Keşfedildiği günden bu yana binlerce yıldır en gözde madenlerden biri olan altının yolculuğunu merak ediyor musun? Altın neden bu kadar değerli ve en çok hangi ülkelerde çıkarılıyor gibi soruların cevaplarını bilmek istiyorsan, sana bir solukta okuyacağın kapsamlı bir altın rehberi hazırladık!
Göz kamaştırıcı görünümü, az bulunuyor olması, eşsiz kimyasal yapısı, üstün iletkenliği ve dayanıklılığı… Altının neden bu kadar gözde olduğunu saymaya kalksak herhalde bitiremeyiz. Altının saraylardan vitrinlere, banka kasalarından yastık altına uzanan yolculuğu binlerce yıl öncesine dayanıyor. Bir takas aracı olarak kullanılan altın 21’inci yüzyılda bile hala en değerli yatırım araçları arasında bulunuyor. Üstelik bu yatırım aracının dijitale dönüşmesi, altın sertifikası yatırımıyla borsada işlem görmesi değerini daha da katlıyor. Yani altın her döneme ayak uydurabilen bir yatırım aracı. Peki, şimdi bu değerli madeni daha yakından tanımaya hazır mısın?
Altın Nedir?
Altın, atom numarası 79 olan ve doğada az bulunan bir element. Doğada az bulunuyor olması haliyle altının kıymetini artıran önemli bir faktör. Saf haldeyken hafif kırmızıya çalan bir renge sahip olan altın, dövüngen yapısı sayesinde kolayca şekil alabiliyor. Bu sebeple altın madeni, külçelerden takılara kadar pek çok forma dönüştürülebiliyor. Altını insanlık için bu derece kıymetli kılan az bulunmasının yanı sıra asitlere de dayanıklı oluşu. Toprak altında bile yıllarca saklanabilen altın, doğada serbest halde bulunuyor ve kolaylıkla işlenebiliyor.
Altın Nasıl Çıkarılır?
- Suda biriktirme ve eleme yöntemi
- Maden ocaklarında kazı yöntemi
“Altın nasıl çıkarılır?” sorusu senden önce de yüzyıllardan beri merak edilmiş. Fakat bu soruya yanıt vermek için öncelikle altının nasıl oluştuğunu bilmek gerekiyor. Bildiğin gibi magma tabakası son derece sıcak ve eriyik bir alan. Neredeyse tüm kıymetli madenlerin yapı taşlarına magma tabakasında rastlamak mümkün. Magmadaki eriyik maddeler yeryüzünün şeklini değiştirecek coğrafi olaylarla dışarı çıkıyor. Bu olaylara depremleri veya volkanik patlamaları örnek vermek mümkün.
Magmadan dışarı çıkan eriyik maddeler zamanla soğuyor ve katılaşıyor. Suyun ve rüzgarın etkisiyle altın madeni özellikle vadilere ve dere yataklarına taşınıyor. Altın çıkarılırken derin kazıların yapılması ve suyun getirdiği çakıl, kum ve toprak gibi maddelerin ayrıştırılması gerekiyor. Bu, doğadaki dağınık formdaki altının bulunma tekniği. Madenlerden altın çıkarma işlemi ise derin kazılar sonucunda gerçekleştiriliyor. Madenlerde altın çıkarılırken büyük kaya parçaları kepçelerle koparılıyor, mikserlerde öğütülüyor ve farklı maddelerin elenmesiyle altın ortaya çıkarılıyor.
Altın Nerede Çıkarılır? Hangi Ülkelerde Bulunmaktadır?
Altın madeni neredeyse dünyanın her yerinde bulunuyor. Ama kimi bölgelerde tonlarca, kimi bölgelerde sadece birkaç gram. İşte bu da doğanın bir cilvesi! Dünya üzerinde altın madenine en sık rastlanılan bölgeler Kuzey Amerika, Okyanusya, Afrika ve Asya olarak biliniyor. Antartika’da ise iklim koşullarından olsa gerek, altın madeni çıkarılamıyor.
Küresel altın madenciliği pazarındaki kilit bölgeleri Asya Pasifik, Avrupa, Rusya, Orta Doğu, Afrika, Kuzey Amerika, Okyanusya, Güney ve Orta Amerika olarak saymak mümkün. Bu kapsamda altın madeninin özellikle Orta Doğu, Doğu ve Güney Asya ülkelerinde ve Amerika’da yoğun olarak çıkarıldığı söylenebilir.
Altın En Çok Nerede Çıkar?
| Ülke | Altın Rezerv Kapasitesi (Ton) |
| Amerika Birleşik Devletleri | 8133 |
| Almanya | 3355 |
| İtalya | 2452 |
| Fransa | 2437 |
| Rusya | 2327 |
| Çin | 2068 |
| İsviçre | 1040 |
| Japonya | 846 |
| Hindistan | 795 |
| Hollanda | 612 |
| Türkiye | 572 |
*Trading Economics Mart 2023 verileri baz alınarak oluşturulmuştur.
Tabii altın rezervlerine sahip olmak ile onu üretmek arasında da fark var. Investing News’in 2023 mart verilerine göre dünyada en çok altın üreten ülkeler sıralaması şöyle:
- Çin
- Avustralya ve Rusya
- Kanada
- ABD
- Meksika ve Kazakistan
- Güney Afrika
- Peru ve Özbekistan
Altın Ülkemizde Nerelerde Çıkarılır?
Türkiye altın rezervleri bakımından dünyada hatırı sayılır bir konuma sahip. 572 ton rezerv kapasitesiyle dünyada en çok altın rezervine sahip 11’inci ülke olmayı başaran Türkiye’de farklı bölgelerde altın çıkarma işlemi gerçekleştiriliyor. Hadi gel, Türkiye’de altın madeni nerelerde çıkarılır görelim!
- Uşak: Uşak’ta bulunan Kışladağ Altın Madeni’nde yılda yaklaşık 13 ton altın çıkarılıyor. Buna göre Uşak, Türkiye’de en çok altın çıkarılan il olma özelliği taşıyor.
- Erzincan: Erzincan, Çöpler Altın Madeni’nde çıkarılan yaklaşık 7 ton altın ile ikinci sırada.
- Ordu: Altıntepe Madeni’nde çıkarılan yaklaşık 5 ton altın, Ordu’yu Türkiye’de en çok altın çıkarılan iller listesinde üçüncü sıraya yerleştiriyor.
- İzmir: Efemçukuru Altın Madeni yılda yaklaşık 4 ton altın ile dördüncü sırada.
- Balıkesir: İvrindi Altın Madeni’nde yılda yaklaşık 3 ton altın çıkarılıyor.
- Çanakkale: Lapseki’de bulunan altın madeni de Türkiye’nin hatırı sayılır altın yatakları arasında bulunuyor. Lapseki Altın Madeni’nde yılda ortalama 1,8 ton altın çıkarılıyor.
Ayrıca bakınız; Altın Yorumları ve Haberleri
Altın Nasıl İşlenir?
Altın çıkarıldıktan sonra özellikle karbon ve siyanür gibi maddeler kullanılarak saflaştırılıyor. Eğer saf halde bulunan altın işlenecekse önce eritiliyor, daha sonra kalıplara dökülerek şekil veriliyor. Bildiğin gibi altının rose, sarı ve beyaz olmak üzere farklı çeşitleri var. Sarı altın bu değerli madenin en saf hali denilebilir. Bu rengi elde etmek için altına herhangi bir madde karıştırmaya gerek olmuyor. Beyaz altını elde etmek için ise saf altına platin karıştırılıyor. Rose yani diğer adıyla pembe altın için ise bakır kullanılıyor.
Altın Nerelerde Kullanılır?
Altının kullanım alanı son derece geniş. Neolitik çağdan bu yana süslemede kullanılan altın, takı ve aksesuar sektörünün binlerce yıldır vazgeçilmezleri arasında. Hatta teknolojinin gelişmesiyle birlikte altın madeninin kullanım alanı daha da genişlemiş durumda. Kablolamadan uzay teknolojilerinin üretilmesine kadar pek çok alanda altın madeninden yararlanılıyor. İşte, altının kullanıldığı başlıca sektörler:
Kuyumculuk
Kuyumculuk alanında en sık kullanılan madenlerin başında tabii ki altın geliyor. Çeşitli süsleme teknikleriyle milyonlarca eşsiz tasarımın kaynağı olan altın, kuyumcu vitrinlerinin olmazsa olmazı!
Elektrik/Elektronik
Altın, bakır ve gümüş gibi elektrik iletkenliği çok yüksek madenler arasında. Bu sebeple sanayilerde bağlantıların, terminallerin, baskı devrelerinin, elektronik cihaz üretiminde ise transistörlerin ve yarı iletken sistemlerin kaplanmasında altın madeninden yararlanılıyor. Altının bu alanda sıklıkla tercih edilmesinin bir diğer nedeni ise kolay kolay tepkimeye girmemesi.
Diş Hekimliği
Altın diş ve diş etiyle uyumlu bir malzeme. Bazı veriler altının dişleri sabitlemek için kullanıldığını, hatta eski dönemlerde dolgu ham maddesi olarak tercih edildiğini gösteriyor. Altının iplik haline getirilmiş formu da diş hekimliği için oldukça değerli. Yani altın denince aklına sadece altın diş gelmemeli.
Bijuteri/Dekorasyon
Tamamı altından yapılan takılar kadar altın kaplama aksesuarlar da son derece popüler. Bu sebeple kuyumculuk sektörünün ötesinde bujiteri alanında da altın madeninden sıklıkla yararlanılıyor. Yine iç mekan aksesuarlarında, duvar kağıtlarında hatta mobilyalarda bile altın kullanılıyor.
Finansal Varlık (Resmi Para ve Külçe) Üretimi
Altın binlerce yıldır bir yatırım aracı olarak kullanılıyor. Bireylerin ve hatta devletlerin belli altın yatırımları mevcut. Özellikle devletler tarafından yatırım aracı olarak kullanılan altın külçeler halinde saklanıyor. Bireyler ise takı olarak veya “yastık altı” şeklinde ifade edilen biçimde altına yatırım yapıyor. Bunun yanı sıra altın sertifikası alarak da bu kıymetli madene yatırım yapan ciddi bir kitle var!
Uzay ve Havacılık Endüstrisi
Hava ve uzay araçlarının sıcaklığını dengelediği için altının bu alanda da kullanıldığı görülüyor. Özellikle altın folyo kullanımı uzay araçlarında çok yaygın. Astronotların giysilerinde de ince bir altın film bulunuyor.
Makine ve Kimya Endüstrisi
Altın özellikle iletkenlik performansı bakımından makine ve kimya endüstrisinde sıklıkla kullanılıyor. Bilgisayar ve akıllı telefonların bazı iç aksamlarında da bu özellikten ötürü altın madeninden yararlanılıyor.
Tekstil Sektörü
Altın iplerden yapılan süslemeler moda dünyasında bir zenginlik ve şıklık göstergesi. Bazı düğme tasarımlarında da altının kullanıldığını görmek mümkün.
Ayrıca bakınız; Altın Çeşitleri Nelerdir?
Yatırım için Altın Nasıl Alınır?
Altın, “yastık altı” denilen bir yöntemle küçük yatırımcılar tarafından belli gramajda alınıp saklanabiliyor. Hatta aksesuar niteliği taşıyan altın bilezikler, kolyeler ve diğer takılar da yastık altı olarak kabul ediliyor. Bunun yanı sıra bazı bankalarda altın hesabı açtırarak gramla veya uzunluğa göre altın satın almak mümkün.
Öte yandan altın sertifikası yatırımı da bu madenden dolaylı olarak gelir elde etmeyi mümkün kılıyor. Altın sertifikası Borsa İstanbul Pay Piyasası çatısı altında yer alan Emtia Pazarı’nda bulabileceğin bir yatırım aracı. Bir altın sertifikası yaklaşık 0,01 gram altına tekabül ediyor. Altın sertifikası yatırımları hem daha güvenli hem de ekonomik olduğundan yeni nesil yatırımcıların tercihi!
Sen de App Store veya Play Store üzerinden Midas uygulamasını indirerek altın sertifikası yatırımı yapabilirsin. Bunun için tek yapman gereken uygulamada “Keşfet” sekmesine gelmek ve bu alana “Altın Sertifikası” ya da “ALTIN.S1” yazarak yatırım aracına ulaşmak!
Hisse senetleri riskli yatırım ürünleridir. Şirketlere ortaklık, hem kârlarına hemde zararlarına ortaklık anlamına gelir. Ana paranızdan kâr etme ihtimaliniz olduğu gibi, zarar etme ihtimalinizde bulunmaktadır.
