Yıllar süren yoğun tempolu çalışma hayatının en büyük motivasyon kaynaklarından biri emekliliktir. Uzun seneler boyunca çalışan herkes, emekli olma hayali kurar ve süreç hakkında detaylı bilgi sahibi olmak ister. Çalışanlar, bu dönemde refah düzeyini yüksek tutabilmek için bazı planlamalar yapmak amacıyla emekli olacağı tarihi merak eder. Planlama sırasında doğru adımların atılabilmesi için emekli maaşı hesaplamasının da yapılması gerekir. Yazının devamını okuyarak emekli maaşını nasıl hesaplayacağını öğrenebilirsin.
Emeklilik Şartları Nelerdir?
Emeklilik hakkını elde edebilmek için 4A, 4B ve 4C sigorta kapsamında çalışanların mevzuatta belirtilen yıl, prim günü ve yaş kriterlerini karşılaması gerekir. Emeklilik şartlarını oluşturan bu kriterler, kadın ve erkek çalışanlar arasında bazı noktalarda birbirinden ayrılabilir. Ayrıca sigorta başlangıcına göre de karşılaman gereken kriterler değişiklik gösterir. 08.09.1999 öncesinde işe başlayan kadınların 20, erkeklerin ise 25 yıl sigortalılık süresini tamamlaması bekleniyor. Belirtilen sigortalılık süresinin yanı sıra karşılanması gereken prim günü ödemesi ve yaş şartları da vardır. Ancak bu kriterlerin kaç güne ve yaşa tekabül ettiği de kademeli olarak değişir.
8 Ekim 1999 ve 1 Mayıs 2008 arasında işe başlayan kadınların 58, erkeklerin 60 yaşını doldurması gerekir. Yaş kriterinin haricinde her ikisinin de 7000 iş günü prim ödemesi yapılmalıdır. 25 yıl sigortalılık ve 4500 iş günü prim ödemesi de kabul edilir. 01.05.2008 tarihinden sonra işe başlayanlar için ise prim ödemesi 7200 iş günü olarak belirtilmiştir. Kadınlar için 58, erkeklerde de 60 yaş kriteri bu tarihten sonra işe başlayanlar için de sabittir.
Ne Kadar Emekli Maaşı Alınacağı Nereden Öğrenilir?
Özellikle uzun süredir sigortalı çalışan kişiler, iş hayatı bittikten sonra geçimini sağlayabilmek için ne kadar emekli maaşı alacağını merak ederler. Günümüzde artık her bilginin ve verinin dijitale işlenmesiyle bu gibi sorulara cevap bulmak kolaydır. Çalışma hayatında bağlı olduğunuz sigorta sistemlerine göre emekli maaşı hesaplaması yapmak için kullanacağın site araçları değişir. Ancak hangi sisteme ait çalışan olursan ol emekli maaş hesaplamanı SGK’nin resmî sitesi üzerinden kolayca yapabilirsin.
Ne Kadar Emekli Maaşı Alacağın Nasıl Hesaplanır?
Emekli maaşı hesaplamak için tercih edebileceğin iki seçenek bulunur. Bunlardan biri SGK’nin araçlarını kullanarak hesaplama yöntemidir. SGK’de her sigorta sistemi için ayrı bir hesaplama aracı bulunur. Kişisel bilgilerini sisteme girerek emekli maaşını ayrıntılı bir şekilde görüntüleyebilirsin. Tercih edebileceğin bir diğer yol ise manuel hesaplamadır. Emekli maaşını kendi başına hesaplamak için ait olduğun sigorta sistemi kapsamında birtakım işlemler yapman gerekir.
4A Emekli Maaşı Hesaplama
4A emekli maaşı hesaplamasında çalışanın yıllık ortalama kazancı hesaplanır. Bu hesaplama sırasında son 10 yılın kazancı baz alınırken emekliliğin beklendiği tarihten 1 sene öncesi de başlangıç noktası olarak belirlenir. Ardından son 10 yıllık kazanç, 10’a bölünerek ortalama senelik gelir bulunur. Böylece elde edilen hesaplama sonrasında bulunan değer, gösterge tablosuyla karşılaştırılır. Tablodaki en yakın değer de gösterge rakamı olarak nitelendirilir.
4B Emekli Maaşı Hesaplama
4B, bir diğer ifadeyle BAĞ-KUR çalışanları da emekli maaşı hesaplamak için sigortalı işe giriş tarihini göz önünde bulundurmalıdır. 2000 yılı öncesinde işe girenlerin 4B emekli maaşı hesaplaması şu şekilde yapılır:
- En son basamaktan 1 tam sene ödeme gerçekleşmişse primin %70’i bağlanır. Son basamaktan ödenmemiş durumlarda bir öncekine bakılır.
İşe giriş tarihi 2000 ile 2008 yılları arasındaysa uygulanan formül “ağırlıklı ortalama x aylık bağlanma oranı = 4B emekli maaşı” şeklindedir. Ağırlıklı ortalamayı bulmak için yıllar arasındaki toplam prim gün sayısını bilmen gerekir. Toplam prim gün sayısıyla bu seneler arasındakileri bölerek sonucu bulabilirsin.
2008 yılı sonrası için de aynı formül geçerlidir. Ancak burada ağırlıklı ortalamayı bulmak için büyüme hızı ve TÜFE rakamlarının ortalamasına bakılır. Aynı şekilde 2008 sonrası yatan prim gün sayısı da emekli maaşı hesaplaması için önemlidir. Bu sonucu toplam prim gün sayısına bölerek dönem ağırlığını bulabilirsin.
4C Emekli Maaşı Hesaplama
4C emekli maaşı hesaplaması, diğer sigorta sistemlerine göre daha farklıdır. Eski adıyla Emekli Sandığı olarak bilinen ve devlet memurlarını kapsayan 4C’liler, 1 yıldan az süreli hizmetlerde sözleşmeli şekilde çalıştırılır. 4C kapsamındaki vatandaşların emekli aylık bilgilerini ve maaşını e-Devlet üzerinden görüntülemesi gerekir.
Emeklilikte Yararlanılabilecek Yatırım Araçları Nelerdir?
Emeklilik, birikimlerini değerlendirebileceğin önemli bir dönemdir. Bu döneme rahat bir geçiş yapma amacıyla yatırımlarını planlayarak daha fazla kazanç sağlayabilmen mümkün. Birikim ve tasarrufları harekete geçirerek durduğu yerde büyümesini sağlayan unsur ise emeklilik yatırım araçları olarak bilinir. Finansal hedeflerini karşılama potansiyeli bulunan yatırım araçları, şu şekilde sıralanabilir:
- Vadeli mevduat
- Hisse senedi
- Yatırım fonları
- Hazine bonosu / Devlet tahvili
- Döviz ve altın
- Gayrimenkul
Listelenen yatırım araçlarından bazıları emeklilikte ön plana çıkar. Emeklilik döneminde bireysel olarak faydalanabileceğin önemli yatırım araçlarını aşağıda bulabilirsin.
Emeklilik Yatırım Fonları
Bireysel olarak yatırımlarını değerlendirebilmen için bazı fonlar bulunur. Emeklilik yatırım fonları, şirket tarafından sözleşme çerçevesinde oluşturulan mal varlığına denir. Bu mal varlıkları, risklerin dağıtılması ve inançlı mülkiyet esaslarına uygun şekilde işletilmesi amacıyla katılımcıların bireysel hesaplarında bulunur. Fon çeşitlerinden yararlanarak birikimlerini değerlendirebilmen mümkündür.
