Geleneksel finans işlemlerinde hep bir otoriteye bağlı kaldığının farkında mısın? Örneğin; bankaya yatırdığın para üzerinde bankanın ciddi etkisi bulunuyor. Öyle ki paranın nasıl işlendiğine, değerine ve hatta ne kadar faiz getireceğine de finans otoriteleri karar veriyor. Peki, otoritesiz bir finansal düzen mümkün mü dersin?
Günlük hayatında birçok finansal işlemi merkezinden, yani bankalardan hallediyor olabilirsin. Para yatırma, para çekme, kredi alma ve hatta belki de yatırımların için bankaları tercih ediyorsun. Bu durum senin çeşitli açılardan bazı finans otoritelere bağlı kalmana neden oluyor. Ama artık böyle olmak zorunda değil! Çünkü artık merkeziyetsiz para birimlerini herhangi bir otoriteye bağlı kalmadan yönetebilirsin. Nasıl mı? İşte merkeziyetsiz finans (DeFi) sisteminin ayrıntıları!
Merkeziyetsiz Finans (DeFi) Nedir?
Merkeziyetsiz finans, herhangi bir otoriteye bağlı olmadan gerçekleştirilen para transferi, yatırım ya da kredi gibi işlemleri tanımlıyor. Bunun için öncelikle merkeziyeti olmayan bir para birimine ihtiyaç duyuluyor. Bu para birimi de tahmin edebileceğin gibi kripto varlıklar. Özellikle Bitcoin ya da Ethereum gibi blok zincirleri ve bu zincirler üzerinden gerçekleştirilen para transferleri, merkeziyetsiz finans yapısını açıklamak için kullanılabilecek en iyi örnekler arasında yer alıyor. Ancak merkeziyetsiz finansta farklı işlemler de yapılabiliyor.
DeFi Nedir?
DeFi, İngilizce “decentralized” (merkeziyetsiz) ve “finance” (finans) kelimelerinin birleşimi ile oluşan, merkeziyetsiz finans sistemini belirtmek için kullanılan bir kısaltma. DeFi yapısına doğrudan bireysel olarak internet üzerinden erişilebildiği için herhangi bir otoriye güvenmen gerekmiyor. Ancak bu noktada çeşitli kripto platformları veya uygulamaları ile yapacağın akıllı sözleşmelere ve varılan konsensüslere dikkat etmen gerekiyor.
DeFi Coin Nedir?
DeFi coin, merkeziyetsiz finans sisteminde kullanılan kripto para birimlerini temsil ediyor. Bu para birimleri coin’ler arasından seçilebileceği gibi token’lar da olabilir. Yatırımını yapabileceğin DeFi para birimlerine şöyle örnekler verebiliriz:
- Uniswap
- PancakeSwap
- Internet Computer
- Lido DAO
- Rocket Pool
- Frax Share
- SushiSwap
DeFi Cüzdan Nedir?
DeFi cüzdan, kripto varlıklarını güvence altına almanı sağlayan yani merkezi olmayan bir cüzdan anlamına geliyor. Merkeziyetsiz finans işlemlerinde tercih edilen para birimlerini güvenle saklamak ve varlıklar üzerinde tam bir kontrol sağlamak için sanal cüzdanlar kullanılıyor. Sadece sana özel olan bu cüzdan sayesinde kripto paralarına sadece sen ulaşabilirsin ve dilediğin her yerde internet aracılığı ile yatırımlarını yönetip finansal işlemlerini gerçekleştirebilirsin.
DeFi Staking Nedir?
DeFi staking, geleneksel bankalarda açılabilen vadeli mevduat hesaplarına benziyor. Bu yöntemi uygulamak için öncelikle tercih ettiğin kripto para platformu üzerinden stack edilebilir coin’leri alman gerekiyor. Daha sonra 30, 90 ya da 120 gün gibi vade seçeneklerinden senin için uygun olanı belirlemelisin. Bu seçimin konusunda platformun belirlediği APY (Annual Percentage Yield: Yıllık Faiz Getirisi) oranları sana yardımcı olabilir.
Belirli bir vade için yatırdığın kripto paralar aylık APY oranına göre sana belirli bir miktar yatırım yaptığın coin faizi getirecek. Bu arada stack işleminin esnek ve kilitli olmak üzere iki türü bulunuyor. Kilitli stack işleminde vadeli mevduat hesabında olduğu gibi vade süresi boyunca kripto paralarla hiçbir işlem yapılamıyor. Esnek stack hesabında ise kripto parayı istediğin zaman çekebilirsin. Ama tabii ki esnek stack hesabının APY’si daha düşük oluyor. Ayrıca her coin belirli bir sayıda stack kabul ediyor. Yani istediğin coin’de stack yapabilmek için acele etmelisin.
DeFi Ne İşe Yarar?
Merkeziyetsiz finans yapıları tamamen istediğin şekilde ve miktarda kripto para işlemi yapmanı sağlıyor. Bu sayede bankaların koyduğu çeşitli kısıtlamalara maruz kalmak da tarihe karışıyor. Aynı şekilde DeFi yapıları fiziki olarak bir yere gitmeden finansal işlemlerini kolayca halledebilmeyi sağlıyor. Farklı nedenlerden dolayı dünya üzerinde 1,7 milyarın üzerinde insan bankalara erişemiyor. İşte DeFi, bu noktada erişim kolaylığı sağlayarak tüm insanların global finansal ekosisteme katılmasını amaçlıyor.
DeFi Dex Nedir?
Merkeziyetsiz para birimlerinin, yani kripto paraların transferi ya da alım satım işlemleri DeFi sistemi ile sağlanıyor. Ancak kripto paralarla hisse alınıp satılabilmesi için bir merkeziyetsiz borsaya ihtiyaç duyuluyor. Dex terimi, merkeziyetsiz borsaları ifade ediyor. Bu borsalarda hisseler ile alıcı ve satıcılar bir araya getiriliyor. Böylece eşler arası (peer to peer) ticaretin yapılabilmesi için uygun ortam sağlanıyor.
DeFi’ye Nasıl Yatırım Yapılır?
Eldeki verilerle DeFi sisteminin daha da gelişeceği ve bu sistemin gelecekte geleneksel finans düzeninin yerini alacağı öngörülüyor. Dolayısıyla kripto paralar ve haliyle bağlı bulundukları blok zincir teknolojilerinin son derece avantajlı yatırımlar olabileceği düşünülüyor. Eğer sen de merkeziyetsiz finans sistemlerine yatırım yapmak istiyorsan okumaya devam et!
Yüksek işlem hacimlerine ulaşan kripto paraların arkasında blok zincir teknolojileri yatıyor. Kripto paraların değer kazanması ile de şirketlerin değerlemeleri artıyor, yani hisse fiyatları yükseliyor. Bu da kripto para şirketlerini yatırımcılar için eşsiz bir fırsata dönüştürüyor. Kripto para şirketlerine nasıl yatırım yapacağını bilmiyorsan dert değil. Çünkü Midas var! Midas’ta bulunan RIOT Blockchain (RIOT), Hut 8 Mining Corp. (HUT), Block (SQ) ve CME Group (CME) adlı kripto para ve blok zinciri şirketlerine yatırım yaparak sen de kripto dünyasından avantaj elde edebilirsin!
Farklı yatırım kaynaklarını keşfetmek ve geleceğin dünyasında şimdiden etkin bir rol almak istiyorsan bekleme! Hemen App Store ya da Play Store üzerinden Midas uygulamasını indir, Midas yatırım hesabı ile özgür kripto yatırımlarından kazanç elde etmeye başla!
Hisse senetleri riskli yatırım ürünleridir. Şirketlere ortaklık, hem kârlarına hemde zararlarına ortaklık anlamına gelir. Ana paranızdan kâr etme ihtimaliniz olduğu gibi, zarar etme ihtimalinizde bulunmaktadır.
