorlar.
- Merkezi olmayan uygulamalar (DApps): Ethereum merkezi olmayan uygulamaların (DApps) geliştirilmesini sağlıyor. Bu uygulamalar aracıları ortadan kaldırarak çeşitli alanlarda (sosyal medya, finans, oyun vb.) kullanılabiliyor.
- İşlem güvenliği: Ethereum’un blokzincir teknolojisi, yapılan tüm işlemlerin güvenli ve şeffaf şekilde gerçekleştirilmesini sağlıyor. Böylelikle dolandırıcılığın önüne geçilebiliyor.
- Oylama ve idare: Ethereum merkezi olmayan oylama sistemleri ve organizasyonlar için bir temel oluşturuyor. Bu sayede yönetim yapılarının ve demokratik süreçlerin blokzincir teknolojisiyle güçlendirilmesi hedefleniyor.
- Finansal işlemler: Dijital ödeme işlemleri Ethereum’un para birimi olan Ether ile gerçekleştirilebiliyor. Aynı zamanda Ether, diğer kripto para birimleriyle ticaret yapmak için de kullanılabiliyor.
Ethereum Ne Zaman Çıktı?
Ethereum, resmi olarak 30 Temmuz 2015 tarihinde kullanıma sunuldu. Ethereum ağındaki akıllı sözleşmeler ve kripto para birimi olan Ether bu tarihten itibaren kullanılabilir hale geldi. Ethereum ilk günden itibaren hızlı büyümesini sürdürerek kripto para dünyasının en önemli isimleri arasına girmeyi başardı.
Ethereum Kimin?
Ethereum platformu ilk olarak 2013 yılında, bilgisayar bilimci bir babanın oğlu ve Bitcoin Magazine dergisinin ortak kurucularından olan Vitalik Buterin tarafından yeni bir blokzincir platformu olarak önerildi. Buterin’in Bitcoin’in daha gelişmiş bir versiyonu olarak Ethereum fikrini ortaya atmasının ardından Microsoft’ta araştırma bilimcisi olarak çalışan Gavin Wood, “Tüm gezegen için tek bilgisayar!” mottosuyla Ethereum projesine dahil oldu.
2015 yılına gelindiğinde Ethereum platformu Vitalik Buterin ve Gavin Wood tarafından kurulmuş oldu. Wood, Ethereum’un kodlama dili olan Solidity’i yazdı. Ethereum, kullanıma açıldığı ilk dönemlerden bu yana Bitcoin’den sonra dünyanın en büyük ikinci kripto para birimi olarak kabul ediliyor.
Ethereum En Yüksek Hangi Değeri Gördü?
Ethereum en yüksek fiyatına 12 Mayıs 2021 tarihinde ulaştı. Bu tarihte Ethereum’un fiyatı 4 bin 878 Amerikan doları (USD) olarak kaydedildi. Ethereum, 2021 yılında genel olarak büyük bir değer artışı yaşadı. Bu sayede birçok yatırımcının da dikkatini çekmeyi başardı. Ancak kripto para fiyatlarının hızla değişebildiğini, yani volatil olduğunu unutmamak gerekiyor.
Ethereum Nasıl Üretilir?
Ethereum, kripto para madenciliği adı verilen bir süreçle üretiliyor. İlk olarak Prof of Work (PoW) adı verilen madencilik algoritmasını kullanan Ethereum, 2.0. güncellemesiyle Proof of Stake (PoS) algoritmasına geçiş yaptı. Bu değişiklikle enerji verimliliğinin artırılması ve ağın ölçeklenebilirliğinin iyileştirilmesi amaçlanıyor. PoS, madencilerin blokları çıkarmak yerine ağı güvence altına almalarını sağlıyor. Ağa belli bir miktarda Ether kilitlenebiliyor veya belirli sayıda ETH sahibi ağa katılabiliyor. Ardından bu kişiler yeni bloklar oluşturmak ve işlem onaylamak için rastgele seçiliyor.
PoS ağına katılmak isteyen kullanıcılar belli miktar ETH’yi ağa kilitleyerek staking (katılım) yapıyor. Bu adım, ağın güvenliğini ve konsensüsü sağlamak için elzem kabul ediliyor. PoS ağında staker (katılımcı)’lar işlemleri onaylamak ve yeni blokları oluşturmak için seçiliyor. Blok oluşturduğunda ve işlemleri onayladığında her bir katılımcı ödül kazanıyor. Böylece ağ güvence altında tutularak üretimin sürekliliği de teşvik ediliyor.
Ethereum’un Geleceği Nasıl?
Ethereum’un işlem görmeye başladığı tarihten itibaren yükseliş ve düşüş trendleri incelendiğinde geleceği parlak görünüyor. Fakat her sektörde olduğu gibi ekonomik endişeler Ether için de varlığını koruyor. Ancak mevcut veriler ışığında Ethereum’un Ocak 2023 tarihinden bu yana yüzde 46 yükseliş kaydettiğini biliyoruz. Ayrıca Ethereum’un Eylül 2023 fiyatının geçen yıla kıyasla yüzde 42 artarak bin 748 ABD dolarına ulaşmış olması da umut verici kabul ediliyor.
Ethereum, Kasım 2021’de tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 4 bin 891 dolara ulaştıktan sonra yaklaşık yüzde 64’lük bir kayıp yaşadı. Ekonomi uzmanları ETH fiyatının yılın geri kalanında bin 100 ila 2 bin dolar arasında değişebileceğini öngörüyor.
Ethereum 2023 Yılı Tahmini Fiyat Değişimi | |||
Ay | Minimum Fiyat (USD) | Ortalama Fiyat (USD) | Maksimum Fiyat (USD) |
Ekim | 1.200 | 1.500 | 1.800 |
Kasım | 1.100 | 1.500 | 1.900 |
Aralık | 1.100 | 1.550 | 2.000 |
Kaynak: Eliott Lee, “Ethereum Price Prediction 2023, 2024, 2025, 2030”, Tecnopedia, 2023. |
Ethereum Yıllara Göre Tahmini Fiyat Değişimi | |||
Yıl | Minimum Fiyat (USD) | Ortalama Fiyat (USD) | Maksimum Fiyat (USD) |
2023 | 1.100 | 1.550 | 2.000 |
2024 | 4.500 | 3.200 | 4.600 |
2025 | 4.500 | 7.630 | 10.760 |
2030 | 7.400 | 9.800 | 12.200 |
Kaynak: Eliott Lee, “Ethereum Price Prediction 2023, 2024, 2025, 2030”, Tecnopedia, 2023. |
Hemen App Store ve Play Store‘dan Midas uygulamasını indir, yatırımlarını güvenle kontrol etmeye başla!
Hisse senetleri riskli yatırım ürünleridir. Şirketlere ortaklık, hem kârlarına hemde zararlarına ortaklık anlamına gelir. Ana paranızdan kâr etme ihtimaliniz olduğu gibi, zarar etme ihtimalinizde bulunmaktadır.